Αγάπι, 1614

"...Σήμερα, στην περιοχή που βρίσκεται το Αγάπι, υπήρχαν και κάποιοι άλλοι οικισμοί, απ’ τους οποίους δεν διασώθηκαν παρά μόνο τα ονόματά τους ως τοπωνύμια και, ίσως, ένα-δυο ερείπια γκρεμισμένων σπιτιών και κάποια εκκλησία για να τα θυμίζουν. Ο μόνος οικισμός της περιοχής που διασώζεται ακόμα, απέναντι και πιο ψηλά από το Αγάπι, είναι το Σκλαβοχωριό. Παλαιότερα, όμως, υπήρχαν οι δορυφορικοί οικισμοί στη Γρίζα, το Μεσονήσι, τον Μεγάλο Ποταμό και το Σκλαβοχωριό.

Οι οικισμοί αυτοί ήταν μικροί, βέβαια, αλλά είχαν μόνιμους κατοίκους, τόσο που ένας ιερέας στα 1614 αισθάνεται την υποχρέωση να υπογράψει ως «εφημέριος Αγαπιού, Γρίζας και Σκλαβοχωριού».

Το Αγάπι πρέπει να είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά της περιοχής, αφού δέσποζε στα άλλα μικρότερα και οι κάτοικοί του έλεγχαν ένα μεγάλο μέρος του νησιού, γόνιμο και πλούσιο σε νερά, αλλά και σημαντικό για την άμυνά του (τα Βορ’νά). Κρυμμένο με ασφάλεια στη μια όχθη που είχε διανοίξει από τους προϊστορικούς χρόνους ανάμεσα σε δυο βουνά ο κυριότερος «ποταμός» του νησιού, ο Μεγάλος Ποταμός, το Αγάπι αποτελούσε και ένα σημαντικό πέρασμα από τα Κάτω Μέρη και τους όρμους της περιοχής προς τα Πάνω Μέρη του νησιού και το Κάστρο, αλλά και αντίστροφα.

Όλα αυτά το ανέδειξαν ως ένα σημαντικό οικισμό κατά τη διάρκεια όλης της μεσαιωνικής ιστορίας της Τήνου. Στην περιοχή του ανήκει και ο όρμος με την αμμουδιά που διατήρησε το ιστορικό όνομα «Αποθήκες». Εκεί άραζαν αρκετά εμπορικά πλοία και ξεφόρτωναν εμπορεύματα για να μεταφερθούν στο Κάστρο, όταν ο νοτιάς και η σοροκάδα δεν επέτρεπε την προσέγγιση των ιστιοφόρων στον Όρμο του Αγ. Νικολάου. Και από εκεί, μέσω Γρίζας – Βωλάξ – Κουμάρου έφταναν τα εμπορεύματα στον προορισμό τους"...

Από σύντομη ιστορία του χωριού Αγάπι, του π. Μάρκου Φώσκολου.

Έχω αρχίσει και μαζεύω υλικό για το Αγάπι, τα μονοπάτια του, τους πολλούς περιστεριώνες και τους γύρω οικισμούς. Θα το αναρτήσω στην ophioussa.com, απλά είναι πιο χρονοβόρο από όσο φαίνεται, γιατί έχω και άποψη πώς θέλω αυτό και πως το άλλο. Εν τω μεταξύ, αν είστε ή σκοπεύετε να πάτε στο νησί, συνιστώ ανεπιφύλακτα τον περίπατο από Βωλάξ προς Αγάπι. Οι λυγαριές είναι ανθισμένες αυτή την εποχή και μην ξεχνάτε το ποίημα: "λυγαριά σαν θα περάσεις, και δεν σκύψεις να την πιάσεις, την αγάπη σου θα χάσεις"