Τα παλιά σπίτια, κυρίως αυτά που είναι έρημα, καμιά φορά ψιθυρίζουν ιστορίες ανθρώπων που τώρα είναι αλλού. Η αυλή αυτή δεν έχει αλλάξει εδώ και πολλά χρόνια. Τα ίδια μάρμαρα, με σχεδόν τα ίδια χτυπήματα, σχεδόν η ίδια θέα (μόνο η κολώνα της ΔΕΗ μας τα χαλάει λιγάκι), το ίδιο δέντρο. Μόνο οι άνθρωποι λείπουν. Αυτοί που το έχτισαν, προφανώς έχουν πεθάνει. Αυτοί που γεννήθηκαν και έζησαν εκεί, έφυγαν.Η τελευταία φορά που εγώ πρόλαβα ζωή σε αυτήν την αυλή ήταν ένα καλοκαίρι της δεκαετίας του ’60, ή ήταν ’70; Υπήρχαν κοφίνια με ντομάτες. Δυο τρεις γυναίκες άλεθαν, μάζευαν τον πολτό σε λεκάνες και τρυπητά, τον σούρωναν, τον έβραζαν (στο τζάκι της κουζίνας) και τον έβαζαν σε ατελείωτα μπουκάλια και άλλα γυάλινα δοχεία. Όταν κρύωνε, έβαζαν και λίγο λάδι πάνω-πάνω, για να προστατεύει το ευπαθές περιεχόμενο από τον αέρα.
Μέχρι πρόσφατα, η Τήνος ήταν αυτάρκης. Ένα κλειστό σύστημα, σχεδόν απομονωνόμενο από τον κόσμο. Ένας από τους μικρούς κύκλους επιβίωσης ήταν η ντομάτα, και η ετοιμασία του πελτέ για τον χειμώνα.
Οι αυλές παλιών σπιτιών θυμούνται ιστορίες, αλλά για πόσον καιρό ακόμα;
Οι περιγραφές που κάνεις είναι πολύ καλές, θα άξιζε να μείνουν και σε κάποιο βιβλίο αυτές της μνήμες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε δύο απλά λόγια καταφέρνεις και ανασταίνεις ένα κόσμο που μόλις έφυγε, ξαναζωντανεύεις την εικόνα του με απλότητα σεβασμό και νοσταλγία. Δεν θυμάμαι ποτέ κάποιο να γράφει έτσι για τα μέρη μας. Για ότι έβλεπε το φως της δημοσιότητας της προηγούμενες δεκαετίες, τα κάτω μέρη ήταν ανύπαρκτα, σαν να μη βρισκόταν στη Τήνο. Ίσως αυτό οφείλετε σε μας, σίγουρα πάντως έχει και μία θρησκευτική διάσταση…
Πολύ φοβάμαι ότι οι μνήμες αυτές χάνονται, συχνά χάνονται και μνήμες που είναι σημαντικότατες για τη τοπική ιστορία, αυτό διαπιστώνω όταν ρωτάω παλιούς ανθρώπους να μου πούνε ιστορίες από τα χρόνια τους, και βλέπω ότι ορισμένα από τα λεγόμενά τους είναι μεγάλης σημασίας για την ερμηνεία του τόπου μας. Οι άνθρωποι αυτοί φεύγουν καθημερινά δυστυχώς, και μαζί τους παίρνουν όλες αυτές της μνήμες. Ιδιαίτερα τη δεκαετία του 90 χάσαμε «τόμους και τόμους» ιστορίας και μνήμης απλά γιατί δεν ενδιαφερθήκαμε όσο έπρεπε για το παρελθόν μας.
Άραγε ήρθε ποτέ κάποιος κοινωνιολόγος να κάνει μια στοιχειώδη έρευνα;
κάπου διάβασα για κάποια Γουίλ Μαρία Μπαδιεριτάκη (αν δεν κάνω λάθος) και κάτι καταγραφές από συνήθειες των ανθρώπων στα χωριά της Τήνου το 1960 περίπου.
Πριν καιρό πήγαμε στο σχετικό τμήμα της ακαδημίας που φυλάσσονται αυτές οι έρευνες να αναζητήσουμε στοιχεία. …..το αίτημα μας είναι σε προώθηση εδώ και ενα χρόνο τώρα, μου έχει μείνει ο αριθμός πρωτοκόλλου…
Όπως και να χει, οι σπουδαιότατες έρευνες από τον π. Μάρκο και τον Αλέκο Φλωράκη, δεν μπορούν να καλύψουν αυτό το πλούτο που υπήρξε στα χωριά μας από έθιμα παραδόσεις και συνήθειες (εξάλλου ο π. Μάρκος ασχολείται με την ιστορική έρευνα πολύ παλαιότερων χρόνων, και ο Φλωράκης δεν έχει ουσιαστική επαφή με το καθολικό στοιχείο των κάτω μερών, και γι αυτό συχνά οι μελέτες του αφορούν θέματα σχετικά με το μάρμαρο) αν κάνω λάθος διορθώστε με….
