Τετάρτη 26 Ιουνίου 2013

Φύτεμα συκιάς με "κύλημα"


Τώρα που έχουμε Κυβέρνηση, και περιμένοντας το φθινόπωρο (που λίγο πριν, ή λίγο μετά, περιμένω "εξελίξεις" σχετικά με τα 300 δις που εξακολουθούμε και χρωστάμε και που δεν είναι εξυπηρετήσιμα, όχι με συμβατική αριθμητική, άντε να τελειώνουμε γιατί έχω αρχίσει και βαριέμαι το θέατρο), θα ασχοληθώ για λίγο με το "κύλημα". Την διαμόρφωση αναβαθμίδων, με τις οποίες είναι σκεπασμένη η χειροποίητη Τήνος (μια βόλτα μακριά από την οθόνη σας θα σας πείσει, ότι η Τήνος είναι όλη χειροποίητη και όλη γεμάτη πεζούλες).


Φέτος ήταν η δεύτερη φορά που έφτιαξα πεζούλες. Την πρώτη ήταν σχετικά σεμνά, πριν 11-12 χρόνια, και τότε είχα φυτέψει αμπέλια. Αυτή την φορά ήταν λίγο πιό ...φιλόδοξο και φύτεψα συκιές. Οι συκιές υπήρξαν μαζί με τα αμπέλια και το κριθάρι, ζωτικής σημασίας για την Τήνο όταν είτε τάϊζε 20.000 κόσμο στον Μεσαίωνα είτε στην Κατοχή. Θερμίδες κατά της πείνας.  Για σύκα και συκιές στην Τήνο έχω ξαναγράψει εδώ.  Όλα τα κατώγια μέχρι και την δεκαετία του '70 είχαν ζάρες και κιούπια γεμάτα ξερά σύκα...

 
Οι συκιές, όπως και τα αμπέλια, και οι μουριές, ή "σ'καμνιές" φυτεύονται με "κύλημα". Την διαμόρφωση αναβαθμίδων από κεκλιμένες πλαγιές, ή την δημιουργία νέων αναβαθμίδων από παλιές. Μιά εξαιρετικά επίπονη (και χρονοβόρα) εργασία είτε γίνει μόνο με τα χέρια (όπως έχει φτιαχτεί όλη η Τήνος, είτε γίνει με βοήθεια χωματουργικών μηχανημάτων.  Οι συκιές, τα αμπέλια και οι μουριές φυτεύονται από κλαδί στην βάση της ξερολιθιάς που κρατάει το χώμα στις αναβαθμίδες, και αυτό τους επιτρέπει να γίνουν "άνυντρες", ξερικιές, αφού ζουν από την υγρασία βαθιά στο βάθος της πλαγιάς (με την παραδοχή ότι βρέχει τον χειμώνα, αρκετά για να πιεί η γη).  Λένε ότι το κλαδί πρέπει να "τραβιέται" από το δέντρο γιατί με τον "τραυματισμό" μαζεύει αυξητικές ορμόνες που βοηθούν την ριζοβολία. Και εμπορική ορμόνη ριζοβιλίας βοηθάει, αν και, αν έχει υγρασία πιάνουν όλες οι συκιές (και οι μουριές). Φέτος που δεν έβρεξε μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαϊου, χρειάστηκε να κάνω ζαβολιές...


Εδώ είναι μικρή συκιά, περί τις αρχές Μαϊου, που πέταξε το πρώτο της φύλο. Ειδικά αυτή η συκιά δεν είχε "όρεξη" και προς στιγμήν μου φάνηκε ότι μπορεί και να μην τα καταφέρει...  Οι πέτρες δεξιά και αριστερά από τα νεαρά φυτά είναι για να παρέχουν λίγη σκιά, για περισσότερη δροσιά.


Αλλά τα καταφέρνει για την ώρα (περί τα τέλη Ιουνίου)


Αυτές που έχουν "πιάσει" φαίνονται, πιά, από μακριά.


Αυτή είναι ("μαύρη") μουριά. Φυτεύεται με τον ίδιο τρόπο, αλλά αργεί πολύ περισσότερο από τις συκιές.


'Οπως είπα πιο πάνω, έκανα ζαβολιές, επειδή δεν έβρεξε φέτος, και τις πότισα, μία φορά περί τα μέσα Μαϊου, και μία φορά προχτές, τέλη Ιουνίου. Με σταλακτήρες στα 1,5 περίπου μέτρα από την άκρη της ξερολιθιάς, για περίπου 10-12 ώρες κάθε φορά, δηλαδή περί τα 50 λίτρα νερό ανά φυτό (μέχρι να βγει η υγρασία από την βάση της ξερολιθιάς. Λογικά, τώρα η πεζούλα θα έχει αρκετή υγρασία για τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Μέχρι τότε, έχουν θα μεγαλώσει οι νύχτες και θα έχει δροσίσει ο καιρός...

