Ομπατή

Κάποτε μου είχαν πει, όταν ατενίζεις μια μισάνοιχτη πόρτα, με ένα σκοτεινό χώρο από πίσω ατενίζεις το τέλος σου. Ή ότι οι πόρτες είναι το πέρασμα από την μία συνείδηση στην άλλη. Ή ότι πολλές πόρτες είναι σαν πολλές επιλογές. Κλειδωμένες πόρτες, περιστρεφόμενες πόρτες, φως στην χαραμάδα της μισάνοιχτης πόρτας, όλο συμβολισμοί και αναλύσεις ονείρων. Ο μακαρίτης ο Τσιφόρος, βέβαια, είχε γράψει σε κάποιο ευθυμογράφημά του, ότι τα όνειρα είναι προϊόν βαρυστομαχιάς (ιμάμ μπαϊλντί για βραδινό, ας πούμε).


Στην Τήνο, τα χωράφια είχαν «πόρτες», γνωστές ως «ομπατές» (η ομπατή της ομπατής). Κάπως, το μέγεθος ενός χωραφιού (και το κύρος του ιδιοκτήτη) σχετιζόταν με το πόσες «ομπατές» είχε.

Οσο για τις εξώπορτες, μέχρι και τον 19ο αιώνα είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Ήταν χαμηλές. Ο λόγος δεν ήταν λίγο για οικονομία υλικών, και περισσότερο για ασφάλεια: Ανάγκαζε κάθε επισκέπτη, ειδικά τους απροσκάλεστους, να μπουν σκυφτοί, δίνοντας κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα στον νοικοκύρη.

Αν βρεθείτε στην Τήνο, να πάτε σε έναν μοναδικό μεσαιωνικό οικισμό που λέγεται «Της Κόρης ο Πύργος». Το κύριο συγκρότημα είναι του 17ου-18ου αιώνα, και ένα διπλανό, μικρότερο, μάλλον παλαιότερο.

Σεμνά απόψε, και όχι οδήγημα με αλκοόλ

Ενθύμια

Χωρίς να ξαναρχίσω με τα ιστορικά του 19ου και του 20ου αιώνα, αυτοί οι ίδιοι που πέθαιναν και άφηναν τα ονόματά τους στις μαρμάρινες στήλες στην είσοδο κάθε χωριού, μεγαλώνοντας τόσο λίγο κάθε φορά τα σύνορα, είναι οι ίδιοι, ή οι γονείς τους ή τα αδέρφια τους, ή τα παιδιά τους, που σας στέλνουν ενθύμια των χειροτεχνημάτων τους, για «χρόνια πολλά».

Βήματα στις πλάκες

Περπατώ σε σκεπασμένα δρομάκια, έξω από κλειστά κατώγια, ακούω τον αέρα και τα βήματά μου στις πλάκες, βλέπω τις πρασινισμένες πεζούλες από κάτω... Που και που η μυρουδιά από κάποια κουζίνα μου θυμίζει ότι παρά το καταχείμωνο και τις γιορτές, το χωριό δεν είναι απόλυτα έρημο.

Ευτυχώς που έχει απαγορευτικά και δεν ξεχνάμε που είμαστε.

1918-1944

Μέχρι το φθινόπωρο του 1918, κάτι συνθήκες είχαν υπογραφεί αλλά ο πόλεμος δεν είχε τελειώσει.

Ένα χρόνο αργότερα είχαμε φύγει ανατολικά

Τι να πω; Το θέμα παρά είναι πρόσφατο… Ωστόσο διαβάζοντας τον δεύτερο τόμο της τριλογίας του Peter Hopkirk για το «Μεγάλο Παιχνίδι», “Like Hidden Fire”, μου δόθηκε η εντύπωση ότι, και εμείς, αντιπερισπασμός στους Τούρκους είμαστε, δηλαδή στους Γερμανούς. Μόνο που εκείνη η φάση του παιχνιδιού είχε διάλλειμα ή είχε μετακινηθεί και βρεθήκαμε με μουντζούρη, μακριά από την βάση και, ως συνήθως, διχασμένοι.