Θέλω να πω και κάτι ακόμα,
ΑπάντησηΔιαγραφήοι άνθρωποι που ασχολούνται με τα πολιτιστικά στο δήμο μας, υποτίθεται ότι κάτι παραπάνω καταλαβαίνουν από το μέσο δημότη όσο αφορά τα πολιτιστικά και γι αυτό βρίσκονται στη συγκεκριμένη θέση όπου πληρώνονται για να προωθήσουν κάποια πράγματα. Εάν αυτοί βρίσκουν ότι η εμμονή με της Φώτο του Αριστείδη Κονογεώργη (που δεν είναι κακές) προωθεί και αναδεικνύει το τοπικό πολιτισμό, λυπάμαι αλλά έχω εντελώς διαφορετική άποψη.
Επίσης ξέρω ότι πολύς κόσμος δεν αισθάνεται καθόλου καλά με τα φεστιβάλ λαϊκής (πολύ αξιόλογης ) μουσικής που διοργανώνονται σε ένα χώρο με ιδιαίτερη συναισθηματική και ιστορική φόρτιση…. Συμφωνώ.
Θα προτιμούσα τέτοιες ωραίες βραδιές να διοργανώνονταν στα χωριά μας και όχι στο προαύλιο ενός πρώην μοναστηριού- σχολείου. Θα προτιμούσα να ακούω κλασική μουσική εκεί, ή παραστάσεις όπως την “ωδή στη Γαία” και γενικά, πράγματα που ταιριάζουν σε ένα τέτοιο χώρο. (θυμάται κανείς μια ωραία βραδιά με πιάνο που είχε διοργανώσει η κ. Ακριβοπούλου πριν 7-8 χρόνια; Αν δε κάνω λάθος)
Επίσης Θεωρό ότι όσα έχει δημοσιεύσει ο δήμος από τον π. Μάρκο ασφαλώς τιμάνε το Δήμο και όχι το αντίθετο…..αλλά η συλλογική μνήμη του τόπου μας καθώς και τα μνημεία μας οι περιστεριώνες οι μύλοι τα παλιά λιοτρίβια, τα αλώνια, οι πλακόστρωτοι δρόμοι (κανένα από τα πολλά μονοπάτια που συντηρούνται δεν είναι στα κάτω μέρη) όλος αυτός ο κόσμος που χάνετε και συχνά καταστρέφετε από τους ίδιους τους άρχοντες του τόπου μας, ποιος θα τον αναδείξει;
Ποιος θα μιλήσει γι αυτό; Αν οι άνθρωποι του πολιτισμού του ίδιου μας του Δήμου τον αγνοούν. Ποιος Δήμος θα ασχοληθεί;;; της χώρας;;;
ή μήπως του Βόλου;;;
τηθύ, η διατήρηση τησ μνήμης, είναι όσο δικό μας θέμα όσο τίποτα. Μνήμες υπάρχουν παντού: στις αυλές, στην τεβέρνα της πλατείας, στην είσοδο του χωριου, στα κουτσομπολιά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΡώτα αδιάκριτες ερωτήσεις (ευγενικά) και θα εισπράξεις μνήμες. Ανακάλυψα ότι είναι ευκολότερο όσο γερνάει κανείς, να ρωτάει και να παίρνει απαντήσεις.
Μην περιμένεις «διατήρηση του πολιτισμού» από Δήμους. Ο Δήμος μπορεί να βοηθήσει, αν έχεις μια καλή ιδέα. Αλλά πρέπει εσύ να την σκεφτείς, εσύ να την φορμάρεις, εσλυ να σκεφτείς τι θέλεις και τι μπορεί να κάνει ο Δήμος, να εκτιμήσεις αν είναι εφικτό, και μετά να πας με μασημένη τροφή και συγκεκριμένη πρόταση.
Μην απελπίζεσαι, ένα ένα. Διάλεξε ένα έργο, ανάλυσέ το...
Εμένα, πχ μου έχει μπει το Κάστρο στο κεφάλι...
μην είσαι άδικος με τον Φλωράκη, ότι μπορει να πει για τα Κατω Μέρη το έχει πει. Τι θέλεις να γραψει για τις αγκινάρες;; και αυτός όπου υπάρχει πολιτιστικό-λαογραφικό αντικείμενο.
ΑπάντησηΔιαγραφή