Βάλαμε μικρά και μεγάλα άσπρα σύκα, ορνούς, "αντριάνικα", και 2-3 άλλες ντόπιες ποικιλίες που δεν ξέρω με βεβαιότητα το όνομά τους. Σε 2-3 χρόνια, εκτός απροόπτου, θα ξέρουμε τι βάλαμε...

Προσωπικά έχω πολύ μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις συκιές, από ότι στις δηλώσεις του Σόϊμπλε...

6 σχόλια:

Ελληνας Ναύτης είπε...

Ο ορνός φυτεύεται με τον ίδιο τρόπο, όπως και οι θυληκές συκιές;

Ελληνας Ναύτης είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
αμμοδύτης είπε...

ναι. Ίδιος τρόπος, ίδια εποχή. Πάντα οι παλιοί έβαζαν και ορνούς (για να γλυτώνουν το "όρνιασμα"). Πρέπει να έχω βάλει από έναν ορνό για κάθε πέντε συκιές.

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραίες φωτογραφίες. Συγχαρητήρια που κάνετε γνωστό στις νέες γεννιές, αυτόν τον παραδοσιακό-άγνωστο τρόπο φυτέματος. Καλή σοδειά.

Ελληνας Ναύτης είπε...

Σε υπάρχουσες ξερολιθιές μπορείς να χρησιμοποιήσεις την μέθοδο?

αμμοδύτης είπε...

όχι με την ιδια αποτελεσματικότητα ή προβλεψιμότητα. Μπορείς να σκάψεις ένα χαντάκι κατα μήκος της βάσης της ξερολιθιάς, ή μεμονωμένες τρύπες, με τα χέρια ή με σκαπτικό (υπάρχει ένας καλός χωματουργός στην περιοχή) και να βάλεις εκεί κλαδιά ή πιασμένα κλαδιά, αλλά πρέπει να τα ποτίσεις εξάπαντος για 1-2 χρονιές, και να ελπίζεις να έχει χώμα ή σαθρά πετρώματα από πίσω στα οποία θα "τρυπίσει" ή θα επεκταθεί η ρίζα. Το έκανα στην Βαθειά Λίμνο που δεν ήταν πρακτικά (ή οικονομικά) εφικτό να κάνω κύλημα στις υπάρχουσε ξερολιθιές. Από τα αμπέλια ευδοκίμησαν τα 2/3, ίσως παραπάνω, αλλά με μεγαλύτερη καθυστέρηση από ότι εάν θα ήταν με κύλημα. Συκιές δεν δοκίμασα, αλλά η εμπιρία μου με συκιές είναι ότι περιεργως δεν μεταφυτεύονται επιτυχώς, ή δεν "τρυπάνε" εύκολα. Μερικοί, σε μικρές εκτάσεις εκτός από τρύπα στην βάση της ξερολιθιάς έχουν ανοίξει και τρύπα προς τα μέσα, λοξά, ή οριζόντια, με λοστό, ή μπετόβεργα, ή και τρυπάνι. Υπάρχουν κρουστικά τρυπάνια, επαγγλεματικά, με ρεύμα (γεννήτρια) ή επαναφορτιζόμενα (ακριβά) και με "μύτες" 40-60 εκατοστών και διαμέτρου μέχρι 3 περίπου εκατοστά. Πιστέυω θα ήταν αποτλεσματικότατο, και θα βρεί παιδιά με μεγάλα τέτοια κρουστικα, το πολύ πολύ να αγοράσεις την μύτη (οι μεγάλες είναι τσουχτερές). Αν θες να βάλεις 20-30 ρίζες οτιδήποτε, δεν είναι κακή εναλλακτική. Το αθυθεντικό κύλημα έχει το πλεονέκτημα ότι μετατοπίζει φρεσκοσκαμμένο χώμα πάνω από το υποψήφιο φυτό και ευνοεί την αναπτυξη της ρίζας ενά κρατάει και υγρασία. Το κύλημα βάβαια είναι ακριβή άσκηση, ακόμα και νμε βοήθεια μηχανημάτων. Είναι επένδυση. Μέχρι και την Κατοχή, κόσμος επέζησε χάρη στις πεζούλες και τα αμπέλια ή τις συκιές.