Το «διάλλειμα» ήταν η επανάσταση σε εξέλιξη λίγο πιο βόρεια και ανατολικά. Και οι Τούρκοι απέκτησαν μεγάλη στρατηγική σημασία μετά το 1917.

Στην αρχή του Β’ ΠΠ, η βόρεια Ελλάδα έμοιαζε με την σημερινή. 2-3 χρόνια αργότερα είχαμε γυρίσει πίσω, πριν τους Βαλκανικούς. Στον χάρτη, δεν φαίνεται η λεπτομέρεια ότι όλη η Ελλάδα (που δεν ήταν Βουλγαρία) ήταν υπό Ιταλικά κατοχή, με εξαίρεση την Θεσσαλονίκη και την περιοχή της που ήταν απ’ ευθείας στα αφεντικά. Είναι φαίνεται σημαντικός ο διάδρομος Θεσσαλονίκη – Σκόπια…

Για τον διχασμό της Αντίστασης και τον Εμφύλιο… άσε καλύτερα… Θα αφήσουμε κάποιον blogger μετά 100 χρόνια να είναι πιο αμερόληπτος. Καληνύχτα.

1854-1918

Εκεί γύρω στα 1850, τα πράγματα ήταν περίεργα στην Ευρώπη. Ο Καρλ Μαρξ ήταν στο Λονδίνο. Η Βασίλισσα Βικτώρια ήταν ενοχλημένη με τον Ναπολέοντα τον γ’ που είχε κάνει το πραξικοπηματάκι του… Οι Πρώσοι κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια να μην φτιάξουν «εδώ και τώρα» το πρώτο ράϊχ. Οι Ρώσοι κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια να μην πάνε για την Βασιλεύουσα

Οι Ρώσοι υπέκυψαν. Το 1853 ο Τσάρος Νικόλαος α’ έστειλε τελεσίγραφο στον Σουλτάνο «να προστατεύει τους ορθοδόξους Οθωμανούς υπηκόους». Εμάς μας είχε «προστατέψει» 60-80 χρόνια πριν… Θυμάστε τον Γαβριήλ;

Οι Αγγλογάλλοι μας έβαλαν χέρι να μην κουνηθούμε και πήγαν στην Καλλίπολη. Οι Αυστριακοί με τους Αγγλογάλους. Και από την Καλλίπολη στην Κριμαία. Χάσανε από …logistics.

Από εδώ και κάτω διαβάστε λεπτομέρειες στα Μυστικά του Βάλτου της Πηνελόπης Δέλτα...

Προφανώς, κάπου έχασαν την ...υπομονή τους και οι Πρώσοι...

Έχει άλλους 3-4 χάρτες ως το 1944... Δεν κάνω μάθημα ιστορίας, κοιτάξτε πως μεγαλώνει ο χάρτης μας...

Την ιδέα για τους χάρτες μου την έδωσε κάποιος «Μάριος Αντύπας» στο http://www.antinews.gr/?p=4790. Παρατήρησε, μεταξύ άλλων ότι κανείς μας (και σχεδόν σίγουρα κανείς που να διαβάζει blogs) δεν γνώρισε πόλεμο. "Είναι πολύ χειρότερο", μου έλεγε ο μπάρμπα Τζώρτζης, "από ό,τι άλλο ξέρεις". Εκείνος πρόλαβε τον Α'.

Διχασμός

Όταν πήγαινα σχολείο, η Ιστορία της Ελλάδας σταματούσε κάπου στην μάχη με τον Δράμαλη. Ήξερα την Οδό Καποδιστρίου, ο Βενιζέλος ήταν σε κορνίζες σε σπίτια, και στο Πεδίον του Άρεως είχε το άγαλμα του βασιλιά.

Τον Δραγούμη δεν τον ήξερα καν. Φαίνεται ότι μετά το 97 και τον Μακεδονικό αγώνα, ο Δραγούμης φοβόταν περισσότερο τους Σλάβους και ο Βενιζέλος τους Οθωμανούς…

Το 1912, με την έγκριση της Γερμανίας, συμμάχησε η Βουλγαρία με την Σερβία εναντίον της Τουρκίας. Η Βουλγαρία θα έπαιρνε αυτά που τελικά πήρε …στην Κατοχή, στον Β’ Παγκόσμιο. Από τότε τσακώνονται Σέρβοι και Βούλγαροι (και εμείς) για το μοίρασμα της Μακεδονίας.

