Ο καθένας βλέπει τον κόσμο από το δικό του "κέντρο του κόσμου" και εγώ βλέπω τους "δρόμους" γύρω από το κεντρικό οροπέδιο της Τήνου σαν περίληψη της Ιστορίας της περιοχής. Και δεν αναφέρομαι στα "αρχαία" που φαίνονται (πχ. τα Πυργιά, η Παλιοκλησιά, το Ελληνικάρ' στην Βαθειά Λίμνο, οι Αλώνες κλπ) αλλά στο τι μου λένε ή μου επιβεβαιώνουν όλοι αυτοί οι δρόμοι, ή, για την ακρίβεια, τα δρομολόγια από τους δρόμους (και τα μονοπάτια -- με διακεκομμένες γραμμές).
Η πιο προφανής ιστορία είναι τι έκαναν οι άνθρωποι μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα: Πήγαιναν στα χωράφια τους, πιο συχνά στα προνομιούχα με πρόσβαση σε νερό (είτε από καμμία πηγή ή κανένα λαγκάδι, ή κανένα πηγάδι). Επίσης πήγαιναν από το ένα χωριό στο άλλο. Αυτό που θυμάμαι εγώ πχ από την δεκαετία του 1960, ήταν το ατέλειωτο πήγαινε-έλα από την Καλλονή στην Χώρα, και από την Καλλονή στα Έξω Μέρη (κυρίως Ιστέρνια και Πλατιά). Ο σκοπός ήταν, από όσο θυμάμαι, η "πούληση". Κοφίνια (φτιαγμένα στην Βωλάξ) γεμάτα "καλοκαιρ'νά" (ντομάτες αγγούρια, πεπόνια κλπ), ή που και που σακιά πατάτες, ή ασκοί με μούστο. Δεν ξέρω αν περίσσευε κριθάρι για "πούληση".
Το πού διάλεγε ο κάθε αγρότης να πάει είχε σχέση με την πελατεία του και με χωράφια από όπου μάζευε και φόρτωνε. Το πώς πήγαινε είχε σχέση με τον συντομότερο δρόμο που να είναι σχετικά βατός από γάϊδαρο φορτωμένο με δυο κοφίνια. Αυτό σήμαινε ανηφοροκατηφόρες μάλλον, παρά ατέλειωτες βόλτες από "ισοϋψείς".
Ο πιο προφανής δρόμος ήταν αυτός για Πλατιά και Πύργο, που πήγαινε μέσω Πασάρας (την έδειξα προχτές), και συνέχιζε από Κόρης Πύργο, Παλιοκλησιά, Σταυριά, Μονή Καταπολιανής, Πλατιά. Με μπλε, που γίνεται μωβ και καταλήγει σε πράσινο στην παραπάνω εικόνα. Αυτός ο δρόμος έχει χαθεί στα κομμάτια που πέρασε η άσφαλτος (πχ ανάμεσα στο Αλωνάκι και την Πσσάρα, και μετά της Κόρης τον Πύργο, μέχρι περίπου την Παλιοκλησιά).
Ο δρόμος που πάντα που προξενούσε την περιέργεια (επειδή ήταν λίγο ...μυστήριο) είναι η μωβ-ροζ γραμμή, ο δρόμος Καλλονή, Αγία Υπακοή, Μπκαγκαλάκια, Μάντρες, Βαθειά Λίμνο και από εκεί στο Πολέμου τον Κάμπο είτε προς Καρδιανή, είτε (μέσω Πάνω Στράτας -- η κίτρινη γραμμή -- ή ενός από τους πολλούς παράδρομους) προς Ιστέρνια (Την Πάνω Στράτα την έχω δείξει εδώ, και αναφέρεται σε σύγγραμμα μοναχού του 18ου, ή 17ου, νομίζω, αιώνα σε έναν τόμο με τα Τηνιακά Ανάλεκτα -- θα το βρω και θα το ανεβάσω, κάποια στιγμή). Υπάρχει και ο (κόκκινος) δρόμος από Κασάδο (ή Κόρης Πύργο) από το λαγκάδι Μαραγκού και δεξιά (Δ-ΒΔ) από το ύψωμα Μαραγκού, με ίδιο προορισμό Καρδιανή και Ιστέρνια.
Υπάρχει και τρίτος δρόμος (πορτοκαλί) που ανεβαίνει την Καστέλα και πηγαίνει μέσω λαγκαδιού Πάγιερ ή Τάγιερ, αλλά αυτός πρέπει να είναι σε αχρηστία εδώ και καιρό, αφού το φάρδους 5-6 μέτρων του πλακόστρωτο τμήμα, διακόπτεται από χωράφι που πρέπει να υπάρχει εκεί από τουλάχιστον τις αρχές του 20ου αιώνα. Το ότι το Τουρκόκαστρο ή Βίγλα είναι δίπλα σε αυτόν τον δρόμο, με κάνει να εικάζω ότι ο δρόμος αυτός, είχε και ...αμυντικές χρήσεις.
Η ΜΠΕ του αιολικού αναφέρει ότι θα περάσουν από ...αγροτικούς δρόμους. Οι "αγροτικοί δρόμοι" φαίνονται με κλικ αριστερά...
Τέλος, στην άλλη άκρη του Κάμπου του Πολέμου, κοντά πλέον στα Πλατιά, υπάρχει η Παλιοκλησιά, και τα Σταυριά. Υπάρχει ένας σαφής δρόμος που πάει γύρω από τον λόφο πάνω από την Παλιοκλησιά, αλλά ούτε από τον αέρα, ούτε στο έδαφος φαίνεται να συνεχίζει αυτός ο δρόμος πχ προς Γλυφάρι, ή Κόρης Πύργο. Πολύ θα ήθελα να ξέρω χρονολογίες δραστηριότητας στην περιοχή αυτή. Από τους δρόμους, μοιάζει να ήταν των Ιστερνίων.
Τα Σταυριά έχουν τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Αυτά είναι των Ιστερνίων (κατά τον Κ.Δ.). Ο Γ.Σ. μου ανέφερε ότι το λένε, ή εκεί είναι και "της Αντριάνας η Συκιά", που κατά τον Κ.Δ. μπορεί να αναφέρεται σε ιδιοκτησία της Αντριάνας Βιδάλη ή "Μπαρμπίκαινας".
Αν κάποιος είχε υπομονή θα μπορούσε να γράψει ..βιβλίο με τις λεπτομέρειες αυτής της σχετικά άγνωστης περιοχής... Πριν ξεχαστούν οι λεπτομέρειες... Οι θέες, εκτός κι αν γεμίσει αιολικά εδώ πάνω, λογικά δεν θα αλλάξουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου