Προσπαθώ να φανταστώ πως θα ήταν πριν 30-40 χρόνια τέτοια εποχή αλλά είναι πολύ δύσκολο βλέποντας ερημιές παντού. Κι όμως τότε πρέπει να ήταν κάθε χωράφι και γιορτή, κάθε σκαλί και κόσμος. Πιτσιρίκια παντού, νέοι, μεγάλοι αλλά και ηλικιωμένοι από νωρίς το πρωί , μέχρι το δείλι.
Σίγουρα πρέπει να ήταν γιορτή αφού όλη η οικογένεια συγκεντρωνόταν και για μέρες ολόκληρες μάζευαν ελιές κουβεντιάζοντας.
Δεν έχω συναντήσει ανθρώπους, μεγάλους πια σε ηλικία, που να μην μου πούνε πόσο τους άρεσε το μάζεμα των ελιών και πόσο στενοχωριούνται που τώρα πια και δεν μπορούν οι ίδιοι και δεν υπάρχει η οικογένεια για να βοηθήσει (αφού οι περισσότεροι έχουν μετακομίσει στο κλεινόν άστυ).
Έτσι τις αφήνουν «να πάνε χαμένες» όπως μονολογούν οι ίδιοι.
Ενημερωτικά να αναφέρω κάποιες ποικιλίες που κυκλοφορούν στην Τήνο: μαυροελιές, χουρμάδες, θρούμπες,κορωνέικες και μαννάκι.
Και μια γρήγορη συνταγή για την διατήρηση των ελιών ως επιτραπέζιες:
Για ένα κιλό ελιές χρειαζόμαστε 100 γρ. λάδι, 100 γρ.ξύδι, 100 γρ.αλάτι και νερό όσο πάρει.
Και του χρόνου σε όσους φέτος μάζεψαν ή μαζεύουν τις ελιές τους.
11 σχόλια:
http://www.newsit.gr/default.php?pname=Article&art_id=3327&catid=6
Όχι χουρμάδες, αλλά χαμάδες.
Τέτοια εποχή είχε σχεδόν τελειώσει το μάζεμα της εληάς για την Τήνο. Θυμάμαι τις τελευταίες τις μαζεύαμε στις αργίες της 28ης Οκτωβρίου.
Καλές εληές και καλό λάδι δεν είχε ποτέ η Τήνος, γιατί δεν τις άφηνε ποτέ ο αέρας και δεν τις πολυ περιποιούνταν οι αγρότες. Είχαν σε κάθε χωράφι τους 2-3 εληές σ ένα απάνεμο μέρος του, ίσα-ίσα για το λάδι της χρονιάς και το καντήλι.
Αν είχε δε πολύ δάκο η χρονιά, το λάδι δεν τρωγώνταν απ το κάψιμο στο λαιμό. Το λάδι αποθηκεύονταν στα κουρούπια.
Πράγματι, πρίν 30-40 χρόνια, έβελπες κι ένιωθες ζωή στα χωράφια. Τέτοια εποχή ήταν στο φόρτε τους τα ζευγαρίσματα άν είχε βρέξει. Κι αν έπιανε και καμιά καλή την ώρα εκείνη τα παρατούσαν όλα και μαζεύονταν στο κελί, τιμώντας την ιδιαιτέρως. Κρασόκαιρος γαρ, αφού από του Αγίου Μηνά προχθές στις 11, είχαν ήδη δοκιμάσει τα νέα κρασιά .
Λιόπανα και ξύστρες δεν υπήρχαν, εκείνα χρόνια .
Τις περισσότερες τις μάζευαν απο χάμω, κι αν έγερνε και κανένα κλαδί στο χωράφι του διπλανού, έμπαιναν κι μάζευαν κι αυτές. Δεν άφηναν να πάει καμιά χαμένη, γιατί ήταν το λάδι δύο χρόνων.
Τη μία χρονιά έκαναν και άλλη δεν είχε κουκούτσι.
