Τρίτη 14 Μαρτίου 2017

1000 χιλιόμετρα μεσαιωνικοί και αρχαίοι δρόμοι

 
Πριν από 10-11 χρόνια μου είχε μπει η ιδέα να δω στις αεροφωτογραφίες της Τήνου (ορθοφωτοχάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού του 1996), τους δρόμους που πήγαινα με τον μακαρίτη την μπάρμπα Τζώρτζη στα χωράφια "Πίσω". Έτσι λέγαμε παλιά την περιοχή "πίσω" από την Αετοφωλιά, προς την Πασάρα και την Χαλακιά. Και από το ένα δρομάκι στο άλλο, μετά δυο χρόνια ψάξιμο, είχα βρει περίπου 1.000 χιλιόμετρα "δρόμους", μονοπάτια θα τα λέγαμε ίσως σήμερα, μόνο που ήταν το μεσαιωνικό και ίσως αρχαίο οδικό δίκτυο, με καλντερίμι, ή πιο επίσημο πλακόστρωτο σε κεντρικές αρτηρίες (όπως η μωβ γραμμή ανάμεσα σε Αγία Μαρίνα και Ιστέρνια, η "Πάνω Στράτα").

 
Σχεδόν όλη η Τήνος φαινόταν σε αυτό το οδικό νευρικό σύστημα, εκτός από τον Τσικνιά και του Πολέμου τον Κάμπο (στο κέντρο της εικόνας), προφανώς αρκετά αφιλόξενα μέρη και τα δύο για πορείες, με γαϊδούρια, ή χωρίς.


 

Και εκεί, βορειοανατολικά από το οροπέδιο, προς τα δεξιά του κέντρου της εικόνας, λίγα χρόνια αργότερα, άρχισα να αγοράζω χωράφια, προς μεγάλη απορία όσων δεν καταλάβαιναν "μα γιατί αγοράζει αυτός χωράφια εκεί πάνω", και άντε να τους εξηγήσω ότι θυμάμαι βόλτες που έκανα μικρός, προς τα Γράμματα...

Μόνο που ποτέ, μέχρι πρόσφατα, δεν είχα λύσει το μυστήριο των μονοπατιών από το χωριό προς τα Ιστέρνια και την Καρδιανή, μέσα από του Πολέμου τον Κάμπο, που όλοι μου έλεγαν ότι από εκεί περνούσαν, αλλά άλλο να σου λένε και άλλο να το βλέπεις... Αφού, στους ορθορφωτοχάρτες του 1996 είχαν ήδη εξαφανιστεί τα ίχνη από τα πολλά σούρτα-φέρτα των φορτωμένων γαϊδουριών...

 
Μέχρι που βρήκα αεροφωτογραφίες του 1960 (και του 1983)...  Και οι παραπάνω εικόνες, και κυρίως οι δύο τελευταίες μεγαλώνουν με κλικ. Οι αεροφωτογραφία του 1960 δυστυχώς δεν ήταν "ευθυγραμμισμένη" από Βορά προς Νότο, και για αυτό φαίνεται κομμένη λοξά. Φαίνεται η Αγία Υπακοή, δεξιά (ανατολικά), και από εκεί ο δρόμος από Μπαγκαλάκια, Μάντρες,  Βαθειά Λίμνο (κάθε ένας πήγαινε από δικό το μονοπάτι). Πιο Δυτικά φαίνεται και ίχνος παλιότερου δρόμου (με ξερολιθιές δεξιά-αριστερά) που περνάει μέσα από κομμάτια που σήμερα φαίνονται περιφραγμένα...


Και να και η άλλη άκρη του Κάμπου, πάνω από την Καρδιανή (φαίνονται και οι Αλώνες).   Απίθανες πληροφορίες, και η αεροφωτογραφία του 1983 έχει και πολύ καλύτερη και αμείλικτη ευκρίνεια

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου