Μαριεττώ (2)

Η Μαριεττώ μου λέει ιστορίες για τους γονείς της, τα αδέρφια της που πέθαναν, την ζωή στην Κατοχή, και τα μονοπάτια που περπατούσε.

Ο μπαμπάς μου ήταν Σκλάβος Χιώτης, από το Κάτω Κλέισμα. Δεν είχε καλά χωράφια αλλά δούλευε σκληρά. Αυτός φύτεψε το αμπέλι πάνω «στ’ Καβάσ’», και έβγαζε τόνους μούστου και ρακί που έβαζε σε πέτρινες δεξαμενές. Μην βλέπεις που ξαλείφτηκε τώρα απ’ τα κατσίκια…ΔΕΝ στο πουλάω! Το νερό το θέλω για το Γιάννη μας και το χωράφι για να πηγαίνει ο Γιώργης τα προβατάκια του.

Ανέβαινα στο βουνό να αρμέξω τα κατσίκια δυο φορές την ημέρα, έχω γυρίσει «όλα τα β’νά και τ’ Πολέμ’ τον Κάμπο». Ήμουν μικρή, δεν φοβόμουν. Μια φορά είχα δει μια γυναίκα να ανεβαίνει την απέναντι πλαγιά και φορούσε σιδερένια παπούτσια, της φώναξα αλλά δεν γύρισε…γελούδα θα ‘ταν…

Στην Κατοχή ήταν δύσκολα αλλά περάσαμε, με γλυκοπατάτες, πετιμέζι και σφαγμένα ζώα που βράζαμε με αλάτι απ’ τη θάλασσα. Το κριθάρι και ό,τι άλλο έβρισκαν το έπαιρναν οι Ιταλοί, τις γλυκοπατάτες δεν τις ήξεραν. Οι καημένοι οι Οξωμερίτες πείνασαν…

Αυτά είναι τα αδέρφια μου ο Γιώργης, ο Γιάννης στη μέση, και ο Μαθιός μας, που πέθαναν. Ο Γιάννης πολέμησε στην Αλβανία και στο στον εμφύλιο. Τον σκότωσαν στην Άρτα.. Μπέρδεψαν το επίθετο, και κάτι ψιθυριζόταν ότι πέθανε αλλά το μάθαμε αργότερα. Είχε γίνει μνημόσυνο για τον άγνωστο που σκοτώθηκε απ’ τα Κελλιά. Τον Γιώργη τον έβαλαν φυλακή όταν πρωτοπήγε φαντάρος γιατί είδαν ότι ήταν καθολικός και νόμιζαν ότι ήταν Ιταλός κατάσκοπος. Τον έβγαλαν όταν έγραψε ο Πρόεδρος του χωριού. Πολέμησε στην Αλβανία. Πέθανε το 51, 33 χρονών, από μαρασμό που χάσαμε τον Γιάννη μας ή από φθίση, λέγαν. Ο Μαθιός έπεσε και πέθανε από αιμορραγία στο κεφάλι….

Η εγγραφή στο βιβλίο λέει: 817) 23/3/1949 tristissimum nuntium accepimus Ιωάννης Μαρκ, Σκλάβος (bello antartico) 29 ετών in bello militatis Bulsevicos…

Το όνομα ή παρατσούκλι «Χιώτης» (Scioti) υπάρχει στα βιβλία της εκκλησίας στο Κάτω Κλείσμα, πότε μόνο του, πότε σαν Σκλάβος Χιώτης. Ο παπα-Αντώνης το πρωτοεντοπίζει το 1826. Δεν υπάρχει μνήμη καταγωγής από Χίο. Η Χίος φαίνεται από την Κολυμπήθρα και τα Βόρεια παράλια της Τήνου όταν είναι καθαρή η ατμόσφαιρα.

Το Κάτω «Κλείσμα» προέρχεται από Βυζαντινό και αργότερα Βενετσιάνικο όρο για περιφραγμένο (κλειστό) περιβόλι ή “chiusso” (από τα Τηνιακά Ανάλεκτα, δεν θυμάμαι τον τόμο). Σε μερικούς δεν αρέσει το όνομα και θέλουν να το αλλάξουν, όπως άλλαξαν το Κελλιά σε Καλλονή...