Ποιός είναο ο ΣΤΟΚΟΣ
για αυτό είναι το σόϊ αλλά και το γεγονός ότι τα δεντρά διψούσαν και τα χώματα λίγα
ΣΤΟΚΟΣ;
Να 'χαμε και καν'να λιουτριδ' να δ'λεύ'
καλησπέρα Aerial
οι ελίτσες λαχταριστές
η φωτογραφία με τα λιόπανα πολύ όμορφη
καλό Σ/Κ
@αλλενάκι
Με αφορμή το σχόλιο του ανώνυμου 10:14, επανεξέτασα τις πληροφορίες μου και θα κάνω μία μικρή ΔΙΟΡΘΩΣΗ:
χουρμάδες τοπικά ονομάζονται η γνωστή ποικιλία της θρούμπας, ενώ χαμάδες ανφερόμαστε σε κείνες που έχουν πέσει καταγής(χάμω)
Τουλάχιστον έτσι λέγονται στα μέρη μου. Από χωριό σε χωριό αλλάζουν οι ονομασίες εντυπωσιακά, οπότε και στο δικό σου μέρος ανώνυμε 10:14, μπορεί όντως να τις ονομάζετε αλλιώς.
Και όταν λέω από περιοχή σε περιοχή μιλάμε και για χωριά που βρίσκονται μόλις 5 χλμ μακριά. Διαφορές σε ονομασίες γλυκών, ζώων και φυτών. Εντυπωσιακό πραγματικά-λες και πήγες σε άλλο μέρος, ούτε καν στις Κυκλάδες.
Όπως και να'χει σε ευχαριστώ για την συμπλήρωση ανώνυμε 10:14 και να σε βεβαιώσω ότι τώρα πια όσοι τελευταίοι εναπομείναντες ασχολούνται με την ελαιοπαραγωγή φροντίζουν με περίσσιο μεράκι τς ελιές τους, φυτεύουν καινούργια αγρέλια, τα κλαδεύουν και τα περιποιούνται εξού και το πολύ γευστικό λάδι.Έχεις ξαναδοκιμάσει τελευταία;
Την καλησπέρα μου σε όλους και σε σένα αλλενάκι.
Ανώνυμε 10,14
υπήρχαν και χωριά που είχαν μεγαλα χωράφια με ελιές.
Για το κακό λάδι όπως λες δεν έφτεγε μόνο ο δάκος,αλλά οτι μάζευαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα και τις αποθήκευαν μέσα στις αυλές περιμένοντας να μαζευτούν πολλές και να έρθει η σειρα τους στο λιοτριδη που ήθελαν (δηλαδή το λιοτρίδη που τους εξυπηρετούσε περισότερο,κουβάλιμα της ελιάς,λαδιού και πυρήνας) καμιά φορά θυμάμε τις ανακάτευαν να μην ανάψουν και τους έριχναν και χοντρό αλάτι.
Τις καλές χρονιές ερχόνταν και μάζευαν μισιακές τις ελιές και απο άλλα χωριά εκει να δης πλάκες και παρεώματα.
Πραγματικά σε όλα τα μέρη το μάζωμα της ελιάς είναι (ή μάλλον ήταν) γιορτή. Γιορτή όπως και ο θερισμός ή ο τρύγος. Γιατί όλα αυτά θα έδιναν τα απαραίτητα για τη χρονιά. Ιδιαίτερα η ελιά (πέρα από τους αρχαίους συμβολισμούς) είναι (ήταν) ένα δένδρο με πολύπλευρη προσφορά στον άνθρωπο…τροφή, καύσιμο, ζωοτροφή κα. Και δεν είναι τυχαία η παροιμία: «Βάλε ελιά για τα παιδιά σου κι αμπέλι για την αφεντιά σου». Η ελιά θα ζήσει την οικογένειά σου…και το κρασί θα σε ευχαριστήσει.
Πέρα όμως από την χρηστική πλευρά της, η ελιά είναι και άρρηκτα δεμένη με το Ελληνικό και γενικότερα με το Μεσογειακό τοπίο…με τον Ελληνικό και Μεσογειακό πολιτισμό…που λέει κι ποιητής: «Εάν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει : με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.»
Και αυτή την ελιά βρήκαν πριν χρόνια κάτι χορτασμένοι οικολογούντες…να την κατηγορήσουν για την λειψυδρία των Μεσογειακών χωρών..και πρότειναν να ξεριζωθούν γιατί δήθεν καταναλώνουν πολύ νερό. Οι ανιστόρητοι…
Δημοσίευση σχολίου