Επέκταση υποδομών διασύνδεσης της Τήνου: Ο "Δούρειος Ίππος" για νέα αιολικά

 

Την περίοδο 2018-2020 ολοκληρώθηκαν έργα διασύνδεσης της Τήνου με την Άνδρο και την Σύρο και έχει εξασφαλιστεί η σταθερότητα του δικτύου του νησιού, όπως διαβεβαιώνει ο ΑΔΜΗΕ στο σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης του Συστήματος Μεταφοράς (ΔΠΑ) 2021-2030, σελ.104:

<< Ο σχεδιασμός της Α’, Β’ και Γ’ Φάσης διασύνδεσης των Κυκλάδων με κεντρικό διασυνδετικό κόμβο τον Υ/Σ Σύρου, ο οποίος περιλαμβάνει σύνδεση με δύο καλώδια με το Λαύριο και ένα καλώδιο με την Εύβοια μέσω Τήνου-Άνδρου, επαρκεί για να καλύψει αξιόπιστα την τροφοδότηση των φορτίων των Βόρειων Κυκλάδων για ένα μακροχρόνιο ορίζοντα 25ετίας…>>

Είναι αξιοσημείωτο ότι στο νέο σχέδιο 2022-2031 (που σημειωτέον δεν έχει ακόμα εγκριθεί) οι πληροφορίες του ΔΠΑ 2021-2030 περί 25ετούς διασφάλισης της σταθερότητας του δικτύου της Τήνου, γίνονται γαργάρα και αντικαθίστανται με το:  <<Οι γραμμές Μέσης Τάσης μέσω των οποίων τροφοδοτείται η Τήνος, από τον Υποσταθμό ΥΤ/ΜΤ της Άνδρου, είναι μεγάλου μήκους και διέρχονται από περιοχές δύσβατες οι οποίες είναι εξαιρετικά εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες με αποτέλεσμα όταν επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες να παρουσιάζονται διακυμάνσεις της τάσης του δικτύου οι οποίες έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην τροφοδότηση των κρίσιμων φορτίων της Νήσου Τήνου. Για αυτούς τους λόγους και με γνώμονα τη διασφάλιση της αξιόπιστης τροφοδότησης του συνολικού φορτίου της Τήνου, έπειτα από τη συνεργασία των ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ, προγραμματίζεται εκ νέου η κατασκευή του Υποσταθμού ΥΤ/ΜΤ επί της Νήσου Τήνου με αναμενόμενο έτος ολοκλήρωσης το 2024.>>

Η επέκταση του δικτύου και των υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος είναι απαραίτητη  προϋπόθεση για να αρθεί το πρόβλημα του κορεσμένου δικτύου και του περιορισμού εγκατάστασης μεγάλων ή πολλών αιολικών (εδώ και εδώ), που οδηγούσε την ΡΑΕ στις απορρίψεις προηγούμενων αδειοδοτήσεων.

Αυτό ακριβώς επαναλαμβάνει και στο τελευταίο σχέδιο ΔΠΑ 2022-2031, όπως και σε προηγούμενα ΔΠΑ, ο ΑΔΜΗΕ:

<<Τα έργα διασύνδεσης των ΜΔΝ με το ΕΣΜΗΕ αποτελούν στρατηγικό στόχο του ΑΔΜΗΕ και αποτελούν το σημαντικότερο τμήμα του παρόντος ΔΠΑ, πλέον του 80% του επενδυτικού κόστους, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των εθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων με μείωση των αερίων θερμοκηπίου, λόγω απόσυρσης πετρελαϊκών μονάδων ΑΣΠ και αξιοποίηση του αξιόλογου δυναμικού ΑΠΕ στα νησιά, με αύξηση διείσδυσης ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή…>>            (η Τήνος δεν ανήκει στα ΜΔΝ εδώ και πολλά χρόνια).

Στον Φάκελο Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των Δεκαετών Προγραμμάτων Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2020-2029 & 2021-2030, το περιεχόμενο της ΣΜΠΕ βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 24/7, όπως μας ενημερώνει και με σχετική επιστολή το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου.

Στο Κεφ-1-10, στην παράγραφο 1.6.2.1: <<Η κλιματική αλλαγή εκτιμάται ότι θα επηρεάσει και το χάρτη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα, με διαφορετική ένταση ανάλογα το είδος των ΑΠΕ. Ως εκ τούτου, η επέκταση του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας καθίσταται ακόμα πιο επιτακτική και αναγκαία για την επίτευξη της διείσδυσης των ΑΠΕ, καθώς θα εξασφαλίζει την επαρκή διασύνδεση της παραγωγής με την κατανάλωση σε όλη την επικράτεια.>>

Στην συνέχεια, στην παράγραφο 3.3, Κεφ.3-19: << Σε κάθε περίπτωση, οδηγός παράμετρος για την ανάπτυξη του Συστήματος στα επόμενα χρόνια είναι η εξυπηρέτηση της ανάγκης μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ στο πλαίσιο της εκπλήρωσης των ευρωπαϊκών και εθνικών στόχων οι οποίοι έχουν τεθεί για τα έτη 2020 και 2030, όπως αυτοί περιγράφηκαν στις προηγούμενες παραγράφους. Με την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων θα έχει διαμορφωθεί ένα Σύστημα Μεταφοράς το οποίο (από άποψη ικανότητας διακίνησης ισχύος) θα είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες των στόχων αυτών και να συμβάλλει μακροπρόθεσμα στον προβλεπόμενο ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας όπου οι ΑΠΕ θα υποκαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα με συμμετοχή άνω του 60% στην τελική κατανάλωση του ηλεκτρισμού.>> Στο Κεφ-3-26 επισημαίνεται: << Αξιοποίηση για παραγωγή ενέργειας των ιδιαίτερων ενεργειακών πλεονεκτημάτων συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, όπου μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνεται το δυναμικό της χώρας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.>> 

 Όλοι γνωρίζουμε ότι τα Κυκλαδονήσια συμπεριλαμβάνονται σε αυτές τις περιοχές, μιας και έχουν πολύ υψηλό αιολικό δυναμικό.

Από όλα τα παραπάνω, είναι προφανές πως ο νέος υποσταθμός υψηλής τάσης  (Υ/Σ ΥΤ) και η περεταίρω αύξηση των διασυνδέσεων τόσο μεταξύ των νησιών όσο και με την ηπειρωτική χώρα, γίνεται ώστε να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για την αδειοδότηση και εγκατάσταση πολλών αιολικών (αλλά και φωτοβολταϊκών) στην Τήνο, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν Δούρειος Ίππος στο όνομα της ήδη εξασφαλισμένης σταθερότητας του δικτύου του νησιού.

Δεν είναι τυχαίο πως μέσα στον Ιούνιο του 2021, μετά την απόφαση εγκατάστασης του νέου Υ/Σ ΥΤ στην Τήνο, έχουν εμφανιστεί δύο καινούργιες αιτήσεις αιολικών (Πίνακας 1), ενώ αντίστοιχες παλαιότερες του 2011 είχαν απορριφθεί (Πίνακας 2).

     Πίνακας 1

 Όπως  φαίνεται στον Πίνακα 2 από τις αιτήσεις αδειών αιολικών στην Τήνο μέχρι το 2018, οι δύο άδειες («ΚΩΔΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 2.1.») απορρίφθηκαν το 2012 λόγω «κορεσμένου δικτύου», όπως φαίνεται στις σχετικές απορριπτικές αποφάσεις (εδώ και εδώ):

                 Από «Χωροθέτηση χερσαίων αιολικών πάρκων με τη Πολυκριτηριακής Ανάλυσης και Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών: Η περίπτωση της Τήνου»

<<Σκέφθηκε ως εξής

Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 5 του ν. 3468/2006 όπως ίσχυε κατά την υποβολή της αίτησης αλλά και μεταγενέστερα έως σήμερα, «… οι περιοχές της χώρας με κορεσμένα δίκτυα καθορίζονται με απόφαση της ΡΑΕ….».
Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής από ΑΠΕ και μέσω ΣΗΘΥΑ (ΦΕΚ Β΄2373/2011), με το οποίο καθορίζεται το παραδεκτό της υποβολής αιτήσεων «1. Η αίτηση για χορήγηση άδειας παραγωγής απορρίπτεται ως απαράδεκτη στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) αν η αίτηση υποβάλλεται σε περιοχή με κορεσμένα δίκτυα, με την επιφύλαξη των ειδικότερων καθοριζόμενων στα άρθρα 8 έως 12.».
Επειδή, με την υπ’ αριθμ. 96/2007 απόφαση της ΡΑΕ, καθορίστηκε ότι τα δίκτυα των διασυνδεδεμένων και Μη νησιών είναι κορεσμένα για την τεχνολογία των αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών….>>

               

Να μην ξεχνάμε ότι με βάση τον ισχύοντα  νόμο του 2008 για το χωροταξικό των ΑΠΕ και την φέρουσα ικανότητα των κατοικημένων νησιών για αιολικά, στην Τήνο μποτούν να μπουν 103  τυπικές (διάμετρος ρότορα 85m), ενώ αν έχουν μικρότερη διάμετρο μπορούν να μπουν ακόμα περισσότερες (όπως π.χ. αυτές του Κοπελούζου για το Αιολικό Πάρκο «Φωλιά» με διάμετρο ρότορα 71m επιτρέπουν να μπουν 123).

Με δεδομένη την ξεκάθαρη θέση των Τηνίων για την μη εγκατάσταση αιολικών στο νησί μας και την σθεναρή μέχρι τώρα αντίστασή μας σε κάθε τέτοια ενέργεια, κάνουν ξεκάθαρο ότι η πρόταση για νέο υποσταθμό υψηλής τάσης και καινούργιων διασυνδέσεων είναι απορριπτέα και πρέπει άμεσα να αναιρεθεί, αλλιώς θα αποτελέσει την απαρχή για επερχόμενη καταστροφική επέλαση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών σε ολόκληρο το νησί.

Η Δημόσια Διαβούλευση στην οποία μας καλεί η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αφορά το προηγούμενο σχέδιο ΔΠΑ 2021-2030 όπου ακόμα δεν συμπεριλαμβάνεται ο νέος  υποσταθμός ΥΤ για την Τήνο, αλλά περιλαμβάνει αντίστοιχα έργα σε άλλες περιοχές όπου χρειάζεται να μπουν πολλά αιολικά. Όμως ο νέος Υ/Σ συμπεριλαμβάνεται στο νέο σχέδιο ΔΠΑ 2022-2031, το οποίο δεν έχει ακόμα εγκριθεί και δεν βρίσκεται υπό Διαβούλευση. Οι λόγοι όμως είναι ακριβώς οι ίδιοι, όπως ξεκάθαρα διατυπώνεται στην υπό Διαβούλευση ΣΜΠΕ:

<<4.2.5 Ικανότητα διακίνησης ισχύος από μονάδες ΑΠΕ στο Σύστημα - Έργα Ανάπτυξης σε κρίσιμες περιοχές
Η παροχή πρόσβασης σε διαρκώς αυξανόμενο όγκο Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ μέσω των Δεσμευτικών Προσφορών Σύνδεσης έχει ως αποτέλεσμα σε πολλές περιοχές του ΕΣΜΗΕ στα υφιστάμενα δίκτυα 150 kV να εμφανίζονται συνθήκες συμφόρησης ή/και «κορεσμού» αναφορικά με τη δυνατότητα σύνδεσης νέων Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. 
Για τις «κορεσμένες» περιοχές, καθώς και για αυτές στις οποίες εμφανίζονται συνθήκες συμφόρησης, ο ΑΔΜΗΕ προγραμματίζει έργα ενίσχυσης του Συστήματος λαμβάνοντας υπόψη την πορεία της υλοποίησης των νέων Σταθμών ανά περιοχή, με στόχο την αύξηση της ικανότητας των δικτύων και την άρση των περιορισμών.>>

Για να προλάβουμε λοιπόν την οποιαδήποτε ενέργεια  για την δρομολογούμενη εγκατάσταση του νέου υποσταθμού Υ/Τ, είναι απαραίτητη η μαζική συμμετοχή στην παρούσα Διαβούλευση που λήγει στις 24/7/2021,  παραθέτοντας τις απόλυτα τεκμηριωμένες θέσεις  μας για ακύρωση των σχεδίων εγκατάστασης  αυτού του "Δούρειου Ίππου" στην Τήνο.