Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2010

Πως φτάσαμε ως εδώ (1)


Το πρόβλημα, όπως το καταλαβαίνω επιφανειακά, είναι (α) ότι, κάπως, έχουμε αναδουλειές, (β) ακούμε ότι το πρόβλημα είναι διεθνές, (γ) μαθαίνουμε ότι η Ελλάδα ειδικά έχει πρόβλημα, (δ) βρεθήκαμε να χρωστάμε και σε προσωπικό και σε εθνικό επίπεδο, (ε) το πρόβλημά μας επηρεάζει το ίδιο το Ευρώ και (στ) τα πράγματα μάλλον θα γίνουν …χειρότερα.

Υπάρχουν «Ελληνικοί» λόγοι και «διεθνείς» λόγοι που φτάσαμε ως εδώ. Οι «Ελληνικοί» λόγοι έχουν σχέση με την δομή της Ελληνικής οικονομίας όπως διαμορφώθηκε από τον Β’ Π.Π., μέχρι την Χούντα, και, στην συνέχεια, από την άνοδο του Πασόκ μέχρι τις Κυβερνήσεις Μητσοτάκη και Σημίτη, και ,στην πρόσφατη φάση από το 2004, μέχρι σήμερα.


Μετά τον Β’ Π.Π. η Ελλάδα, πλήρως κατεστραμμένη ξαναχτίστηκε με ξένη οικονομική βοήθεια, και λίγο κρυμμένο ελληνικό κεφάλαιο, από μια ομάδα επιχειρηματιών που σε μερικά θέματα ήταν ήρωες και δημιουργοί, και σε άλλα, ήταν αναποτελεσματικά ολιγοπώλια, ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν το «οικονομικό θαύμα» της δεκαετίας του ‘50 και του ’60 που όμως είχε δύο χαρακτηριστικά. Η Ελλάδα εξακολουθούσε να έχει πολλούς στο οικονομικό περιθώριο, ή απλά «φτωχούς» ή «αδικημένους». Αυτό που δεν ακούστηκε, αλλά διακωμωδήθηκε σε κινηματογραφικές ταινίες της εποχής, ήταν ότι σιγά σιγά, αρκετοί «πλούσιοι» υπό το καθεστώς συναλλαγματικών περιορισμών και, κατά την άποψή τους, υψηλής φορολογίας, ανακάλυψαν ότι τους συνέφερε η μαζική εξαγωγή συναλλάγματος.


Η οικονομική ιστορία του τέλους της δεκαετίας του ’60 υπερκαλύφθηκε από γεγονότα του ευρύτερου ψυχρού πολέμου, και συγκεκριμένα του πολέμου στο Βιετνάμ, που, σε συνδυασμό με τις τότε εγχώριες πολιτικές εξελίξεις, είχε σαν συνέπεια την Χούντα. Επί Χούντας, οι περιορισμοί σε εργατικές διεκδικήσεις επέτρεψαν κάποια «επιχειρηματική» ανάπτυξη στην αρχή αλλά αυτό δεν μπορούσε να διατηρηθεί και εκφυλίστηκε.


Με το Πασόκ του ’81 έγινε μια αναδιανομή του ιδιωτικού πλούτου, σε «Νέα Τζάκια» (αρχικά μέσα από κρατικοποιήσεις), αν και αυτό που θυμούνται οι περισσότεροι είναι ή αύξηση στις συντάξεις, η ενίσχυση συνδικάτων αλλά και των οικονομικά αδύνατων τάξεων. Αν είσαι οπαδός του Πασόκ, θυμάσαι την αναγκαία διεύρυνση της Μεσαίας Τάξης και την στήριξη των αδυνάτων, αν είσαι πολέμιος του Πασόκ θυμάσαι την καταστροφή της εθνικής οικονομίας και την απαρχή των οικονομικών προβλημάτων που καλείται να λύσει η σημερινή Κυβέρνηση. Τα υπεραπλοποιώ, βεβαίως, και πολλοί θα έχουν διαφορετική άποψη, αλλά πιστεύω ότι η αλήθεια είναι κάπου εκεί στην μέση… Το αποτέλεσμα ωστόσο είναι ότι η Ελλάδα έμεινε πολύ πίσω σε σχέση με την ανάπτυξη του υπόλοιπου Δυτικού κόσμου, ενώ όσοι είχαν λεφτά, και μπορούσαν να τα στείλουν στην …Ελβετία, το έκαναν. Κατά μερικές εκτιμήσεις, το 1989 οι (παράνομες, με τα Ελληνικά δεδομένα) καταθέσεις στο εξωτερικό ήταν περίπου ίσες με το έλλειμμα.


Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, με διάφορα δήθεν «φιλελεύθερα» προσχήματα, έκανε ένα πράγμα: Προσκάλεσε το «ξένο» δηλαδή το Ευρωπαϊκό κεφάλαιο, στην ελληνική οικονομία. Αυτό είχε αντιδράσεις από το ελληνικό κεφάλαιο, αλλά άνοιξε και τους ασκούς του Αιόλου σε μια νέα κατάσταση.


Η προσέλκυση και πλήρης υπερίσχυση του «Ευρωπαϊκού» κεφαλαίου έγινε επί Σημίτη. Κάθε ελληνική οικονομική δραστηριότητα έγινε υποψήφια για εξαγορά, είτε ήταν εξοχικά στην επαρχία, είτε μεγάλες κρατικές εταιρίες. Μπορεί η απόκτηση του ελέγχου του ΟΤΕ από Γερμανούς να έγινε επί Καραμανλή του β', αλλά η βάση τέθηκε αρχικά επί Μητσοτάκη και αργότερα επί Σημίτη. Επί Σημίτη έγιναν και άλλα πράγματα: Εν όψει της ένταξής μας στο Ευρώ, απελευθερώθηκε το συνάλλαγμα. Όλα τα παράνομα ελληνικά λεφτά ξαναήρθαν στην Ελλάδα. Επίσης, έπεσαν τα επιτόκια. Αυτά τα δύο γεγονότα εκτίναξαν το Χρηματιστήριο στα ύψη και δημιούργησαν την καταπληκτική ευφορία του 1997-2000. Αυτά τα δύο γεγονότα ξεκίνησαν και την εκρηκτική ανάπτυξη στην Τήνο. Τότε, για πρώτη φορά, ο μέσος Έλληνας είχε ή εμφάνισε διαθέσιμα χρήματα, και, επεκτάθηκε σε εξοχικά.


Την ίδια περίοδο έγινε και κάτι άλλο. Εδραιώθηκαν και επεκτάθηκαν οι τρεις Ελληνικές ιδιωτικές τράπεζες. Η μία ήδη υπήρχε, η δεύτερη και η τρίτη εμφανίστηκαν από το πουθενά, ως εκ θαύματος αγοράζοντας και ανακυκλώνοντας τράπεζες με αμαρτωλό παρελθόν από την περίοδο του Πασόκ του 81. Οι νέες τράπεζες, σε συνδυασμό με πραγματική ή πλασματική αίσθηση ευημερίας του κόσμου, είχαν σαν συνέπεια την αύξηση του ατομικού δανεισμού. Αν δεν είχες λεφτά να αγοράσεις εξοχικό, ή κότερο, ή ακριβό αυτοκίνητο, δανειζόσουν. Και το έβλεπε ο γείτονας και δανειζόταν και αυτός. Ο «πλούτος» στην Τήνο από το 2000 και μετά είναι συνέπεια αυτής της αύξησης του δανεισμού των Αθηναίων.


Παράλληλα, και το Ελληνικό Δημόσιο δανειζόταν, για να φτιάξει δρόμους, δανειζόταν για γέφυρες, δανειζόταν για τα Ολυμπιακά έργα, δανειζόταν για παροχές, δανειζόταν για να συντηρήσει το όλο και διογκούμενο Κράτος. Μα ο κάθε ένας από εμάς δανείστηκε για να φτιάξει το σπίτι του, ή για να περάσει καλά τις γιορτές, ή για να πάει διακοπές. Εύκολα και φτηνά τα δανεικά, γιατί να μην περάσουμε όλοι καλά;


Τόσο σαν χώρα, όσο και σαν άτομα, δανειστήκαμε και ξοδέψαμε τα δανεικά είτε σε κατανάλωση, είτε σε αναποτελεσματικές επενδύσεις, είτε σε σπάταλες επενδύσεις. Από πολλές (να μην πω όλες) τις κρατικές επενδύσεις, βγήκαν μίζες, ποσοστά, δωράκια, κλοπές. Και αυτά πήγαν σε κατανάλωση, αν και μερικά κρύφτηκαν σε νέες Ελβετίες (για τον φόβο της Εφορίας). Από όλα τα λεφτά που κερδήθηκαν, επίσης πολλά κρύφτηκαν (πάλι από φόβο της Εφορίας).


