Ανάπτυξη (01)

Το ερώτημα ετέθη τουλάχιστον τρεις φορές, και είναι σωστό: Ποια ανάπτυξη θέλουμε; Πως θα την πετύχουμε;

Στο μυαλό των περισσοτέρων μας, «ανάπτυξη» είναι να βγάλουμε χρήματα. Να πάρουμε επιτέλους αυτοκίνητο της προκοπής και σπίτι δικό μας. Να φύγουμε από την φτώχεια και την ανέχεια του παρελθόντος.

Άλλοι πάλι γκρινιάζουν ότι η ανάπτυξη καταστρέφει το τοπίο ή το περιβάλλον. Ότι το σήμερα είναι πιο άσχημο από το χτες. Ότι το μπετόν καταστρέφει την νοσταλγία. Ότι δεν έχουμε την πολιτική θέληση ή την ικανότητα να ισορροπήσουμε ανάμεσα στην «πρόοδο» και την «καταστροφή». Ή ότι η «ανάπτυξη» είναι εύκολη κονόμα για τους επιτήδειους πονηρούς και μηδέν για τους υπόλοιπους.

Ξάφνου, στον δρόμο, συνάντησα έναν παλιό φίλο από γειτονικό χωριό, σταματημένο με το φορτηγάκι του και ανοιχτό το παράθυρο... «Γεια σου Χ, γνώρισα αυτά τα δύο καταπληκτικά παιδιά σου, σπάνια παιδιά, να τα χαίρεσαι!». Χαμογέλασε περήφανος και μου μίλησε και για το τρίτο που έχει κάνει αυτό και το άλλο, και, λίγο κουρασμένα, πρόσθεσε, «ξέρεις τι δύσκολο που είναι να μεγαλώσεις και να σπουδάσεις τρία παιδιά…»

Στις θεωρίες μου, δεν θα ξεχνάω, τον μπαμπά απ’ το γειτονικό χωριό που δυσκολεύτηκε να μεγαλώσει και να σπουδάσει τα τρία θαυμάσια παιδιά του, καλά να' ναι...

Security...

Μπορεί να κάνω λάθος, και να είμαι άδικα καχύποπτος, όπως όλα τα φίδια... Σύμπτωση; ή με είχες ρωτήσει, όταν κουβεντιάζαμε σε ένα γραφείο πριν χρόνια για ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά και είπες «έ κάτι πρέπει να κάνουμε για να ζούμε, δεν μπορεί να είναι όλο ενοικιαζόμενα...». Και λίγα χρόνια αργότερα, έκανες την δουλειά σου από το καινούργιο γραφείο, και εδήλωσες «τώρα έχουμε δουλειές να κάνουμε»... Το ίδιο λες στο site σου ή μου φάνηκε; (και φοβάμαι να ξαναμπώ να το διαβάσω προσεκτικά)... Μπορεί να κάνω λάθος...συμπτώσεις...

Καλό είναι να έχετε firewall όταν επισκέπτεστε οποιαδήποτε ιστοσελίδα. Θα διαγράφουμε οποιονδήποτε επισκέπτη παρουσιάζει υποψία security risk.

Αγία Άννα

Συνήθως βλέπεις την εικόνα. Στην Αγία Άννα, με μαλεβιζιώτικο κρασί, τσίκνα να ανεβαίνει στους θεούς, με θέα το Βόρειο Αιγαίο, ξαπλωμένος στα Απριλιάτικα λουλούδια, τριγυρισμένος από αρχαία, δεν έχεις καμιά αμφιβολία: είσαι μέρος της εικόνας.

Όταν τέλειωσε, και είχε μείνει μόνο ο φίλος μου από την Κρήτη, του ομολόγησα ότι για πρώτη φορά στην Τήνο άκουγα λύρες. Σταμάτησε το μάζεμα και μου είπε «κι εγώ».

Μακάριος

Μακάριος αυτός που ξέρει τις τελετές των θεών και αγνός τη ζωή του περνά. Την ψυχή του αφιερώνει στο θίασο του Βάκχου και με καθαρμούς ιερούς βακχεύει πάνω στα βουνά της Κυβέλης, της Μεγάλης Μητέρας τα όργια τελώντας, τινάζει ψηλά τον θύρσο και κισσοστεφανωμένος τον Διόνυσο λατρεύει.

Δηλώνει ότι γιορτάζει 1η Μαΐου, του «Ιωσήφ του Εργάτη» από το πρωί ως αργά το βράδυ...

Κόρη

Μ’ ας πορπατούσιν οι καιροί, τα πράματα σιμώνουν,

Κ’ οι μέρες με σιγανεμιάν και λάμψιν ξημερώνουν

Η σκοτεινάδα εξέφεξεν, η συννεφιά σκολάζει,

Οι ανέμοι κατατάσσουσι, καλοκαιράκι βράζει,

Και του Κυρού σου η όργητα κ’ η κάκητα μερώνει,

Κ’ εδά που αρχίζει το Καλό, σ’ χαρές το ξετελειώνει.

(να κάνετε δώρο τον Ερωτόκριτο σε καν’να φίλο που γιορτάζει…)

Ήταν όλοι εκεί

Γεωργοί, βοσκοί, κόρες που μεγάλωσαν, όμορφες που είναι ακόμα όμορφες, παιδιά που άσπρισαν τα μαλλιά τους, φίλοι από τα γύρω χωριά, ντόπιοι, Αθηναίοι… 50 μέτρα πιο κάτω στέκουν βλοσυρές οι πέτρες από το ελληνικάρι με τα ανοίγματα στο Ικάριο, την Χίο και την θάλασσα βόρεια της Άνδρου. Απέναντι, ο Άγιος Φραγκίσκος, δίπλα σε άλλον άγνωστο Άγιο, ερείπιο προσχισματικής εκκλησίας με την αψίδα να βλέπει ανατολικά. Ο ένας οικισμός πρέπει να είναι πριν τον 17ο αιώνα. Ο άλλος του 18ου ή 19ου. Ένας τοίχος (ή τείχος) έχει περίεργες μεγάλες δουλεμένες πέτρες. Τα σπίτια περήφανα στην φρουριακή τους διάταξη, μερικά περιποιημένα και ασπρισμένα. Κόρης Πύργος. Και από πάνω του Πολέμου ο Κάμπος, που σιωπηλά κρατάει τα μυστικά του.

Pax tibi

Κοίτα τώρα πως γίνονται παρεξηγήσεις. Σήμερα λένε τα τεφτέρια ότι είναι του Αγίου Μάρκου. Χρόνια πολλά στους Μάρκους. Ή δεν είναι σήμερα και ήτανε στις 25 Απριλίου, όπως λέει το internet, για τους καθολικούς. Στα καθολικά χωριά τον γιορτάζουν σήμερα. Χρόνια πολλά και σε αυτούς τους Μάρκους. Ο Άγιος της εικόνας είναι του Νίκου Λύτρα.

Σήμερα γιορτάζει και ο Σύλλογος Αετοφωλιάς (με Πρόεδρο έναν κοντοχωριανό μου από το Κάστρο της Κρήτης) στην Αγία Άννα, απέναντι από της Κόρης τον Πύργο, λίγο πριν από τον Ελληνιστικό Πύργο της Σαμάντλας. Αν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή μπορεί να φαίνεται η Χίος. Μπορεί και να μας τιμήσει με την παρουσία του ο μοναχικός αγρότης-ποιητής-πετράς (εκεί θα είναι, τον είδα να τσακώνεται με κάτι πέτρες σήμερα το απόγευμα), ναι, αυτός που γιορτάζει δυο-τρεις μέρες αργότερα…

Μπαμ!

Για μένα, το blogging είναι σαν τις τριμπονιές. Βαράμε γιατί γουστάρουμε. Ναι, θέλουμε το δικό μας μπάμ! να ακουστεί ως την Σύρο (ή την Philadelphia). Αλλά βασικά γουστάρουμε. Με τη σειρά ή δυο-δυο ή τρεις-τρεις, μεθυσμένοι από τις αναθυμιάσεις διοξειδίου του θείου και ότι άλλο βγάζει το μπαρούτι, βαράμε, διώχνουμε τα κακά πνεύματα, μέχρι να πονέσουν τα χέρια σε βαθμό που δεν μπορείς να γεμίσεις το κυπελάκι και να σηκώσεις τον κόκορα – και δεν έχουμε ιδέα αν μας ακούει κανείς…

Πριν 20 ή 40 χρόνια δεν υπήρχαν ωτασπίδες ή προστασία για τα μάτια, ή ηλεκτρικό φως για να βλέπεις τα μεσάνυχτα, και τα ατυχήματα δεν ήταν σπάνια. Επίσης, μου είπε κάποιος ότι επί χούντας, ή στην επιστράτευση, μάζεψαν όλα τα τριμπόνια και τα φουντάρανε έξω από το Δρακονήσι.

Προσπάθησα πολύ να πετύχω τον πορτοκαλί πυροβολισμό και τις σπίθες από την κάνη. Μάταια. 50 απόπειρες και το μόνο που έπιασα είναι το κλώτσημα και ο καπνός. Και του χρόνου!

Pennsylvania

Από την βόλτα μου στην Καρδιανή, μου έχει μείνει ότι φεύγει η κοπελιά από τ’ Αγάπι και πάει στην Pennsylvania. Μόνο καλή επιτυχία μπορώ να ευχηθώ. Θα έχεις κάποιο culture shock. Οι χειμώνες είναι πιο κρύοι και τα καλοκαίρια πιο ζεστά. Οι άνθρωποι πιο φιλικοί και ανοιχτοί από ότι φαντάζεσαι. Δεν έχει τόση σημασία τίνος είσαι, αλλά ποια είσαι. Θα βρεις Έλληνες, (εγώ βρήκα έναν Αγαπιανό πριν 25 χρόνια σε μια πόλη πιο βόρεια, με 15 εκατομμύρια κόσμο).

Δεν ξέρω τι ξέρεις, ούτε μπορώ σε μια παράγραφο να σου πω αυτά που έμαθα εγώ. Είναι όλα μεγαλύτερα από ο,τιδήποτε στην Αθήνα.. Λατρεύουν κάτι κτίρια του 1750 (σαν αυτά που εμείς παραπετάμε). Οι πλούσιοι είναι πιο πλούσιοι και οι φτωχοί πιο φτωχοί από τους δικούς μας. Μην νομίσεις ότι η Philadelphia είναι η Αμερική. Να πας στο Lancaster. Αν προλάβεις, να πας στην Καλιφόρνια. Εκτός από ουρανοξύστες έχει και δάση με βελανιδιές.

Δεν ξέρω τι όπλα πρέπει να πάρεις μαζί σου. Το πιο χρήσιμο είναι ο Μικρός Ναυτίλος του Ελύτη. Έχει όλο το Αγάπι σε 3 σελίδες λέξεις. Αν δεν σε φτάνει πάρε και το Άξιον Εστί. Ακόμα και αν μείνεις εκεί για πάντα, ακόμα κι’ αν έχει 10 κάτω από το μηδέν, θα έχεις μαζί σου ό,τι χρειάζεσαι.

Εσπερινή Συναυλία

Δεν έχει λόγια να περιγράψουν την μουσική, τις πασχαλιές, την χορωδία, τις τριμπονιές, τις καρδερίνες και το φως. Μόνο αν είσαστε εκεί με τα παιδιά του χωριού που γιόρτασαν την Ανάστασή τους. Μπας κι είναι μαγεμένη η Καρδιανή;

Είδα την Ρόζα, τον αδερφό της και την παρέα τους. Η Ρόζα είναι πεπεισμένη ότι μία πρέπει να είναι η μονάδα στο Λιβάδι, καταλαβαίνει γιατί αντιδρούν οι δικοί της χωριανοί, πιστεύω ότι μόνο αυτή μπορεί να τους πείσει αλλά φεύγει για το Βέλγιο. Η άλλη φεύγει για την Pennsylvania. Ελπίζω να μην πάρουν τον Γιάννη και ελπίζω να πάρουν τον Γιάννη… Παιδιά μη ,παρακαλώ σας μη, λησμονάτε την χώρα μου…

Ενας «μελετηρός» διάβασε το Προεδρικό Διάταγμα της ΟΥΒΖ και βρήκε ότι του Πολέμου ο Κάμπος από τα Πράσα ως το Μεσοβούνι είναι αρχαιολογικός χώρος. Εγώ κατάφερα και άνοιξα το Δελτίο Τύπου του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος, 18/4/08. Χρήσιμες πληροφορίες και χρήσιμα ονόματα. Ευχαριστώ «μελετηρέ», ευχαριστώ «underwater». Τελικά είμαστε χίλιοι δεκατρείς!

Χειροκίνητη

Ορίστε, θες χειροκίνητη, θα γυρνάω τη μανιβέλα να βγάλεις φωτογραφία. Την έχω εδώ μπας και κοπεί το ρεύμα. Θα πιεις ένα;

Η βροχούλα δεν έχει σταματήσει κανέναν. Ο καπνός των θυσιών βγαίνει από υπόστεγα, γκαράζ, άντε και καμιά ψησταριά που έχει κτιστεί επί τούτου…

Δοξαστικόν

Δόξα σοι Κύριε!

και Σε ευχαριστούμε

Φως

Θα πρέπει να είναι από τα πιο ωραία τελετουργικά. Απορώ πως δεν το έχει κάνει η εκκλησία Μυστήριο...

Ένας μήνας

Μεγάλο Σάββατο δεν είναι παραμονή Πρωτοχρονιάς, αλλά έχει κοινά στοιχεία, και, σύμπτωση, έκλεισε μήνας από τότε που ξεκίνησα να βγάζω μνήμες και εντυπώσεις προς τα έξω. Δεν έχω ιδέα αν θα σταματήσω αύριο ή σε ένα χρόνο (ή τι θα γίνει όταν ξεπεράσω τα 1000 ΜΒ που δίνει η Google).

Σίγουρα αλλιώς το φανταζόμουν από ότι προκύπτει. Δεν περίμενα ποτέ να μπω σε πολλές κουβέντες με τρίτους ή σε «ζωντανές αναμεταδόσεις». Δεν φανταζόμουν την κάθαρση που συνοδεύει τις εξομολογήσεις είτε για μένα είτε για πρόσωπα που ξέρω χρόνια, και που,σε τελευταία ανάλυση, είναι κομμάτι του «βιώματός» μου.

Το έναυσμα ήταν το βιβλίο Luminous Encounters του Καναδού αρχιτέκτονα από τον Αρνάδο. Η έμπνευση ήταν το ερώτημα σχολιαστή «μήπως μας ενώνει η Καρδιανή». Το απρόσμενο αποκορύφωμα ήταν, μέχρι τώρα, η συζήτηση που κατέληξε στα όρια των νόμων της θερμοδυναμικής σε ενεργειακές εφαρμογές.

Παραμονή Πάσχα, ο καιρός περίεργος, και να, ένα ποιητικό, ή χρωματικό, παράδειγμα του δεύτερου νόμου της θερμοδυναμικής. Περίπου 20 κλικς για την πάνω εικόνα, άπειρα για την κάτω.

Καλό Πάσχα!

Καλικάντζαροι

Οι καλικάντζαροι βγαίνουν κάπου τον Γενάρη, αλλά εγώ βρήκα έναν το Μεγάλο Σάββατο...

Χάζευα στο διαδίκτυο. Μεταξύ μας, έψαχνα μερικούς από του επισκέπτες μου εδώ και, λίγο τα μονοπάτια, λίγο ο Λάζαρος, λίγο οι πυλώνες, μπορεί να μην τους βρήκα ονομαστικά ή φατσικά, αλλά πλησίασα. Εκτός από το http://tinosnews.blogspot.com , βρήκα site για το Αιγαίο (http://eyploia.aigaio-net.gr/modules.php?name=Search&topic=6&query=%20). Μου άρεσε η ιδέα του «δικτύου ενημέρωσης Αιγαίου». Είδα πυλώνες, ταπεινά φρύγανα, βελανιδιές, μονοπάτια της ενδοχώρας…Είπα μέσα μου εδώ είμαστε, να πω για φίδια….

Διαβάζοντας ωστόσο είδα και άλλα: Δεν συμπαθούν τον Δήμαρχο Εξωμβούργου (έ τι να κάνουμε; δημοκρατία έχουμε…). Δεν συμπαθούν το γήπεδο που έκανε ο Δήμος απέναντι από το σπίτι μου (δεν μου αρέσει ούτε εμένα, αλλά παίζουν τσούρμα παιδιά με τις ώρες). Δεν συμπαθούν τον καθολικό επίσκοπο (και εγώ είμαι αντιεξουσιαστής). Δεν τους αρέσουν τα λαμπιόνια στην Ξινάρα (ούτε εμένα…λεπτομέρειες.). Δεν χωνεύουν τις αναφορές του παπά-Μάρκου στον Μεσαίωνα και την Γαληνότατη… (http://eyploia.aigaio-net.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=1296), ΩΠ! εδώ κόλλησα.. Εδώ έχει άλλη οσμή …

Καλικάντζαρε είμαι υπέρ της απόλυτης ελευθερίας του λόγου, κατά της λογοκρισίας, και σίγουρα κατά της λογοκρισίας στα blogs, αλλά, οι οψιδιανοί και οι σκύφοι του παπα-Μάρκου ήταν, νομίζω, πριν τους Βενετούς.

Αν μου φταίει κάτι στα εθνικά μου τραύματα, Καλικάντζαρε, ήταν η ήττα στο Ματζικέρτ το 1071, (http://www.tanea.gr/Article.aspx?d=19991224&nid=4105468 ) και λιγότερο οι Βενετοί…Εσένα σου φταίει κάτι άλλο, το ψυχανεμίζομαι παρά τον βοριά που φυσάει προς τα σένα.

που έδυ σου το κάλλος;

Δεν το πιστεύω…ένα σωρό bloggers στην Ελλάδα έχουμε την ίδια επικεφαλίδα απόψε. Ο καθένας όπως το βλέπει και όπως το θυμάται από τα παιδικά του χρόνια, Ρίτσος και επιτάφιος, όλα ανακατεμένα.

Πώς κλείσαν τα ματάκια σου και δε θωρείς που κλαίω
Και δε σαλέυεις, δε γροικάς τα που πικρά σου λέω…

Οι bloggers σπάνια παριστάνουν ή αισθάνονται ότι είναι υποχρεωμένοι να πούνε κάτι που δεν θέλουν… Γράψτε «εδυ καλλος» ή «γλυκυ εαρ» στην μηχανή αναζήτησης και χαζέψτε τα μεγάλα παιδιά να εκπέμπουν…

Κρύο και αέρας

Παρά το κρύο και τον αέρα, πρέπει να τελειώσω αυτό και εκείνο. Το βουνό έχει αντάρα, το κριθάρι είναι καταπράσινο και με τον αέρα είναι σαν πράσινη ταραγμένη λιμνοθάλασσα. Κάτω, χαμηλά, έχει κιτρινίσει και ανάμεσα Ξινάρα και Κάμπο ο ιδιοκτήτης το θέρισε, προφανώς το θέλει για χόρτο. Στην φωτογραφία, το κριθάρι είναι πίσω... αυτό που φαίνεται είναι αμπέλι υπό ίδρυση. Οι χωριανοί σήμερα σφάζουν το δικό τους αρνί, συγνώμη δεν μου αρέσει ούτε το θέαμα ούτε το αρνί. Το δελτίο λέει βροχές. Χρειάζονται, αλλά δεν αισιοδοξώ.

Μυρωδιά από βιολέτες

Όσο θυμάμαι, Μεγάλες Παρασκευές στην Τήνο ήταν μέρες περίεργες. Οι μεγάλοι ήταν απασχολημένοι. Τα γλυκά ήταν κρυμμένα. Καμιά φορά μας έβαζαν να κοιμηθούμε για να μπορούμε να πάμε το βράδυ στην εκκλησία. Πολλά χρόνια αργότερα, η πλύση εγκεφάλου έλεγε δεν πρέπει να βρίζουμε ή να κάνουμε πονηρές σκέψεις. Αγόρια 15 χρονών χωρίς πονηρές σκέψεις… Χμμ… ουτοπία. Δεν θα ξεχάσω την μυρωδιά από τις βιολέτες, που εδώ δεν τις λένε βιολέτες, τις λένε «ομματιές», αλλά, το ίδιο είναι, μυρίζουν μεθυστικά και τις έχω ταυτίσει με Πάσχα στην Τήνο και λίγο με πένθιμο και με κρύα σεντόνια. Γενικά όλη η ατμόσφαιρα ήταν Προσδοκία.

Μαριεττώ (2)

Η Μαριεττώ μου λέει ιστορίες για τους γονείς της, τα αδέρφια της που πέθαναν, την ζωή στην Κατοχή, και τα μονοπάτια που περπατούσε.

Ο μπαμπάς μου ήταν Σκλάβος Χιώτης, από το Κάτω Κλέισμα. Δεν είχε καλά χωράφια αλλά δούλευε σκληρά. Αυτός φύτεψε το αμπέλι πάνω «στ’ Καβάσ’», και έβγαζε τόνους μούστου και ρακί που έβαζε σε πέτρινες δεξαμενές. Μην βλέπεις που ξαλείφτηκε τώρα απ’ τα κατσίκια…ΔΕΝ στο πουλάω! Το νερό το θέλω για το Γιάννη μας και το χωράφι για να πηγαίνει ο Γιώργης τα προβατάκια του.

Ανέβαινα στο βουνό να αρμέξω τα κατσίκια δυο φορές την ημέρα, έχω γυρίσει «όλα τα β’νά και τ’ Πολέμ’ τον Κάμπο». Ήμουν μικρή, δεν φοβόμουν. Μια φορά είχα δει μια γυναίκα να ανεβαίνει την απέναντι πλαγιά και φορούσε σιδερένια παπούτσια, της φώναξα αλλά δεν γύρισε…γελούδα θα ‘ταν…

Στην Κατοχή ήταν δύσκολα αλλά περάσαμε, με γλυκοπατάτες, πετιμέζι και σφαγμένα ζώα που βράζαμε με αλάτι απ’ τη θάλασσα. Το κριθάρι και ό,τι άλλο έβρισκαν το έπαιρναν οι Ιταλοί, τις γλυκοπατάτες δεν τις ήξεραν. Οι καημένοι οι Οξωμερίτες πείνασαν…

Αυτά είναι τα αδέρφια μου ο Γιώργης, ο Γιάννης στη μέση, και ο Μαθιός μας, που πέθαναν. Ο Γιάννης πολέμησε στην Αλβανία και στο στον εμφύλιο. Τον σκότωσαν στην Άρτα.. Μπέρδεψαν το επίθετο, και κάτι ψιθυριζόταν ότι πέθανε αλλά το μάθαμε αργότερα. Είχε γίνει μνημόσυνο για τον άγνωστο που σκοτώθηκε απ’ τα Κελλιά. Τον Γιώργη τον έβαλαν φυλακή όταν πρωτοπήγε φαντάρος γιατί είδαν ότι ήταν καθολικός και νόμιζαν ότι ήταν Ιταλός κατάσκοπος. Τον έβγαλαν όταν έγραψε ο Πρόεδρος του χωριού. Πολέμησε στην Αλβανία. Πέθανε το 51, 33 χρονών, από μαρασμό που χάσαμε τον Γιάννη μας ή από φθίση, λέγαν. Ο Μαθιός έπεσε και πέθανε από αιμορραγία στο κεφάλι….

Η εγγραφή στο βιβλίο λέει: 817) 23/3/1949 tristissimum nuntium accepimus Ιωάννης Μαρκ, Σκλάβος (bello antartico) 29 ετών in bello militatis Bulsevicos…

Το όνομα ή παρατσούκλι «Χιώτης» (Scioti) υπάρχει στα βιβλία της εκκλησίας στο Κάτω Κλείσμα, πότε μόνο του, πότε σαν Σκλάβος Χιώτης. Ο παπα-Αντώνης το πρωτοεντοπίζει το 1826. Δεν υπάρχει μνήμη καταγωγής από Χίο. Η Χίος φαίνεται από την Κολυμπήθρα και τα Βόρεια παράλια της Τήνου όταν είναι καθαρή η ατμόσφαιρα.

Το Κάτω «Κλείσμα» προέρχεται από Βυζαντινό και αργότερα Βενετσιάνικο όρο για περιφραγμένο (κλειστό) περιβόλι ή “chiusso” (από τα Τηνιακά Ανάλεκτα, δεν θυμάμαι τον τόμο). Σε μερικούς δεν αρέσει το όνομα και θέλουν να το αλλάξουν, όπως άλλαξαν το Κελλιά σε Καλλονή...

Ρόζα (Βιολογικός)

Η Ρόζα απάντησε με σαφήνεια και απόλυτα σωστή λογική. Οι μεγαλύτερες μονάδες είναι καλύτερες και συνολικά ίσως φτηνότερες από τις μικρότερες. Δεν μπορεί να πει σε ποιό μέρος θα το προτιμούσε, Ανησυχεί για αδυναμία σωστής λειτουργίας και πιθανές κακές συνέπειες. Διαβάστε την, στα σχόλια, στις «Αγγινάρες (1)» και στο www.tinosnews.blogspot.com

Νομίζω ότι το πρόβλημα είναι (1) αδυναμία ουσιαστικού διαλόγου (χωρίς μεζέδες και φωτογράφους), (2) ολιγωρία μπροστά σε δυσάρεστο και ίσως φορτισμένο θέμα (οι πολιτικοί, διεθνώς, πάνε σε βαφτίσια, όχι σε κηδείες) και (3) δικαιολογημένη άγνοια τεχνικού και δύσοσμου θέματος.

Τρείς οι λύσεις: (Α) μην κάνετε τίποτα, σε 500 χρόνια θα έχει λυθεί. (Β) κάντε το «ελληνικά»: σύμβουλος ψιλοάσχετος αλλα βολικός, προμήθεια από τον φίλο του, και πολλά χωματουργικά και μπετά. (Γ) Φωνάξτε την Ρόζα και δυό γνωστούς της (άσχετους με τα πολιτικά) και πείτε της να σας κάνουν 3 προτάσεις σε 3 μήνες. Ενημερώστε, πραγματικά, τον κόσμο (ακόμα κάλυτερα, βάλτε την Ρόζα να ενημερώσει). Διαλέξτε την καλύτερη πρόταση και τελειώσατε.

Υπάρχει και 4η λύση. Ενα σωρό μικρές κοινότητες στην Αγγλία και την Γερμανία (και στην Ελλαδίτσα) χρησιμοποιούν τυποποιημένες μονάδες για επεξεργασία λυμάτων πριν πέσουν σε ποτάμια (νόμος...). Από το γραφείο μου εδώ, βλεπω λεπτομέρειες και μπορώ να παραγείλω ένα πακετάκι για 500-1500 άτομα, να λειτουργεί στο Κρυό-Νερό, πιο κάτω, πριν τον Αύγουστο. Ούτε που θα το πάρει κανείς χαμπάρι, δεν θα μάθει κανείς ποιός και πότε το έκανε. Αυθαίρετος βιολογικός καθαρισμός. Πάω να βρω τον Πρόεδρο του Συλλόγου.

Με χαρά θα ακούσω να μου λέτε ότι έχει ήδη μεθοδευτεί και να μην ανακατεύομαι εκεί που δεν με σπέρνουν. Έχω και άλλα χόμπυ.

Όφιοι

Από τους παλαιότερους φίλους μου, μερικοί έχουν δει, μερικοί υποψιάζονται που μπορεί να έχει. Διασταύρωσα τα εξής, Είναι μεγάλο, 2 μέτρα, καφετί με βούλες, κάτι σαν σμέρνα είπε κάποιος που έχει δει σμέρνα. "Χοντρό σαν χέρι" (και το χέρι αυτού που μου το είπε είναι λίγο διπλάσιο από το δικό μου). Μεγάλα μάτια, «εξόφθαλμο». Τι να σας πω...Περπατάω τα βουνά και τα λαγκάδια (το Λιβάδι όχι τόσο για τους γνωστούς αβιολόγητους λόγους). Έχω κουβεντιάσει με πολλά από τα τηνιακά ζωύφια, έχω δει καβούρια σε λαγκάδι σε υψόμετρο 500 μέτρων, νυφίτσα να κουβαλάει αρουραίο τριπλάσιο από αυτήν, γεράκια buteo buteo να έχουν τρία (σπάνιο) μικρά σε φωλιά, λαφίτη να τρώει κωλοσαύραδο, οχιές να ερωτοτροπούν, λαγό να με κοιτάει με απορία... Όφιο δεν έχω δει, και από ότι λένε, αν δω, μάλλον δεν θα συγκεντρωθώ στο να βγάλω φωτογραφία. Καφέ με σκούρες βούλες, όχι ασημί...

Μαριεττώ (1)

Παράξενο θα σου φανεί
Χωρίς να’σαι μπροστά μου
Φωτογραφία σ’ έβγαλα
Και σ’ έχω στα δεξιά μου

Το 1940, ο Θωμάς ήταν φαντάρος και αυτούς τους στίχους έστειλε στην καλή του που ήταν λέυτερη, 17 χρονών, στα Κελλιά.

Η Μαριεττώ από μικρή δούλευε στα χωράφια, και αυτή, όπως όλοι τότε, με τον μπαμπά της. Εκείνο το πρωί, την έστειλαν στην Χώρα, με τον γάιδαρο φορτωμένο με δυό κοφίνια «καλοκαιρ’νά» για τον μανάβη. Το μονοπάτι από το Λιβάδι, περνούσε την Περάστρα, τα Λουτρά και ανέβαινε από την Ξινάρα προς Αγία Ξένη και εκεί κάτω προς τα Σταμ’νάδικα και τη Χώρα, «πέρα από το σπίτι των πατεράδων κοντά στην Παναγιά». «Δύσκολο ήταν γιατί ήμουν μικρή και ο δρόμος στα Λουτρά ήταν άσχημος και γλιστρούσε και πήγαινα έξω-έξω να αμπαντώ τον γάιδαρο να μην πάει κειά ’πο κάτω».

Η Μαριεττώ στη Χώρα, ξεφόρτωσε τα πράγματα, άφησε τον γάιδαρο να ξεκουραστεί «στ’ Σουνκά το χάνι» (πρέπει να ήταν στο δρομάκι πίσω από το βενετσιάνικο κτίριο που ήταν κάποτε ο «Ζυγός» και πίσω από τον Φευγάτο (επίσης βενετσιάνικο κτίριο).

Η Μαριεττώ συνάντησε την Άννα και πήγαν να βγουν φωτογραφία. Την φωτογραφία της η Μαριεττώ την έστειλε στον φαντάρο Θωμά. Ο Θωμάς έβγαλε κι αυτός μια φωτογραφία, με το χακί, αλλά ο καλός φωτογράφος, έβαλε τον Θωμά πάνω από ένα κοστούμι με γραβάτα, μόνταρε και την Μαριεττώ. Παντρευτήκαν μετά τον πόλεμο, στις 19 Δεκεμβρίου 1949.

Ο Θωμάς ήταν ποιητής και έγραφε «ξωμπλάκια», το τηνιακό αντίστοιχο της Κρητικής μαντινάδας. Ο Θωμάς είχε βρει τον μπελά του στον Στρατό γιατί, στον ποιητικό του οίστρο, είχε, σατιρίσει και τον …Βασιλιά. Επανόρθωσε με φιλοβασιλικά ξωμπλάκια και την γλύτωσε.

Ο Θωμάς πέθανε 60 χρονών, τον Ιούλιο του 1980 μετά από δύσκολη αρρώστια. Τα παιδιά ζουν στο χωριό. Τα εγγόνια είναι στην Χώρα και στην Αθήνα. Η Μαριεττώ θυμάται ιστορίες που δεν χωράνε σε χαρτί.

Επιτέλους, αειφορία

Μου ήρθε από ηλεκτρομαγνητικό αιθέρα αυτή η εικόνα. Πλησιάζει την μόνη αειφορία που παραδέχομαι. Ο μύλος είναι υψηλής τεχνολογίας και συντήρησης (οι χερόμυλοι όμως...)

Το αλέτρι (το γνωστό ξύλινο με την κοφτερή πέτρα ή , άντε, το σίδερο στην άκρη), και το αλώνι είναι αυτά που επέτρεψαν στον άνθρωπο να παράξει πλεόνασμα κριθαριού. Έτσι άρχισαν οι οικισμοί, οι πόλεις, οι γραφιάδες, οι δυνάστες και οι εφοριακοί. Από το μαγικό ξύλο και τον μαγικό κύκλο.

Ευχαριστώ...Τα κείμενα ή η yahoo είναι σε ασύμβατα ελληνικά με το μηχανάκι μου, βγαίνουν σουηδικά! Αν είναι εύκολο σε αρχείο word, ή να ψάξω εδώ τι φταίει. Η διεύθυνση του αποστολέα φαίνεται. Οι φωτογραφίες κάτι μου θυμίζουν...Το αλώνι το σμίκρυνα για να μην φωνάζει η google.

Θα επανέλθω αλλά θέλω να προλάβω την ημέρα. Φαίνονται η Χίος, τα Ψαρά, η Ικαρία και η Εύβοια. Βγήκαν επίσης χοχλομάνες (γυμνοσάλιαγκες). Αυτά, εδώ, θεωρούνται οιωνοί βροχής.

Πολέμου Κάμπος

Κανένας ιστορικός ή ερασιτέχνης δεν με βοηθάει. Ούτε ποιον Πόλεμο ούτε μεταξύ τίνος ο Πόλεμος, ούτε πότε…

Είπαμε, είπαμε, δεν ξέρω για σας, εγώ σήμερα βαρέθηκα.

Με την αιολική ενέργεια πήγαμε στ’ Πολέμ’ το Κάμπο. Η θέα εκεί είναι κάτι πιο εντυπωσιακό από αυτό που φαντάζεστε. Η μυρωδιά από τα αγριολούλουδα ή τα ρείκια είναι μεθυστική. Όπου και να κοιτάξεις έχει ερημιά και λίγες περίεργες ξερολιθιές και ακόμα πιο περίεργα τοπωνύμια.

Η φωτογραφία είναι μια υπερβολική σμίκρυνση που δείχνει με «Β» την β’ Εύρεση, (ΝΑ η Καρδιανή, Ανατολικά τα Κελλιά), έναν φαρδύ πλακοστρωμένο περιφερειακό δρόμο και πυκνό δίκτυο μονοπατιών προς όλες τις κατευθύνσεις. Ο χάρτης με τα μονοπάτια λέει ότι κάποτε είχε πολλή κίνηση στ’ Πολεμ’ το Κάμπο.

Κάποιος ειδικός έγραψε σε μία εξαιρετική έκδοση του Δήμου Εξωμβούργου, ότι τα νερά της Τήνου είναι από του Πολέμου τον Κάμπο. Πράγματι το οροπέδιο έχει πηγές γύρω γύρω που τροφοδοτούν τα Υστέρνια, τα υπόλοιπα Εξω Μέρη, την Καρδιανή και τα Κάτω Μέρη. Εδώ λένε ότι τα νερά έρχονται από τον …Όλυμπο και οι βουνίσιες πηγές δεν στερεύουν, αλλά εγώ έχω παρατηρήσει ότι με δύο χρόνια ανομβρίας στερεύουν οι πηγές, και θέλουν δύο χρόνια καλές βροχές για να ανοίξουν. Πέρυσι ήταν κακή χρονιά και φέτος όχι σπουδαία.

Πριν 10 (ή 20;) χρόνια είχε γίνει μέγας καυγάς μεταξύ Κελλιών και Υστερνίων για τα νερά της Ζωδεμένης (που είναι εκεί που ο δρόμος κάνει ζιγκ-ζαγκ, ΒΑ της β’ Εύρεσης). Κάπου διάβαζα ότι ο Γ’ Παγκόσμιος θα γίνει για νερά, μάλλον στην Μέση Ανατολή. Ευτυχώς δεν μας πιάνει.

Αιολικά

Δουλειά δεν είχαμε Πασχαλιάτικα...

Γράφει ο underwater σχόλιο ότι εγκρίθηκαν κάτι αιολικά MW στον Μαμάδο (μάλλον της ΔΕΗ στο στενό) και δύο στου Πολέμου τον Κάμπο. Στου Πολέμου τον Κάμπο ιδιοκτησίες έχει ένας από την Καρδιανή και ένας από την Καλλονή. Δεν μοιάζουν να ξέρουν τίποτα. Υπάρχουν κάτι ψιλοκαθαρισμένες εκτάσεις πάνω από την β' Εύρεση με έναν ιστό και ένα ανεμοδούρι. Πολύ καιρό, θα έλεγε κανείς εγκαταλειμένο...αλλά έχει ακουστεί. Η περιοχή είναι το ξεκίνημα του υδροφόρου ορίζοντα, έτσι λέει ένα βιβλίο που εξέδωσε ο ...Δήμος.

Το υπόλοιπο της εκτασης Πολέμου Κάμπος είναι αγνώστου ιδιοκτησίας. Αυτό το ερμηνέυουν άλλοι σαν Δημόσιο, άλλοι σαν κοινοτικές βοσκές, άλλοι σαν δημοτικές ιδιοκτησίες, άλλοι σαν ιδιοκτησίες ΚΕΔ (Δημόσιο δηλαδή...), μερικοί λένε ότι είναι δικά τους αλλά δεν έχουν χαρτιά ούτε μάρτυρες. Ο δικηγόρος μου θεωρεί ότι υπάρχει νομικό κενό όσον αφορά αυτές τις «αγνώστου ιδιοκτησίας» εκτάσεις, και είχε γραφτεί σε εφημερίδα ότι ΘΑ υπήρχε νομοθετικη ρύθμιση για πώληση ή παραχώρηση σε Δήμους ή τρίτους. Δεν έχω ακόυσει για τέτοια ρύθμιση...και, όσο ξέρω, ούτε ο Δήμος Εξωμβούργου...

Δύο μέλη του Δημτοικού Συμβουλίου δεν φαίνεται να ξέρουν τίποτα. Παιδιά μήπως είμαστε όλοι ζώα και δεν το έχουμε καταλάβει ή μήπως κοροϊδέυόμαστε.

Υπάρχει και το ενδεχόμενο βέβαια ο underwater να μου κάνει πλάκα... blogging είναι αυτό, δεν είναι συμβολαιογραφείο... Τα αθηναϊκά blogs είναι γεμάτα πλακατζήδες.

Ακυρον το περί «πλάκας». Ο/η underwater μοιάζει ενημερωμένος/η. Ο Δήμος είδε τα αναγραφόμενα στοιχεία και πράγματι φαίνεται έγκριση μελέτης σε ιδιωτική έκταση πάνω από την β' Εύρεση. Τα άλλα είναι κουτσομπολιά και μόνο ως τέτοια σχολιάστηκαν.

Συγνώμη αλλά δεν έχει ποίηση ή φωτογραφίες σε τέτοια. Ούτε προσφέρεται το blogging για ζωντανές αναμεταδώσεις. Το blogging προσφέρεται για απόψεις, σχόλια, άντε ειδήσεις στο τέλος της ημέρας.

Η δική μου είδηση της ημέρας είναι ότι έχασα την μέρα μου να τρέχω με ΑΠΕ γύρω γύρω από το χωριό της γιαγιάς μου. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι δύο τσούρμα παιδιά παίζουν μπάσκετ στο γήπεδο απέναντι από τις 12, δηλαδή 6 ώρες και δεν μοιάζει να σταματάνε. Το χωριά μπορεί να ερημώνουν αλλά έχει παιδιά που παιζουν μπάλλα.

Η ανάρτηση αυτή αναθεωρήθηκε και δεν είναι όπως η αρχική... Ευχαριστώ και όσος σχολίασαν και όσουν έδωσαν πληροφορίες από το τηλέφωνο.

Φωτοβολταϊκά (άλλα νέα)

Ξαναείδα στο δρόμο τους κυρίους των φωτοβολταϊκών. Ο προηγούμενος ενθουσιώδης φίλος τους απογοητεύτηκε και τώρα δηλώνει αυτός έξαλλος! Δεν κάνουν τα χωράφια... Οι ίδιοι δεν επιμένουν πιά ότι δεν τους πειράζουν τα σύννεφα. Δόξα τω θεώ, στο συγκεκριμένο, καλό είναι να μην ακούω υπερβολές.

Σε ερώτημά μου, είπαν ότι η εταιρία λέγεται EKOPLYN Hellas, συμφερόντων κου κ. Ρίνη.

Δημόσια ανάρτηση της ΡΑΕ ανφέρει ότι υπάρχουν αιτήσεις κ. Ρίνη και εταίρων κυρίως στη Βόρειο Ελλάδα. ΕKOPLYN Hellas αναφέρεται σε ιστοσελίδα του ΟΠΕ να υπάρχει στην ΒιΠε Κομοτηνής. Περιγραφή, οικονομικά στοιχεία, μεγέθη κλπ. δεν βρήκα στο διαδίκτυο. EKOPLYN επίσης δεν βρήκα αλλά υπάρχουν αναφορές σε τέτοιο όνομα στην Τσεχία ή την Σλοβακία, χωρίς περιγραφή ή οικονομικά στοιχεία. Υπάρχουν 2-3 αναφορές σε σχέση κου Ρίνη με φωτοβολταϊκά, συμπεριλαμβανομένης μιας αναφοράς σε ευρεσιτεχνία. Δεν βρήκα εύκολες λεπτομέρειες.

Οι άνθρωποι ξεκαθάρισαν τι και πως προσφέρουν με τρόπο που τουλάχιστον αναιρεί τις «περίεργες» εντυπώσεις προηγουμένων ημερών. Ακόμα και σε μας τους φτωχούς, βοηθάει να μας λέτε απλά τι θέλετε. Ξέρω ότι επισκέφτηκαν και άλλα χωράφια σε άλλες τοποθεσίες. Δύο τρείς πιθανά ομοειδείς εταιρίες που ρώτησα, δεν εγνώριζαν την συγκεκριμένη, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα.

Συμπέρασμα της ημέρας. Μάλλον δεν έχουμε πονηρούς περίεργους, εκτός απροόπτου...

Μονοπάτια (2)

Μου είπε μια γερακίνα που πλανάρει πάνω από το Κάστρο, ότι το Μεγάλο Σάββατο, στις 3 το μεσημέρι, θα μαζευτούν κάτι παιδιά να περπατήσουν; να καθαρίσουν; το μονοπάτι από την Κώμη ή την Περάστρα προς Λάζαρο. Για να μην χαθείτε, σας δείχνω το μονοπάτι από ψηλά. Η Κώμη είναι πάνω αριστερά. Τα Λουτρά κάτω δεξιά. Προσέξτε, κάτω από τα Λουτρά ό δρόμος είναι άσχημος, μου είπε η Μαριεττώ… Προσέξτε ακόμα, τέτοια εποχή τα φίδια ζευγαρώνουμε και είμαστε στην πιάτσα, και λίγο πιο νευρικά. Ας μην συναντηθούμε από πολύ κοντά, τα μάτια σας ανοιχτά. Αν μας δείτε, ψύχραιμα, παραμονές Ανάστασης... Αν ο καιρός χαλάσει, δεν κάνω διαφήμιση, η κυρα-Λένη (στον κίτρινο δρόμο) ξέρει παλιές ιστορίες του μονοπατιού σας…και η Μαριεττώ ξέρει ιστορίες, αλλά αυτά σε 2-3 μέρες.

Αν περάσετε καλά, ξέρω ένα μονοπάτι που ξεκινάει απ’ τα Κελλιά, περνάει τη Γκοναριά, τη Βρύση, λαγκάδια, αρχαία, κρυμμένα πήλινα, νερά, παλιοκκλησιές και δίμετρες πεζούλες και πάει στον Πάνορμο.

Καλή βόλτα

Νίκος Λύτρας

«Όλη την ημέρα είμαι στο atelier μου και επεξεργαζόμην τα έργα που έφερα από την Τήνο. Το μεγάλο, τη θάλασσα, την ανέβασα ως επάνω εσκέπασα δηλ. τον ουρανό, και έβαλα και ένα καϊκάκι, ήρθε πολύ ωραία εκέρδησε πολύ»

Από επιστολή με ημερομηνία 1923, του Νίκου Λύτρα από την Αθήνα, της Σχολής του Μονάχου. Εξπρεσσιονιστής. «…Πέθανε νέος και η αναγνώρισή του άργησε να έλθει…»

Η έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, λήγει στις 2 Ιουνίου 2008

Φωτοβολταϊκά (συνέχεια)

Δεν θέλω να σας πω ότι το έγραψα χτές, αλλά το έχει η σημερινή Ημερησία.

Διαμαρτύρονται "Γερμανοί επενδυτές" ότι ο φάκελλος για τα φ/β έχει κλείσει και αυτοί θέλουν (να πουλήσουν την πραμάτεια τους με επιδότηση από μένα) και έχουν κάνει έξοδα (όπως πχ οι δύο πιτσικόμηδες που ψάχνουν για χωράφια) και θα ζητήσουν δικαίωση κλπ. Τι να σας πω, κλαίω. Η επιδοτούμενη αγορά ρεύματος της ΔΕΣΜΗΕ από ανεμογεννήτριες είναι 75 ευρώ η MWhr, από φ/β 450-500 ευρώ!!. Συν την επιδότηση κατασκευής, που με μια υπερτιμολογησούλα αν είσαι "Γερμανός" κατασκευαστής, αφήνει και λεφτά μπροστά. Για αυτό ψάχνουν τα παιδιά και για αυτό ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΠΕΙΡΑΖΟΥΝ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ....Κύριοι εγώ ξέρω ότι ο φάκελλος είναι κλειστός τουλάχιστον από πέρυσι. Άρα τα παράπονά σας αλλού. Όσο για τους καημένους Τηνιακούς που ελπίζουν στα 3.000 τον χρόνο, λυπάμαι το είπε και ο pathfinder, τα λεφτά είναι για τους άλλους. Εάν οι πιτσικόμηδες έχουν και Τηνιακό εκπρόσωπο τον λυπάμαι διότι ή είναι εντελώς άσχετος (δεν φταίει αυτός) ή...

Συμβουλή προς όλους: "Ναι σου νοικιάζω αλλά θέλω τώρα 6 μήνες νοίκι μπροστά, καπάρο". Όπως λένε και στο άλλο χωριό μου, "τα λεφτά μιλάνε, τα σκ..ά πάνε περίπατο".

"Πιτσικόμης" προέρχεται από τη λέξη beachcomber, αυτός που ψάχνει την παραλία για πράγματα που βγάζει η θάλασσα. Την λέξη μου την έμαθε ο Πρόεδρος των Εργαζομένων στο Νεώριο το 1992.

Μελισσοκόμος

Το μυστικό είναι να κάνεις αντικατάσταση βασίλισσας τον Σεπτέμβρη. 10 λεπτά δουλειά για κάθε μέλισσα...Θα έχεις πάντα τα καλύτερα μελίσσια. Έλα τωρα θα πιείς ένα καφέ;

Φούρνος

Τέτοιες μέρες όπως και παλιά, oι νοικοκυρές ζυμώνουν και πλάθουν μανιωδώς. Πολλοί στα χωριά χρησιμοποιούν ακόμη φούρνους με ξύλα, όπως παλιά. Δηλαδή, φρύγανα, καλάμια και κλήματα. Οι φούρνοι είναι σχετικά σύγχρονοι, κατασκευασμένοι με πυρότουβλα.

Παλιά, οι φούρνοι ήταν πέτρινοι, με μόνωση, γύρω και πάνω από τον πέτρινο θόλο, από άμμο θαλάσσης. Αν ένας φούρνος σήμερα χωράει 3 ψωμιά διαμέτρου 30 ή 40 εκατοστών το καθένα, τότε χωρούσε 12 ή παραπάνω ψωμιά των 50 ή 60 εκατοστών το καθένα. Το ψωμί ήταν επικίνδυνο αν έπεφτε πάνω σου, όπως επικίνδυνο ήταν και το κόψιμο αφού είχε σκληρή και χοντρή κρούστα.

Στους πέτρινους φούρνους «ζυμώναν» 6-8 νοικοκυρές μαζί, κάθε μία με τα δικά της ξύλα, και δύο ή τρία «ανάμματα» ή «πυρώματα». Το πρώτο άναμμα κρατούσε δύο ώρες. Τα επόμενα, μιάμιση ώρα και η διαδικασία ήταν εκ περιτροπής, κάθε βδομάδα, ώστε να μην αδικούνται πάντα οι ίδιες πρώτες νοικοκυρές. Ο «πανιστής» καθάριζε τον φούρνο από την στάχτη και με την «καγκερίδα» μετακινούσαν τα ψωμιά. Η στάχτη του φούρνου πήγαινε στην μπουγάδα με λεμονόφυλλα

Η μυρουδιά του φούρνου είναι ακόμη στη μύτη μου. Σαν όνειρο θυμάμαι τα ονόματα των φούρνων από τα παρατσούκλια των ιδιοκτητών: της Βάγενας, της Μπόγκαινας, της Γκιακούδενας, της Μπουρμπουνούς, του Οινωής Μπαρντόν, του Μαγιεδάκη, του Γαμπελάκη, της Τοπανούς, της Γκέκαινας της Καραμελούς…

Η επανάσταση ήρθε όταν ο Ψωμάς γνωστός και ως Ζάκος αν και τον λένε Γιώργο, άνοιξε φούρνο στη Κώμη, και άρχισε διανομή «φρατζόλας» στην αρχή σαν είδος πολυτελείας, και αργότερα υποκατάστατο του σπιτικού.

Ο Αντώνης ακόμα προσφωνείται «Ψωμάς» όταν έρχεται για διανομή κορνάροντας από μακριά σαν ρολόι των 11:30. Κάπως κατόρθωσε και φτιάχνει ψωμί που θυμίζει το παλιό. Εγώ τον βρήκα από την μυρουδιά του φρέσκου ψωμιού στον φούρνο του στην Χώρα, με την ξαδέλφη μου να κάνει κουλουράκια. Μμμ…

Προς Αδιόρθωτον

Αφού ρώτησες "από που θα έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα", Αδιόρθωτε, φεύγουμε λίγο από την Τήνο, και πάμε στον έξω κόσμο. Το σκαρίφημα δίπλα είναι από έγκυρη "τεχνική" πηγή, ημερομηνία 2007 (κλικ για μεγέθυνση).

Η παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος είναι κυρίως από κάρβουνο, αέριο, πυρηνική και υδροηλεκτρικά. Το 2% (ΔΥΟ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ) είναι από ανανεώσιμες πηγές. Το μισό του 2% είναι από βιομάζα (ξύλα, καλάμια, βιοεθανόλες αέρια αγελάδας, τέτοια). Το υπόλοιπο του 2% είναι γεωθερμικά και αέρας. Λιγότερο από 2% του 2% δηλαδή 0,04% είναι φωτοβολταϊκά.

Αν θες ηλεκτρικό ρεύμα θα πας στο 98%, τα υπόλοιπα είναι "αέρια αγελάδας".

Ας μιλήσουμε για αιολικά και φωτοβολταϊκά, το 1/4 του 2% δηλαδή το 0,5%. Οι σπόνσορες των αιολικών και των φωτοβολταϊκών είναι οι εταιρίες πετρελαίου, για δημόσιες σχέσεις. Επίσης οι εταιρίες που τα κατασκευάζουν. Οι ανεμογεννήτριες μέχρι πρότινος, θέλαν περισσότερη ενέργεια για να φτιαχτούν από ότι θα παρήγαγαν στην ζωή τους. Αυτό έχει αλλάξει. Οι ανεμογεννήτριες θέλουν χώρο, κάνουν θόρυβο και πολλοί τις θεωρούν αντιαισθητικές. Οι ανεμογεννήτριες παράγουν ρεύμα που είναι ακριβότερο από οποιοδήποτε ρεύμα π.χ. της ΔΕΗ (ρώτα τη ΔΕΗ). Εξ ού και δεν υπάρχουν αν δεν επιδοτηθούν. Εγώ πληρώνω την επιδότηση (υποχρεωτικά) και δεν θέλω (εσένα μπορεί να σου αρέσει).

Τα φωτοβολταϊκά (το 0,04%) που σε μάραναν, παράγουν ακόμα ακριβότερο ρεύμα. Πιό ακριβό και από τις ανεμογεννήτριες. Επειδή όμως είναι τόσο ελκυστική η ιδέα της απ'ευθείας μετατροπής ήλιου σε ρεύμα, ελπίζουμε ότι με περισσότερες εγκαταστάσεις κάποια στιγμή, όπως τα τρανζίστορ, θα πέσει η τιμή και θα βελτιώνεται η απόδοση και ίσως, μια μέρα... Εν τω μεταξύ οι εταιρίες που τα φτιάχνουν στην Ευρώπη (μερικές εμπλέκονται και σε μίζες στην Ελλάδα, αν διαβάζεις Αθηναϊκό Τύπο) πιέζουν στο να τοποθετηθούν από ιθαγενείς ώστε να συμβάλουν οι ιθαγενείς στην μείωση του κόστους και την βελτίωση της απόδοσης.

Ρεύμα η Ελλάδα έχει από λιγνίτη, υδροηλεκτρικά, αέριο, πετρέλαιο και εισαγωγές από Ιταλία και Βαλκάνια. Οι εισαγωγές από Ιταλία "σώζουν" το καλοκαίρι. Το ρεύμα αυτό έρχεται μάλλον από Γαλλία και είναι πυρηνικό.

Πολύ παρασκήνιο για τις συμφωνίες αερίου από Ρωσία, σε σημείο να γράφεται σοβαρά ότι τα προβλήματα του πρωθυπουργού και της χώρας προέρχονται και από την σύσφιξη σχέσεων με τα Ρωσικά αέρια.

Η πυρηνική είναι η μόνη λύση αλλά πολιτικά δεν είναι εφικτή και σεισμολογικά δύσκολη, δηλαδή θα χτίσουν οι Βούλγαροι και οι Σκοπιανοί (και ίσως οι Τούρκοι) και θα εισάγουμε.

Αν πιστεύεις ότι οι 2 ή 15 ανεμογεννήτριες και τα 4 ή 400 στρέμματα φωτοβολταϊκών θα κάνουν διαφορά, σε πληροφορώ θα κάνουν διαφορά σε κάτι ποταπές μιζούλες το πολύ. Μεροκάματα. Αν όλοι βάζαν κλανιόλες στις αγελάδες τους θα είχαμε περισσότερη ενέργεια (βέβαια δεν θα άρεσε στις αγελάδες). Και οι γαβαλίνες είναι καλή περίπτωση, διώχνουν και τα κουνούπια, αλλά που να τις βρεις...

Οι μόνες εισαγωγές από Αφρική θα είναι LNG και ίσως CNG αν τελικά υπάρξουν τα κατάλληλα πλοία. Η χρήση "βιομάζας" έχει σαν βασικό αποτέλεσμα να ακριβαίνει το ψωμί για τους φτωχούς...Χάλασα τόσο ρεύμα τόση ώρα στο PC...

Δεν χάρηκες που ρώτησες;

Επιλογές

Το παρακάτω σχόλιο μου το έστειλε η «Κασσάνδρα» που παρακολουθεί, επιθυμεί ανωνυμία, αλλά δεν έχει άνεση με blogging…

«Σε ποιόν κόσμο θέλουμε να ζούμε; Η Τήνος του 2008 είναι σίγουρα διαφορετική από αυτήν που έβλεπε ο Νίκος Λύτρας, γιος του Νικηφόρου Λύτρα.. Η Τήνος των παιδιών μας πώς θα είναι;

Από την περιοχή που βλέπετε, η παραλία έχει φύγει από τη διάβρωση του Νοτιά. Τα παιδιά που έκαναν μπάνιο το 1970 έχουν γίνει μεσήλικες. Ένα ή δύο απ’ αυτά πήραν σπίτια στον Τριαντάρο. Τα παραλιακά ενοικιαζόμενα περιμένουν τον Έλληνα τουρίστα για να φάει το breakfast με θέα λουόμενους στη παραλία. Στο βάθος ψηλά, μένει ένας τέως Δήμαρχος και ένας καλλιτέχνης. Χαμηλά έχει ένα ή δύο εστιατόρια ένας νυν Δήμαρχος.

Θα σας κάνω μία πρόβλεψη: Σε είκοσι χρόνια, θα έχει εξαντληθεί η δόμηση. Το Tinos Beach θα το διαχειρίζονται Αυστριακοί ή Ρουμάνοι . Τα παραλιακά ενοικιαζόμενα θα τα διαχειρίζονται Αλβανοί. Ο δρόμος θα έχει διαβρωθεί από τη θάλασσα και θα έχουν γίνει έργα προσχωμάτωσης. Οι τουρίστες θα είναι Νεομακεδόνες και Ουκρανοί. Ίσως κανένας Βούλγαρος αν είστε τυχεροί. Οι σερβιτόροι Αιγύπτιοι. Τα σπίτια με τις πέτρινες επενδύσεις θα αρέσουν στους ανατολικούς τουρίστες. Τα σημερινά παιδιά θα έχουν ρίξει μαύρη πέτρα πίσω τους και αμφίβολο αν θα βρίσκουν αποκούμπι στις παιδικές τους εικόνες. Εσείς θα εισπράττετε κάποια νοίκια και θα ψάχνετε να βρείτε το χωριό στην ενδοχώρα, αν υπάρχει, για να ησυχάσει το κεφάλι σας.

Αν δεν έχει γίνει καφετέρια ή αποχωρητήριο, η Αμφιτρήτη θα κρύβεται στα ξερόχορτα του αρχαιολογικού χώρου.

Αυτό το μοντέλο επιλέξατε,
Ευχαριστώ για την φιλοξενία»

Μεσαία τάση

Σήμερα ο ήλιος ήταν σχεδόν καλοκαιρινός και θύμιζε τέλη Μαΐου μάλλον παρά Απρίλη. Η ΔΕΗ είχε βάλει ανακοινώσεις ότι θα έχουμε διακοπές ρεύματος λόγω έργων και πράγματι δεν είχαμε ρεύμα το πρωί και τα συνεργεία δούλευαν πυρετωδώς. Τα οχήματα έγραφαν «ΔΕΗ» αλλά μάλλον τα είχε υπεργολάβος γιατί στα λαγκάδια αντηχούσε αλβανική λαλιά. Οι άνθρωποι ήταν ευγενικοί και δούλευαν ασταμάτητα. Θα πίστευα ότι ήμουν σε άλλη χώρα μέχρι που εμφανίστηκε χωριανός καβάλα στο μουλάρι του…

Πιο κάτω, στη στροφή είδα ένα γάιδαρο που χρειάζεται πεντικιούρ. Ο γάιδαρος που κάποτε έμενε στο ίδιο σπίτι με τα αφεντικά του και ήταν κάτι μεταξύ αυτοκινήτου, και πιστού φίλου είναι πλέον σπάνιο είδος που πάει να εξαλειφθεί. Ένας-δύο που έχουν μείνει, περιφέρονται άσκοπα, με άκοπα νύχια.

Ο δρόμος από Αετοφωλιά προς Πλατιά είναι σημειωμένος στους τουριστικούς χάρτες και στην Ανεξερεύνητη Τήνο με πράσινο χρώμα «εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς». Ο δρόμος ανοίχτηκε πριν 20 (;;) χρόνια. Πριν χαραχθεί, υπήρχε και υπάρχει μονοπάτι-δρόμος που περνούσε από πηγές, αρχαία κτίρια (γνωστά και άγνωστα), μεσαιωνικούς οικισμούς, λαγκάδια, νερά, λάσπες κλπ. Πρόπερσι ασφαλτοστρώθηκε. Τον Απρίλιο του 2008 «ήρθε η μεσαία τάση».

Αμφιτρίτη

Η Αμφιτρίτη, από τα Κιόνια, ήταν κόρη της Τηθύος και του Ωκεανού. Την παντρεύτηκε ο Ποσειδώνας, λίγο με το ζόρι. Η ποιητική εκδοχή λέει ότι η Αμφιτρίτη, η Θέτις και η Νηρηίς είναι τρείς υποστάσεις της μεγάλης Θεάς του Φεγγαριού.

Η Αμφιτρίτη λατρευόταν στην Τήνο περίπου από τον 4ο π.Χ. μέχρι τον 3ο αιώνα μ.Χ. και η καημένη είναι ξεχασμένη στα χόρτα και στο μικρό Μουσείο, αλλά πιο πέρα…, από την μία μεριά, δυτικά είναι η Μητέρα των Ουρανών και ανατολικά η Ευαγγελίστρια. Και κάθε χωριό έχει τουλάχιστον μια Παναγιά.

Ένας ταξιδεμένος φίλος μου, παρατήρησε ότι η λατρεία της Παναγίας είναι η εντονότερη και πιο αυθόρμητη στον χώρο της Μεσογείου. Μου είπε, ο αιρετικός, ότι αυτό είναι συνέχιση της λατρείας της Μεγάλης Θεάς που ήταν επίσης έντονη στην Μεσόγειο, αλλά «καπελώθηκε» από τους Δίες και τους Ποσειδώνες των Ινδοευρωπαίων. Παρατήρησε επίσης ότι στους μύθους, τα φίδια ήταν ιερά ζώα της Θεάς που με τον ένα ή άλλο τρόπο αποκαθηλώθηκαν και δυσφημίστηκαν, έμειναν μόνο με την Αθηνά και την Πυθία, αλλά ξεγλίστρησαν μέχρι και σήμερα σε κάτι ιατρικά σηματάκια, στην Παναγία την Φιδούσα στην Κεφαλονιά, (και σε αυτό το blog).

Οι καθολικοί λατρεύουν την Παναγία στο Βρυσί από τα μέσα του 17ου αιώνα (1650+/-) και η εικόνα είναι ίσως βυζαντινή, του 1450. Οι ορθόδοξοι την Παναγία στην Χώρα από το 1823 περίπου και, λένε, η εικόνα γράφει Ave Maria (κάτω από τα κοσμήματα, αλλά δεν το έχω δει). Και οι δύο εικόνες βρέθηκαν κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Λεπτομέρειες άλλες δεν ξέρω. Να πάτε στο Βρυσί, κάτω από την διασταύρωση της Αγίας Μαρίνας και στην Μεγαλόχαρη, στη Χώρα, να προσκυνήσετε, να ενημερωθείτε και να διαμορφώσετε άποψη. Τόσοι προσκυνητές κάτι θα ξέρουν.

Όσοι από εσάς είστε κρυπτο-λάτρεις της Μεγάλης Θεάς, μείνετε ήσυχοι, η λατρεία συνεχίζεται στην Τήνο. Η Μεγάλη Θεά ή Μητέρα Θεά, στις πολλές μορφές της, έχει αυξανόμενη απήχηση, στην Δύση. Όσο για μένα, σας έβαλα την εκδοχή που με αφορά περισσότερο, στην φωτογραφία.

Θερμά παρακαλώ, μην με κατηγορήσετε ως βλάσφημο ή αιρετικό. Τις ιδέες αυτές τις είδα στην Μυθολογία του Τσιφόρου (εκδόσεις Ερμής) και στον Robert Graves (Ελληνική Μύθοι , εκδόσεις Κάκτος). Ο πρώτος δήλωνε ευθυμογράφος και ο δεύτερος ποιητής, άρα ούτε γάτα ούτε ζημιά.

Προβληματισμένοι χωριανοί

Αντί να ασχοληθώ με ευχάριστα, προσπάθησα να καταλάβω τι γίνεται με τα αρνιά και τα φωτοβολταϊκά. Και σας παρουσιάζω τα συμπεράσματα της ημέρας:

Ένας (ο Δυστυχής) έμεινε με απούλητα αρνιά. Ο λόγος που δεν τα πούλησε, είναι ότι ο Φίλος του, που περίμενε αντί για αυτόν τον χασάπη, είπε στον χασάπη ψέματα ότι τα αρνιά του Δυστυχή ήταν πάνω από 35 κιλά με αποτέλεσμα να προτιμήσει ο χασάπης τα αρνιά του Φίλου και να μην αγοράσει του Δυστυχή. Αυτό στην χρηματιστηριακή αγορά λέγεται «χειραγώγηση»

Το χωριό είναι διχασμένο με τα φωτοβολταϊκά. Πολλοί ήθελαν 3.000 το χρόνο για 4 στρέμματα για 22 χρόνια. Όσοι συμφώνησαν να δείξουν τα χωράφια τους άκουσαν ότι δεν είναι κατάλληλα. Όσοι δεν συμφώνησαν πιστεύουν ότι έχουν ελπίδα. Ο δικός μου διέδιδε στα καφενεία ότι τα φωτοβολταϊκά δεν δουλεύουν με σύννεφα και ομίχλη και ότι κάτι μυρίζει. Όπως βλέπετε στην φωτογραφία οι χωριανοί είναι πολύ προβληματισμένοι, γιατί καλώς, ή κακώς, πιστεύουν ότι όλα αυτά έχουν να κάνουν με την πονηρή μεθόδευση της βιομηχανικής ζώνης.

Κατά σύμπτωση, αυτός που ελπίζει να κονομήσει και που ένθερμα διαφημίζει το project στους συγχωριανούς του είναι ο Φίλος του Δύστυχου, γνωστός και ως Φαλαλέλας ή Τσαρλατάνος.

Κι άλλα φωτοβολταϊκά

Οι εκπρόσωποι των φωτοβολταϊκών βρήκαν φίλο μου με χωράφια στην Βόρεια Τήνο. Τον ρώτησαν αν νοικιάζει τα χωράφια του για φωτοβολταϊκά. Αυτός τους είπε αυτά που ξέρω και σας είπα πριν δυο-τρεις μέρες, περι ηλιοφάνειας κλπ. Απτόητοι! Ξέρουν για έκταση ανάμεσα Αγάπη και Βουρνιώτισσα, αλλά δεν τους κάνει γιατί δεν είναι ...επίπεδη. Προτιμούν τα βουνά. Μοιάζουν να μην τους φοβίζουν τα σύννεφα, οι ομίχλες, ή οι «δουλείες δρόμου». Πρέπει να μίλησαν για λεφτά αλλά μου τα μάσησε.

Ο φίλος μου θα φαντάζεται ότι θα διπλασιάσει την σύνταξή του. Αν μάθω άλλα, θα σας πω.

Βλέπω πολλά μεγκαβάτ απ' τα σύννεφα, και πολλά λεφτά.

Αγγινάρες (2)

-Γιακουμή τι γίνεται;
-καλά, εσύ έχεις παλαβώσει εντελώς…
-εσύ κουρεύεις αγγινάρες…
-οι άγριες μπήζουν…
προτιμώ τις άγριες,… ωμές, με λεμόνι και αλάτι
-και ξυδιαστές γίνονται
-στην Κρήτη τις τρώνε με ωμά ξεφλουδισμένα κουκιά
-άνοιξες καμιά μέλισσα;
-τι να σου πω, τις έχω βαρεθεί, αλλά πρέπει
-να πας να δεις, φέτος ξεσμαρώνουν πρώιμα…

Για κάποια ανεξήγητη αιτία, φέτος αδιαφορώ πλήρως για τα μελίσσια μου…Ίσως επειδή ΠΡΕΠΕΙ να πάω να δω τι γίνεται…

Αγγινάρες (1)

-Καλημέρα Γιώργο
-τι γίνεται;
- γεμάτος αγγινάρες είσαι;
-έχει και λεμόνια
-πότε φεύγεις;
-το μεσημέρι…


-Που είστε μάγκες;!
-καλώς ‘τον
-θα σας βγάλω φωτογραφία…
-να γράψεις για τα σκ@@@ που θέλουν να φέρουν στο Λιβάδι
-α… το έχετε ακούσει;
-σιγά μην αφήσει το ξενοδοχείο στην Κολυμπήθρα…
-κάτι πρέπει να γίνει
-να γίνει αλλά όχι όλη την Τήνο εδώ! Εμείς που θα πάμε;

Τέτοιες μέρες, η Τήνος έχει άγχος. Η Χώρα περιμένει την επέλαση των εκδρομέων. Οι ταβέρνες και τα καφενεία στα χωριά, το ίδιο. Οι νοικοκυρές ψήνουν παξιμάδια, κουλουράκια, και τυροπιττάκια.. Όσοι δεν πούλησαν τα αρνιά τους προσπαθούν να τα πουλήσουν. Οι μελισσοκόμοι ανοίγουν τις κυψέλες και χαλάνε «προφύσια» (νέες βασίλισσες που δυνητικά θα ξεσμαρώσουν). Οι αμπελουργοί βάζουν θειάφι. Οι πατατοκαλιεργητές «σκάβουν την πατάτα». Όλες οι άλλες αγροτικές ρουτίνες συνεχίζονται. Δρόσισε λίγο, αλλά σε δύο ή τρεις βδομάδες θα αρχίσουν τα ποτίσματα.

Και, φυσικά, οι αγκιναροπαραγωγοί μαζεύουν και στέλνουν αγγινάρες στην Αθήνα. Σε αντίθεση με τα αρνιά, οι αγγινάρες έχουν ζήτηση.

2 ευρώ το κιλό

Τα περισσότερα αρνιά μαζεύτηκαν και έφυγαν. Οι συνήθως έρημες πλάστιγγες όπου γινόταν το ζύγισμα, ήταν τις τελευταίες μέρες σαν αγορά, με κόσμο, φωνές ανθρώπων, φωνές ζώων και φορτηγά. Οι αγρότες δεν είναι ευχαριστημένοι και δεν είχαν επιλογές. Η τιμή φέτος κυμάνθηκε στα 2 ευρώ, και η ζήτηση εμφανιζόταν πεσμένη. Ένας φίλος μου αποφάσισε να τα πουλήσει σφαγμένα και καθαρισμένα γιατί φάνηκε ότι οι χασάπηδες το προτιμούσαν. Αλλά με τα «σφακτικά» έβγαινε μία ή άλλη. Πριν από χρόνια, το «λανάτι», η προβειά δηλαδή, έπιανε τιμή στο εμπόριο που κάλυπτε τα σφακτικά. Τώρα αυτό δεν υπάρχει, και το λανάτι πετιέται…

«Όπως πάνε τα πράγμματα, ούτε παντελόνι δεν μπορείς πια να κάνεις από τα αγροτικά» μου είπε ένας. «Όσα αρνιά είναι πάνω από 25 κιλά, δεν τα παίρνουν, θες εσύ κανένα;».

Μέχρι 20 κιλά… 15 αρνιά επί 20 κιλά επί 2 ευρώ το κιλό είναι 600 ευρώ, το έσοδο του διμήνου, και για μερικούς το έσοδο του τριμήνου. Τα αρνιά θέλουν φροντίδα, λίγη, όχι πολλή, όλο το χρόνο. Δύο άτομα χρειάζονται περίπου μία μέρα για να τα φέρουν από το βουνό και με αυτή τη ζέστη «μουρώνουν και δεν περπατούν». Όλοι πιστεύουν ότι με 2 ευρώ είναι ριγμένοι.

Και ξαφνικά, μεσ’ στην κατήφεια και την γκρίνια εμφανίστηκε έμπορος εκτός Τήνου πήρε 500 κομμάτια στα 2.20 πλήρωσε, έκοψε τα απαραίτητα χαρτιά και έφυγε. Και του χρόνου.

ΥΓ. Η ιστορία με τα πρόβατα έχει συνέχεια: 100 μέτρα πιο πάνω, έγινε φασαρία όταν ντόπιοι διαμαρτυρόμενοι για προτεινόμενη διάνοιξη δρόμου, έφεραν τον Τύπο και την …αντιπολίτευση…Μπορεί και να το δείτε στην επόμενη Ενδοχώρα… Ποιος είπε ότι η Τήνος είναι μόνο μαγεία και ποίηση;

Παρέα!

Ο καιρός καθάρησε και το βοριαδάκι κάνει το νησί να μοιάζει φυσιολογικό. Οι τελευταίες ζέστες ξέραναν την γη που θυμίζει Μάϊο αντί Απρίλιο. Τα πρώτα σμάρια μελισσών ήδη βγήκαν από τις κυψέλες τους προς μεγάλη αγαλλίαση όσων ψάχνουν για σμάρια (αντί να φτιάχνουν οι ίδιοι παραφυάδες). Οι άνθρωποι επιδίδονται στο να μαζεύουν αρνάκια που τα ζυγίζουν περιμένοντας τους χασάπηδες. Ακούω γκρίνια...Τα αρνάκια, ή δεν είναι πια στα διαιτητικά γούστα, ή τα βουλγάρικα είναι φτηνότερα (για τους εμπόρους, όχι για σας...)

Τα καλά νέα είναι ότι με την άνοδο της θερμοκρασίας βγήκαν και τα φίδια από τις τρύπες τους. Στην φωτογραφία είναι μια κούκλα (οι καφετί οχιές είναι μάλλον θυληκές, οι γκριζωπές αρσενικές). Θερμή παράκληση: μην μας θεωρείτε καταραμένα ζώα, μην πετάτε πέτρες, μην χτυπάτε με καλάμια, μην πατάτε με αυτοκίνητα. Δεν είμαστε επιθετικά σε απόσταση πάνω από 60 εκατοστά. Εάν ενοχλούμε κάπου, με ένα καλάμι 1,5 μέτρου, μπορείτε διακριτικά να μας πάτε πιό πέρα. Αν κατα τύχη συναντηθούμε όταν πάτε να ανοίξετε καμιά βρυση που στάζει εκεί θέλει προσοχή, αλλά σας φοβάμαι πιό πολύ από ότι φοβάστε εσείς. Εμείς, τα λίγα γεράκια, οι ελάχιστοι ασβοί και νυφίτσες είναι ότι έχει απομείνει.

Καμένη Σπηλιά

Ο μπαρμπα-Φαβιές ζούσε σε ένα μεγάλο, ευκατάστατο σπίτι. Ο μπαρμπα-Φαβιές ήταν το υπόδειγμα νοικοκύρη της μεταπολεμικής Τήνου. Το παρατσούκλι του ήταν «Πεταλούδας».

Ο μπαρμπα-Φαβιές ήταν φίλος. Μου είχε πει την ιστορία της Καμένης Σπηλιάς όπου κάτι Τηνιακοί είχαν καταφύγει, κυνηγημένοι από τους Τούρκους, μόνο που μια γυναίκα έπλεκε, της έπεσε το κουβάρι με το νήμα, τους βρήκαν οι Τούρκοι και τους έκαψαν ζωντανούς. Από τότε, έλεγε το παραμύθι, οι ψυχές των καμένων έχουν γίνει μύγες, και αν μπεις στην σπηλιά, ξεσηκώνονται με ένα βουητό παραπόνου και διαμαρτυρίας για τον χαμό τους.

Το 1972 με πήγε ο μπαρμπα-Φαβιές στην Καμένη Σπηλιά. Αυτός με το μουλάρι, εγώ με τα πόδια. Μετά μιάμιση ώρα δρόμο φτάσαμε στην αγροικία του στ’ Αφλαρέντ. Το σπίτι αυτό είχε χτιστεί παλιά. Θυμάμαι ένα δωμάτιο που ήταν «κουζίνα-καθιστικό» και μία η δύο κάμαρες από πίσω. Ένα τραπεζάκι ξύλινο με χρωματιστό μουσαμά για τραπεζομάντιλο είχε πάνω ένα μεταλλικό κουτί με καφέ, ένα για την ζάχαρη, ένα μπουκάλι ουίσκι μάρκας Black&White (με ρακί), ένα πακέτο τσιγάρα κόκκινο (Sante;) και μία λάμπα πετρελαίου.

Μου πρόσφερε ρακί και νερό, πότισε τα ζώα από την δεξαμενή βρόχινου πίσω από το σπίτι και ξεκινήσαμε για την Καμένη Σπηλιά. Την βρήκαμε, κατεβήκαμε έναν μικρό γκρεμό, μπήκαμε μέσα σκυφτοί. Εντυπωσιακή η σπηλιά και ακόμα πιο εντυπωσιακή η θέα προς τα κάτω με τα κύματα να σκάνε ρυθμικά στα βράχια. Ξεσηκώσαμε τις μύγες και ξαναγυρίσαμε το χωριό. Ξαναπήγα μετά από 10 χρόνια και πράγματι βρήκα ανθρώπινους σπονδύλους και μία ανθρώπινη κνήμη.

Το πιο κοντινό χωριό είναι πάνω από μία ώρα μακριά. Ποιοι Τούρκοι, ποιο χωριό πότε; Οι Σαρακηνοί και άλλο κακοί έκαναν επιδρομές στη Τήνο από την αρχή της ιστορίας…

Ο Πεταλούδας ήταν από αυτούς τους ήρωες που κρατούσαν την Τήνο με τα χέρια να μην την πάρει το νερό της βροχής και την πάει στην θάλασσα. Έφυγε το 1987, νομίζω, και η γυναίκα του η Φιλίτσα πριν τέσσερα χρόνια. Τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους είναι στο νησί. Την μία εγγονή του την είδατε χτες. Αν βρείτε τον γιό του ή τον εγγονό του, ίσως σας πουν πως να πάτε στην Καμένη Σπηλιά.

Φιλίτσα και ανιψιά

Το χωριό μπορεί να έχει ερημώσει αλλά τα παιδιά του δεν είναι μακριά. Βρήκα τη Φιλίτσα στην Χώρα. Η Φιλίτσα είναι εγγονή του μπαρμπα-Φαβιέ με τον οποίο είχα φιλίες πριν 30 χρόνια. Η Φιλίτσα μέχρι που παντρεύτηκε, «έτρεχε στα χωράφια με τον μπαμπά της» και, κατά δήλωσή της, «είχε το πρώτο γυναικείο αγροτικό δίπλωμα στην Τήνο».


-Πότε παντρεύτηκες;
-Το 1988
-Και γιατί παντρεύτηκες;
-Από έρωτα
-Θα του το πω…
-Το ξέρει
-Η κοπελιά δουλεύει εδώ;
-Ναι είναι η ανιψιά μου
-Από πού κι ως πού;
-Είναι της αδερφής του Γιάννη
-Μα η μάνα της ήταν παιδί…
-Περνάν τα χρόνια…
-Στο χωριό πας καθόλου;
-Ναι, αλλά όχι πολύ συχνά…
-Σ’ αρέσει στο χωριό ή προτιμάς την Χώρα;
-Μ’ αρέσει το χωριό αλλά προτιμώ μπιρίμπα από πρέφα!
-Να σε βγάλω μια φωτογραφία
-Μα τι θες τώρα… είμαι χάλια!
-Μια χαρά είσαι Φιλίτσα.

Γκρινιάζω που έχει αδειάσει το χωριό, που άλλαξε η Τήνος, που περνάει ο καιρός. Η κουβέντα με την Φιλίτσα κάνει πιο εύκολη την προσαρμογή στην εξέλιξη. Ελπίζω, η Φιλίτσα, όταν μεγαλώσει και έχει εγγόνια, να τους διηγείται τα χρόνια που έτρεχε στα χωράφια με τον μπαμπά της…

Φωτοβολταϊκά;

Ακούω ότι κάποιος ζητάει στα καφενεία να νοικιάσει χωράφια για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Μου έκανε εντύπωση γιατί συνήθως πριν γίνουν τέτοιες κουβέντες, ο ενδιαφερόμενος, κοιτά τον ουρανό, παίρνει καμιά μέτρηση να δει πόσο λάμπει ο ήλιος όλο τον χρόνο κλπ.

Μου αρέσουν τα φωτοβολταϊκά. Σε αντίθεση με τις ανεμογεννήτριες, είναι διακριτικά και δεν χαλάνε εύκολα. Είναι όμως ακριβά και υπάρχουν μόνο από τις επιδοτήσεις. Φ/Β χρησιμοποιούνται και σε κεραίες κινητής τηλεφωνίας σε βουνά που δεν πάει η ΔΕΗ. Εκεί υπάρχει γεννήτρια και η κεραία παίρνει επιδότηση για να έχει και Φ/Β. Όταν έχει λιακάδα, δεν ακούς γεννήτρια…

Είπαν σε φίλο μου αγρότη ότι για 4 στρέμματα πληρώνουν νοίκι 3.000 ευρώ τον χρόνο για είκοσι χρόνια, και ότι τα Φ/Β δουλεύουν και με συννεφιά…(έλα τώρα Πινόκιο, το 15% γίνεται 5%).

Η Βόρεια Τήνος έχει χαμηλή ηλιοφάνεια πριν τον Μάιο και μετά τον Σεπτέμβριο, και για αυτό δεν έχουν οι αγρότες θερμοκήπια.. Στην πάνω φωτογραφία, πριν 15 μέρες, θα βλέπατε κεραία στη Βόρεια Τήνο σε υψόμετρο περίπου 500 μέτρων. Κάτω από τις κεραία θα βλέπατε τα φωτοβολταϊκά και το container της γεννήτριας. Στις 13/4/08 ο καιρός είναι θολός, με αραιή συννεφιά και φαίνεται η εγκατάσταση. Και στις δύο περιπτώσεις δουλεύει η γεννήτρια. Τα Φ/Β θέλουν ήλιο.

Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, μου είπε ότι δεν έχουν δοθεί άδειες για φωτοβολταϊκά στην Τήνο και ούτε προβλέπεται κάτι τέτοιο στο εγγύς μέλλον. Κάποιος μας λέει μισή αλήθεια.

Φωτοβολταϊκά θέλετε παιδιά ή τίποτα άλλο;

Μονοπάτια (1)

Φέρνει ο αέρας (εξακολουθεί να είναι κίτρινη νοτιά) κουβέντες για μονοπάτια… Η Τήνος επέζησε μέχρι το 1950 χωρίς αυτοκίνητα. Μερικά από τα αρχαία και μεσαιωνικά μονοπάτια βγήκαν από τα αρχεία της Εκκλησίας. Τα άλλα τα βλέπω από ψηλά… Περίπου 950 χιλιόμετρα και λείπουν τα μονοπάτια στην κοιλάδα με τις βελανιδιές, γιατί, κάτω από τα δέντρα, δεν φαίνονται. Με ένα φορητό GPS κάτι θα γίνει…

Θα ήθελα να αναρτήσω εδώ όλο το αρχείο του φίλου μου, αλλά είναι 1,5 gigabyte και δεν χωράει στο PC μου, ούτε νομίζω θα αφήσει η Google. Το δείγμα είναι μεταξύ Ξώμπουργου (κάτω δεξιά), Λουτρών (πάνω κέντρο) και Σμαρδάκιτου (αριστερά). Το «Ξ» είναι η Ξινάρα.

Την ιδέα ότι πρέπει ο κόσμος να μάθει για τα μονοπάτια την έδωσε η Ο.Δ. Τις περιπέτειες του καπουκίνου του 17ου αιώνα, που ξεκίνησε από τον Πάνορμο να πάει στο Κάστρο, τις δημοσίευσε ο παπα-Αντώνης, στα Τηνιακά Ανάλεκτα, τόμος 5. Τις διαδρομές θα τις περιγράψει η Μαριεττώ και κάτι άλλοι φίλοι, από μνήμες.

Τα Μυστικά του Βάλτου (2)

Η λίμνη της φωτογραφίας δεν είναι η λίμνη των Γιαννιτσών του Νομού Πέλλας της Πηνελόπης Δέλτα. Είναι η Λίμνη (της Τήνου).

Δεν είμαι σίγουρος αν η Λίμνη είναι ή δεν είναι χαρακτηρισμένη από την Πολιτεία σαν «υδροβιότοπος». Έχει νερόκοτες και, στις περιόδους που αποδημούν τα πουλιά, ερωδιούς και γερανούς. Έχω δει πελαργούς να υπερίπτανται και το σούρουπο να κουρνιάζουν στα βράχια.. Καμιά φορά ντόπια γεράκια πλανάρουν απειλητικά πάνω από τα καλάμια. Πρέπει να έχει ψάρια αλλά δεν έχω ασχοληθεί. Παλαιότερα, μέχρι και την δεκαετία του ’70, η Τήνος είχε περισσότερα νερά και η Λίμνη ήταν «ανοικτή», δηλαδή έρεε στην θάλασσα όλο το χρόνο. Η πρόσβαση στην «Μεγάλη» ή «Κελλιανή» άμμο ήταν δύσκολη. Τώρα το καλοκαίρι κλείνει, προς απογοήτευση των χελωνών που νομίζω φωλιάζουν εκεί απέναντι..

Πριν από 20 χρόνια, μία άνοιξη τέτοιον καιρό, είχαν «καθίσει» στο νερό δύο κύκνοι. Κάποιος πυροβόλησε και σκότωσε τον έναν. Οι κύκνοι, λένε, είναι μονογαμικοί. Αυτός που μένει πίσω, μένει μόνος. Η γιαγιά στην καλύβα πιο πέρα έκλαιγε από στενοχώρια, ή φόβο, δεν κατάλαβα. Ρωτώντας, στην Κώμη, άκουσα ότι ήξεραν ποιος το έκανε, «όχι απ’τα Κάτα Μερ’» . Κάποιος μου ψιθύρισε αργότερα «για να μην χαρακτηριστεί υδροβιότοπος».

Η Λίμνη το καλοκαίρι, με τις λειψυδρίες και τους καύσωνες, δυσκολεύεται. Υπάρχει μόλυνση από λιπάσματα και λύματα στο Λιβάδι, στην Λίμνη (και στην υπόλοιπη υφήλιο). Αυτό είναι θέμα που θα λύσουν οι …μελετητές με τις καλοπροαίρετες παραινέσεις ορισμένων στην Χώρα που χαρακτηρίζουν την περιοχή με άκομψα λόγια. Ελπίζω οι μελετητές να έρθουν στην Τήνο πριν συντάξουν την μελέτη τους… Να έχετε το νου σας, μήπως τους δείτε.

Σήμερα ήταν μια μουντή μέρα με έναν κίτρινο νοτιά. Εκτός από μια μαύρη νερόκοτα που κολυμπούσε με 8-10 μικρά από πίσω, δεν είδα άλλα πουλιά. Φωνές από πουλιά ακουγόταν από τα καλάμια..

Τα Μυστικά του Βάλτου (1)

Δεν άντεξα στον πειρασμό, μετά την ατελέσφορη αναζήτηση ευγενών και ηρωικών προγόνων, μπήκα σε άλλη ρότα:.

«Ήταν ένα κράμα όλων των βαλκανικών εθνικοτήτων τότε η Μακεδονία. Έλληνες, Βούλγαροι, Σέρβοι, Αλβανοί και Μουσουλμάνοι, ζούσαν φύρδην-μείγδην κάτω από το βαρύ ζυγό των Τούρκων. Η γλώσσα τους ήταν μακεδονίτικη, ένα κράμα και αυτή από σλαβικά και ελληνικά, ανακατωμένα με λέξεις τούρκικες. Όπως στα Βυζαντινά χρόνια, οι πληθυσμοί ήταν ανακατωμένοι τόσο, που δύσκολα χώριζες Έλληνα από Βούλγαρο – τις δύο φυλές που κυριαρχούσαν. Εθνική συνείδηση είχαν την μακεδονική μονάχα. Όταν όμως οι Βούλγαροι κήρυξαν την εκκλησιαστική τους ανεξαρτησία και αναγνωρίστηκε στην Κωνσταντινούπολη [τουρκική τότε] αρχηγός της βουλγάρικης εκκλησίας ο Έξαρχος αντί του Πατριάρχη, και όταν η σύνοδος του 1872 κήρυξε σχισματικούς τους Βούλγαρους, χωρίστηκε η Μακεδονία σε Πατριαρχικούς Έλληνες και Εξαρχικούς Βούλγαρους, χωρίστηκαν και οι συντοπίτες, οι συγχωρίτες – ακόμα και οι οικογένειες»

Η Πηνελόπη Δέλτα λέει, νομίζω, αλήθεια. Το διαίρει και βασίλευε ήταν των Τούρκων Αλλά ιστορία για γεγονότα που έγιναν πριν 100 χρόνια είναι συχνά προπαγάνδα μάλλον, παρά Ιστορία.

Από αυτά που ακούω, συμπεραίνω ότι: Οι Σκοπιανοί είναι Νοτιοσλαβικός λαός που ήρθε στην περιοχή τον 6ο μΧ αιώνα. Αυτοί οι Νοτιοσλάβοι πιστεύουν ότι απορρόφησαν Ελληνικά, Ιλλυρικά και Θρακικά στοιχεία και έγιναν αυτό που είναι. Μερικοί μελετητές τους θεωρούν μείγμα Ελλήνων, Βουλγάρων και Ρουμάνων . Η υπερισχύουσα άποψη είναι ότι είναι Σλάβοι, και ούτε οι ίδιοι σε σοβαρές στιγμές πιστεύουν ότι είναι απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου. Η γλώσσα τους μοιάζει πολύ με τα βουλγάρικα, έχουν κοινούς ήρωες με τους Βούλγαρους και δεν χωνεύουν τον Βασίλειο Β’ Βουλγαροκτόνο.

Τα Σκόπια έχουν πολλούς Αλβανούς. Υπάρχει διεθνής ή δεν ξέρω τίνος ανησυχία ότι αν διαλυθούν τα Σκόπια, οι Αλβανοί θα γίνουν Αλβανία και οι υπόλοιποι θα γίνουν Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι, όταν αισθάνονται «δυνατοί» σαν κράτος, δηλώνουν ότι οι Σκοπιανοί (και αυτά που δήθεν διεκδικούν οι Σκοπιανοί στην Ελλάδα) είναι Μεγάλη Βουλγαρία. ‘Όταν δεν αισθάνονται δυνατοί αφήνουν τους «Μακεδόνες» να διεκδικούν. Οι Βούλγαροι δεν αναγνωρίζουν Μακεδονική εθνότητα. Και μέχρι πρότινος όλα αυτά ήταν των Σέρβων... Και είχαμε και ένα εμφύλιο πρόσφατα…

Πολύ κουβέντα υπάρχει και για το τι θέλουν και τι δεν θέλουν οι Αμερικανοί, ή οι Ρώσοι, ή οι Γερμανοί. Βάσεις και αγωγούς, διέξοδο στη θάλασσα, ζωτικούς χώρους, αυτά ή τα άλλα συμβόλαια προμήθειας ενέργειας…

Έχουμε 4 Μεγαλοϊδεατισμούς (ελληνικό, βουλγαρικό, σερβικό, αλβανικό), τους Τούρκους, δύο ή τρεις «μεγάλες» δυνάμεις, δύο είδη χριστιανών, μουσουλμάνους, ενεργειακή κρίση… Μπρρρ…

Αν ήξερα τι μας συμφέρει θα το έγραφα. Το να εξαφανιστούν όλοι αυτοί και να μας αφήσουν ήσυχους δεν είναι ρεαλιστικό. Έχουμε σημαντικές επενδύσεις και στις δύο χώρες. Ένα είναι σίγουρο: Η κουβέντα και η γκρίνια δεν έχουν τελειώσει.

Τα Μυστικά του Βάλτου μου τα θύμισε ένα σχόλιο στο www.antinews.gr

Η φωτογραφία είναι, των καπετάν Άγρα, του Κάλα και του Νικηφόρου, από τον Μακεδονικό Αγώνα, Douglas Daikin, Εκδοτική Αθηνών σελ. 128.

Παλιές ιστορίες

Αν πιάσατε κουβέντα με τον παππού ή την γιαγιά, ίσως έχετε κιόλας μάθει ιστορίες πεθαμένων προγόνων. Πότε πέθανε, από τι, σε ποιόν πόλεμο πολέμησε, ποιο ήταν το πατρικό όνομα της μαμάς…της γιαγιάς, πόσα αδέρφια είχε…πότε έφυγε απ’ την Τήνο.

Ασήμαντα πράγματα, και για μερικά από αυτά ντρεπόμαστε και δεν τα θέλουμε στην επιφάνεια. Φυλάξτε τα σε μέρος που θα βρείτε 20 ή 40 χρόνια από τώρα γιατί αυτή είναι η μνήμη που κουβαλάει ο καθένας, καλή, κακή, ωραία, άσχημη, αυτή είναι.

Στην είσοδο κάθε χωριού από όπου κατάγεστε ή όπου ζείτε, θα δείτε ένα μαρμάρινο μνημείο με σκαλισμένα πάνω ονόματα και ημερομηνίες. Μπορεί να έχετε κάποιο συγγενή σε αυτήν την μαρμάρινη λίστα. Ψάξτε το.

Σε 30 ονόματα βρήκα ένα με επώνυμο σαν το πατρικό της γιαγιάς μου. Στα αρχεία της εκκλησίας βρήκα και την καταγραφή

584) 4/10/1913, in Nasocomio militari, Athenis
Mathaeus Fancisci et Helene filius unicus

Ο Ματθαίος, μοναχογιός του Φραγκίσκου και της Ελένης γεννήθηκε το 1889 και πέθανε σε στρατιωτικό νοσοκομείο στην Αθήνα σε ηλικία 24 χρονών. Είχε 6 αδελφές, και ήταν πρώτος ξάδερφος της γιαγιάς μου. Το 1913 η γιαγιά μου ήταν 10 χρονών και η μητέρα της είχε ήδη πεθάνει πριν 5 χρόνια. Οι περισσότεροι συγγενείς του filius unicus πέθαναν στην Σμύρνη, στην Πόλη ή στην Αθήνα, μετανάστες. Άλλοι απλά χάθηκαν. Μερικοί από αυτό το παρακλάδι είναι στο χωριό και πορεύονται. Δυό-τρείς είναι στην Χώρα. Ένας με το ίδιο επώνυμο στην Αθήνα αποποιείται οποιασδήποτε σχέσης με την Τήνο. Ευγενείς ή άλλους ήρωες δεν βρήκα.

Ο πραγματικός παππούς μου πέθανε το 1946 σε ηλικία 42 ετών, στο χωριό, από κρυολόγημα που άρπαξε φυτεύοντας ένα αμπέλι. Ο θετός παππούς μου γεννήθηκε το 1892, πολέμησε το 1913 και πέθανε το 1984.

Το αμπέλι ζει. Το κλάδεψα πριν 2 μήνες, και αυτή την εποχή υπόσχεται...

Τι μας ενώνει

Με ρώτησες φίλε αν μας ενώνει η Καρδιανή και μου ανέτρεψες την ροή του προγράμματος. Να ένας πρόχειρος κατάλογος του τι μας ενώνει:

Επικοινωνία
Μνήμες αναδυόμενες
Προκαταλήψεις Ιστορίας
Μονοπάτια στην ερημιά
ερημιά που τελειώνει
Μελτέμι, ανομβρία, σοροκάδα, απαγορευτικά
Ταπεινές καταβολές, ανασφάλειες, απωθημένα
Αβέβαιο μέλλον, επιβίωση
Η Παναγία, η Αμφιτρίτη, η Τηθύς
γελούδες, ζωτικά
σκοτεινές πόρτες σε έρημα σπίτια
κροδώματα, καμάρες, ανιόφ’λα, στεγάδια, πορπατιά
Αγρότες που τελειώνουν
ο Παναγιώτης, ο Γιακουμής, ο Μάρκος, ο Παρασκευάς, ο Φραγκίσκος
η Αντωνία, η Γεωργία, η Μαρούλα, η Ρόζα, η Βαγγελιώ
Φως 21ης Ιουνίου μετά τη δύση
μυστικά που δεν υπάρχουν, η Ασκητική
Παχιά λόγια, αειφόρος
οι πονηροί, η ανάπτυξη, οι επίλυδες
Η αρμύρα, τ’ ακρά(ϊ)γ, οι διακοπές ρεύματος
Χαμηλές ταχύτητες διαδικτύου
Θέα Σύρος, Άνδρος, Μύκονος
Χίος, Ικαρία, Ψαρά, Γιάρος
Αξάχια, μάρμαρα, λαγκαδόπετρες
Καλαμιές, σπάρτα, φρύγανα, βελανιδιές
Λαγκάδια, μέντα, βατράχια, σταβαριές
Καρδερίνες, βαρβακίνες, ερωδιοί
Επιθυμία ελέγχου έκβασης
Θέληση
Ροδιές, συκιές, σκαμνιές
Αμπέλια, αμπελοφάσουλα, αμπελοφιλοσοφία

Η Χίος και τα Ψαρά στο βάθος, δεν φαίνονται, στις 21 Ιουνίου 2007
Μέχρι τώρα δεν είχε Καρκάδο εδώ…
Όλα τα χωριά τότε έμοιαζαν με τον Καρκάδο, η Τήνος δεν ήταν της μόδας
Όταν βρεθώ σε ADSL θα απαντώ. Αλλά βλέπω ότι διαβάζω μερικών την σκέψη. Είναι ίσως αυτό που μας ενώνει ή η βελανιδιά που μιλάει απ΄έξω με τον νοτιά.

Κόσμος Μικρός (3)

Τα χωριά, που σήμερα ερημώνουν και ξεχαρβαλώνονται, ήταν μέχρι την δεκαετία του ’60 οργανωμένοι μικρόκοσμοι. Οικογένειες με χωράφια, περιβόλια και ρουτίνες. Η μέρα ξεκινούσε μισή ή μία ώρα πριν χαράξει και τέλειωνε, χωρίς ηλεκτρικό, όταν σκοτείνιαζε. Τα σπίτια ήταν χτισμένα σε «φρουριακή διάταξη» (λέει κάποιο βιβλίο αρχιτεκτονικής) κατάλοιπο του φόβου των πειρατών ή για οικονομία πέτρας. Ένας κεντρικό δρόμος περνούσε από την μία άκρη του χωριού στην άλλη. Οι καμάρες περνούσαν κάτω από κουζίνες και κρεβατοκάμαρες, κουβέντες, καυγάδες, παιδικά κλάματα ή απλή ησυχία.

Αν ήσουν πολύ τυχερός και η νοικοκυρά μαγείρευε κάτι τηγανητό με γλύνα από χοίρο, η μυρουδιά σου έλεγε ότι πεινάς. Στις καμάρες μύριζες κατώγια με μυζήθρα, κρασί, φρύγανα, πατάτες, γαϊδούρια και αποπάτους. Μην τρομάζετε, οι απόπατοι ήταν σχεδιασμένοι ώστε να αερίζονται με τους αέρηδες, οι γυναίκες έριχναν στάχτη, καθημερινά, από το τζάκι της κουζίνας και η μυρουδιά δεν ήταν έντονη. Η μόνιμη υγρασία άφηνε επίσης μια μυρουδιά, μούχλα ήταν; μαγιά; πυτιά; μύκητες;

Το πλακόστρωτο, είχε ήδη αρχίσει να αντικαθίσταται με μπετόν, αλλά αυτό το φτηνό χειροποίητο μπετόν με άμμο από τον ποταμό και γραμμές ασβέστη που φρεσκαριζόταν κάθε Πάσχα και Δεκαπενταύγουστο ή στο πανηγύρι της Εκκλησιάς. Τα σπίτια ήταν δίπλα σε περιβόλια προστατευμένα με καλάμια, που έπαιζαν μουσική θροΐσματος, και κινούμενων σκιών. Στο πλάι του δρόμου ακούγονταν ο «υνταγός», που έτρεχε νερό μέρα-νύχτα και πότιζες το περιβόλι σου με βάση αυστηρό, αδιαπραγμάτευτο ωράριο. Η καμπάνα κτυπούσε κάθε μέρα, το πρωί, το μεσημέρι και το βράδυ.

Κόσμος Μικρός (2)

Απίθανο… εκεί που κάθεσαι και περιμένεις να ζεσταθείς από τον ήλιο έρχονται φωνές από αλλού και σου θυμίζουν ότι «ο κόσμος ο μικρός ο μέγας» έχει πολλές διαστάσεις. Καθόμουν λουφαγμένος στην γωνία όταν άκουσα βήματα και κουβέντες. Μια καθαρή φωνή έλεγε υπομονετικά σε άλλους που δεν έβλεπα από την τρύπα μου για ανιχνευτές σωματιδίων 3 χιλιόμετρα κάτω από την θάλασσα που θα μας λένε πως φτιάχτηκε ο κόσμος, περνώντας μέσα από το βαθύ νερό, κτυπώντας πρωτόνια και λαμπυρίζοντας στο σκοτάδι σαν πλαγκτόν τις νύχτες του Αυγούστου. Κάπου της ξέφυγε της φωνής και είπε ότι κατάγεται απ’ την Τήνο.

Δεν έχω συνηθίσει να ακούω πράγματα τέτοια, αυτές τις μέρες, αλλά μου ήρθε μια ιδέα:

Ίωνα, το καλοκαίρι θα έρθεις στη Βωλάξ. Θα σου δείξω τις βελανιδιές και τους γρανιτικούς βώλους υπολείμματα παλιών ηφαιστείων με τις μικρές ξύλινες πόρτες και τα μεσαιωνικά οικόσημα. Θα σε πάω βόλτα στο υπαίθριο αμφιθέατρο, δήθεν να σου δείξω την θέα και εκεί θα σου έχω μια έκπληξη: Θα σε περιμένουν όλα τα πιτσιρίκια της περιοχής και θα τους πεις το παραμύθι του μεγάλου κόσμου, και πώς ξεκίνησε, και πως τον μαθαίνεις από τον μικρό κόσμο, και μετά θα πάμε να φάμε (κατσικάκι εσύ, ποντίκια εγώ)

Όποια και όποιος δεν αντέχει ως το καλοκαίρι, η ελληνική wikipedia έχει κάμποσα άρθρα για μικροσωματίδια, και ελπίζω να τα εξηγήσει ο Ίωνας.

Κόσμος Μικρός (1)

Ευχαριστώ τα παιδιά των τηνιακών blogs και άλλους από την Τήνο για τα καλωσορίσματα. Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος δεν είναι αγγελικός αλλά μην υποτιμάτε την δύναμη του πληκτρολογίου σας.

Μικρόκοσμος οι Τήνος, αλλά όχι χωρίς προβλήματα. 10 bloggers κουβεντιάζουν, 20 ακούγονται, 50, καπετάνιοι. Βλέπω το «βήμα ελεύθερης έκφρασης δημοτών Τήνου» και αισιοδοξώ.

Μην το βάζετε κάτω. Όπως έλεγε το τραγούδι προηγούμενης γενιάς, «είμαστε δυό, είμαστε τρείς, είμαστε χίλιοι δεκατρείς, καβάλα πάμε στον καιρό, με τον καιρό με την βροχή…». Όπλα μας το μελτέμι, οι ξερολιθιές, τα λαγκάδια και οι καρδερίνες.

Αν ζει η γιαγιά ή ο παππούς κατεβάστε την μνήμη και τα παραμύθια που κουβαλάνε, πριν χαθεί, προσθέστε τα στην ποίηση της καθημερινότητας.