Και τώρα; Τώρα, εν μέσω διεθνούς και ελληνικής ύφεσης, γεωπολιτικών τριγμών, νέου Ψυχρού Πολέμου, με όλους μας υπερχρεωμένους, χωρίς προοπτική εσόδων και αυξήσεων, καλούμαστε να ξεχρεώσουμε… Σχεδόν αδύνατο…

Στο επόμενο, αν αντέξω, θα αναφερθώ στο διεθνές περιβάλλον, και στο μεθεπόμενο, αν το θυμηθώ, θα γράψω για το τι νομίζω γίνεται από εδώ και πέρα.

15 σχόλια:

αμμοδύτης είπε...

Η φωτό της κας Δαμανάκη είναι από το

http://simatoros.wordpress.com/2010/01/24/%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BF%CE%BA-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE%BA/

Ανώνυμος είπε...

Και πες εμένα οτι ο παππούς Παπανδρέου δεν ήταν πράκτορας των Άγγλων να ρίξει τους κομμουνιστές. Ή ότι ο μπαμπάς Παπανδρέου δεν ήταν πρακτορας των Αμερικάνων να προβοκάρει πραξικόπημα και μετά να σωθεί στην Αμερική. Και ο δικός; Για ποιόν δουλεύει και θέλει να Ελληνοποιήσει μουσουλμάνους Αλβανούς και Πακιστανούς;

Ανώνυμος είπε...

Που τα βρίσκεις και πως αντέχεις να τα διαβάζεις όλα αυτά τα blogs της συμφοράς.
Την Τρίτη το BBC έλεγε ότι η οικονομία μας είναι χειρότερη από african cleptocracy και δεν τους αδικώ.
Δεν θα βαυκαλιζόμουν ότι υπάρχει ελπίδα. Μάλλον το χρονικό μιας προαναγγελθείσας κατρακύλας ζούμε, την οποία τυχεροί είναι όσοι μπορούν να παρακολουθούν από μακριά.

Ανώνυμος είπε...

http://nonews-news.blogspot.com/2010/02/blog-post_1966.html

Ανώνυμος είπε...

Και τα ΕΛΠΕ πς τα βρήκε το Κράτος. Από τον Νιάρχο που τα ξεφορτω΄θηκε με τον Σκαραμαγκά. Τον Σκαραμαγκά τον έδωσε ο Σημίτης στους Γερμανούς με προικα λεφτά για υποβρύχια και τα ΕΛΠΕ στον Λάτση.
Πλήρωνε μαλάκα φορολογούμενε. Κατεβαινε σε πορείες. Κούνα σημαιάκια.

Ανώνυμος είπε...

Οι μισοί σοσιαλιστές γλείφουν τους Γερμανούς και οι άλλοι μισοί τους Αμερικάνους. Και η ΝΔ του χοντρού μάλλον δεν ήξερε. Ή έγλειφε τους Ρώσους. Κομφούζιο!

Μποτίλια στο πέλαγος είπε...

Κάποιοι φρόντισαν να κρατήσουν το κοριτσάκι φτωχό και αγράμματο. Στην εφηβεία αργότερα του χάριζαν περιοδικά με σινερομάντζα, πτυχία του καράτε, περιοδικά με σταυρόλεξα για να αισθάνεται έξυπνο και δυνατό. Όταν έγινε της παντρειάς εμφανίστηκε και ο λεγάμενος με την κουρσάρα. Του χάριζε γουναρικά και κοσμήματα β΄ διαλογής, το μύησε στο λάιφ στάιλ και την νυκτερινή ζωή.
Η μικρά γλυκάθηκε. Κάποτε εμφανίστηκε και της είπε, ότι άργησαν κάποιες πληρωμές και υπάρχει δυσχέρεια να καταβάλει το παράβολο για την λιμουζίνα. Κινδύνευε να του την πάρει ο κλητήρας. Ήξερε όμως ένα γεροντάκι, που αν του κράταγε αυτή συντροφιά το βράδυ, θα πειθόταν να διευκολύνει ενδιαμέσως με κάτι μετρητά. Μετά το γεροντάκι ακολούθησε ο νταλικιέρης και άλλοι πολλοί.
Αφού το ζητούμενο είναι να μας στήσουν στο πεζοδρόμιο. Προφυλακτικά μοιράζουν τα κόμματα, καλτσόν η ΕΕ, ξυριστική μηχανή για τα πόδια το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Κουράγιο αδέρφια: Την λιμουζίνα δεν πρόκειται να μας την πάρει κανείς. Οι γνήσιοι άντρες δεν φοβούνται τις μπόμπες. Ότι και να γίνει το ένα τρίτο του μίγματος παραμένει γνήσιο Scotch.

αμμοδύτης είπε...

Σχολιάστηκε σε άλλη ιστοσελίδα ότι η οικονομική ιστορία αρχίζει μετά τον Εμφύλιο, το 49, και όχι μετά τον Β' ΠΠ, το 45. Σωστό. Κατά μία πολύ κυνική εκδοχή, ο Εμφύλιος εμπεριείχε τον καυγά για το ποιός και πως θα ροκάνιζε την βοήθεια του πακεττου Τρούμαν.

Σχολιάστηκε επίσης ότι δεν αναφέρεται η περίοδος διακυβέρνησης της ΝΔ μετά την Μεταπολίτευση. Με εξαίρεση την ένταξή μας στην ΕΟΚ, δεν μπορώ να θυμηθώ κοσμοϊστορικά γεγονότα για την οικονομική ζωή της χώρας επί Καραμανλή και Ράλλη μεταξύ 1974 και 1981. Νομίζω ότι αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις είχαν οικονομικά προβλήματα που «έλυσε» λίγα χρόνια αργότερα ο αμαρτωλός Οργανισμός Αανασυγκρότησης Επιχειρήσεων.

Την περίοδο 2004 -2009 επίσης δεν μπορώ να δω κάτι σημαντικό σε «οικονομική ίστορία» πέρα από το διαφαινόμενο αδιέξοδο και την αρχή της «κρίσης». Με αυτήν την έννοια, η περίοδος του ΚΚ του β' έχει ορισμένα κοινά σημεία με την Κυβέρνηση Ράλλη.

αμμοδύτης είπε...

φίλε μποτίλια, θα την πάρουν την λιμουζίνα -- όχι ότι με πειράζει, δεν έχω... Όσο για μπόμπες... §μπορεί να είναι καταλυτικές ή καθαρτικές, αλλά όταν σκάνε θα είναι δυσάρεστες

Ανώνυμος είπε...

http://www.paron.gr/v3/new.php?id=25949&page=2&mode=1&page=1&mode=1

Ανώνυμος είπε...

http://palio.antibaro.gr/society/romanos_istoria.php

zavodiniakia είπε...

Εγώ βλέπω ότι όλοι έφαγαν και ήπιαν και έγιναν οι επαναστάτες γιαλαντζή ευρωβουλευτές και επίτροποι και τον λογαριασμό θα τον πληρώσουμε εμείς. Κάποια απάτη υπάρχει.

Ανώνυμος είπε...

Παντόφλα που τους χρειάζεται. Χιχιχι...

Ανώνυμος είπε...

Συγχαρητήρια Αμμοδύτη για το άρθρο. Έχω χάσει διάφορα επεισόδια, αλλά η σύνοψή σου είναι πολύ κατατοπιστική.
@αλλενάκι

Ιωάννης Καποδίστριας είπε...

«…Ελπίζω ότι όσοι εξ´ υμών συμμετάσχουν εις την Κυβέρνησιν θέλουν γνωρίσει μεθ´ εμού ότι εις τας παρούσας περιπτώσεις, όσοι ευρίσκονται εις δημόσια υπουργήματα δεν είναι δυνατόν να λαμβάνουν μισθούς αναλόγως με τον βαθμό του υψηλού υπουργήματός των και με τας εκδουλεύσεις των, αλλ´ ότι οι μισθοί ούτοι πρέπει να αναλογούν ακριβώς με τα χρηματικά μέσα, τα οποία έχει η Κυβέρνησις εις την εξουσίαν της…»


«…Eφ´ όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν...».