Η Ελλάδα το 1916 είχε κοπεί στα δύο: Από τη μια μεριά, με τους «Συμμάχους» η Βόρεια Ελλάδα, η Κρήτη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Από την άλλη μεριά η «αντισυμμαχική» αντιβενιζελική Αθήνα με τις παρακρατικές δυνάμεις του Μεταξά.

Στην προσπάθεια των Συμμάχων να θέσουν υπό τον έλεγχο τους τη νότια Ελλάδα, τα Γαλλικά θωρηκτά βομβάρδιζαν περιοχές της Αθήνας γύρω από το Στάδιο και κοντά στα Ανάκτορα. Αυτό εξαγρίωσε τους αντιβενιζελικούς που κατηγορούσαν τους βενιζελικούς για προδότες.

Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος τέλειωσε το 1918, και η Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Τον Lawrence της Αραβίας τον έβαλα για να μην ξεχνάμε ότι και κάτι άλλοι λαοί επαναστατούσαν κατά των Τούρκων εκείνη την περίοδο.

Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος

Για να πληρώσουμε τις πολεμικές αποζημιώσεις του πολέμου του 1897, παραχωρήσαμε στην Επιτροπή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου τα έσοδα από τα μονοπώλια αλατιού, πετρελαίου, σπίρτων, τραπουλόχαρτων, τσιγαρόχαρτου, καπνού και σμυρίδας Νάξου.

Οι Τούρκοι φαίνεται δεν πολυτηρούσαν τις συνθήκες του 1878 και του 1868 στην Κρήτη, και τα κοπέλια ήταν ξεσηκωμένα. Οι Μεγάλες Δυνάμεις (πάντα αυτές) παρενέβησαν για δικαιώματα των δικών μας αλλά οι άλλοι Κρητικοί, οι Μουσουλμάνοι αντιδρούσαν βίαια... Ο πόλεμος του ’97 είχε σαν αιτία, ή αφορμή, την Κρήτη.

Η αντιπολίτευση του Δημητρίου Ράλλη κατηγορούσε τον πρωθυπουργό Θεόδωρο Δηλιγιάννη ότι αδυνατούσε να χειριστεί τα Εθνικά Θέματα. Ο Ράλλης, ήταν, κατά τα γραφόμενα ««όπου φυσούσε ο άνεμος». Χαρακτηρίστηκε, μαζί με την ομάδα του, σαν "σπείρα πατριδοκαπήλων και εξ ατομικών συμφερόντων αυτοανακηρυττομένων πατριωτών". Ο Κορδάτος υποστηρίζει ότι τον Δ. Ράλλη είχαν πιθανόν πλησιάσει Γερμανοί πράκτορες. (Οι Αυστριακοί ήταν στις «Μεγάλες Δυνάμεις», οι Γερμανοί δεν ήταν…). Δεν κατάλαβα πως ο Βασιλιάς Γεώργιος το έπαιζε συντηρητικός και ο γιος του πατριώτης…

Τα του πολέμου του Μαύρου ’97 είναι γνωστά. Φαίνεται ότι ο …Τσάρος προέτρεψε τον Σουλτάνο να μην περάσει νότια των Θερμοπυλών.

Εμφύλιος ο Α'

Την ένοπλη εξέγερση του 1770, κατά των Τούρκων την υποκίνησε η Αικατερίνη η Β’. Τότε σκοτώθηκε ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης. Το 1805, στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο, ο Θεόδωρος πήγε στις ναυτικές επιχειρήσεις. Τον κυνήγησαν οι Τούρκοι και το έσκασε. Το 1810, στην Ζάκυνθο, υπηρέτησε στο ελληνικό σώμα του αγγλικού στρατού, εναντίων των Γάλλων.

Από την αρχή της επανάστασης είχαμε εμφύλιο. Επίσημα, μεταξύ 1823 και 1825. Αρχικά μεταξύ Φιλικών και Κοτζαμπάσηδων και στην συνέχεια μεταξύ κυβερνητικών (με την στήριξη των Άγγλων) και Πελοποννήσιων. Όλοι μας οι ήρωες ήταν εκεί. Δύσκολα ξεχωρίζεις ποιος είναι με ποιόν (αλλά ο Μαυροκορδάτος με το …δάνειο των Άγγλων).

Ο Κολοκοτρώνης ξαφνικά προσχώρησε στο κόμμα των κοτζαμπάσηδων με αντάλλαγμα τον διορισμό του γιου του Πάνου ως φρουράρχου του Ναυπλίου και τον διορισμό του ίδιου στη θέση του αντιπροέδρου του εκτελεστικού. Ωστόσο δεν έπαψε να μην τα έχει καλά με τον Μαυροκορδάτο. Μακρυγιάννης, Τζαβέλλας και Καραϊσκάκης εναντίον του …Μοριά (με την στήριξη του Κωλέττη …φιλογάλλος ήταν αυτός;)

Το δάνειο έκανε το θαύμα του. Η κυβέρνηση (του φιλοάγγλου) Κουντουριώτη ενισχύθηκε «με ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό, το οποίο χρησιμοποίησε για δικούς της συμφεροντολογικούς σκοπούς μοιράζοντας το επιλεκτικά, μόνο σε φίλα προσκείμενους σε αυτή».

Ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε στο Ναύπλιο δύο φορές: Το 1824 και το 1833. Την πρώτη φορά τον έβγαλαν για να πολεμήσει τον Ιμπραήμ. Την δεύτερη, και αφού τον είχαν καταδικάσει σε θάνατο, χαριστικά, επειδή …ενηλικιώθηκε ο Όθωνας.

Ποτέ την Κυριακή

Την σκέφτηκα την λύση: Πως μπορεί η Κυβέρνηση (και η κάθε Κυβέρνηση) να ξεφορτωθεί τους bloggers; Δεν χρειάζεται λογοκρισία... Ούτε τρομοκρατία. Απραξία, αδράνεια, ησυχία και τα πάντα κλειστά.

Ασχολήθηκε το Υπουργείο Ανάπτυξης και οι Νομαρχία και δεν ξέρω ποιοι άλλοι με το αν τα μαγαζιά θα είναι ανοιχτά την Κυριακή. Αποφάσισαν ότι μόνο στο κέντρο θα είναι ανοιχτά. Κάποτε ήξερα ανθρώπους να μένουν στο κέντρο. Τώρα δεν ξέρω σχεδόν κανένα. Μένουν στην Ηλιούπολη, στο Νέο Ηράκλειο, στην Ερυθραία, στην Βούλα...

Πληρώθηκαν όλοι αυτοί οι κυβερνώντες για να αποφανθούν για κάτι που αφορά επιδότηση; κοινωνική πολιτική; αθέμιτο ανταγωνισμό; Γιατί περί αυτού πρόκειται... Το ίδιο και με τα ωράρια των φαρμακείων. Μια απέραντη συνεννόηση εναντίον του ανταγωνισμού και της αποτελεσματικότητας.

Ένας άλλος τρόπος να σταματήσουν οι bloggers να γράφουν είναι να είναι ...κρυολογημένοι.

Έχουμε βούληση;

…«Η εποχή των σιωπηλών καταφάσεων, των υποκριτικών αρνήσεων, των ψευδαισθήσεων και των εμμονών τελείωσε. Τα καμένα κτίρια και τα σπασμένα κρύσταλλα συμβολίζουν το τέλος της. Ένα τέλος που άλλους τους αιφνιδιάζει, άλλους τους φοβίζει, τους περισσότερους τους συγκλονίζει κι όλους μας πονάει. Όμως το «τέλος εποχής» μπορεί να είναι και η αρχή της Λύτρωσης…

…Παραδοθήκαμε στην εμμονή ότι η δημοκρατία λειτουργεί με μοναδικό κανόνα τις κομματικές σκοπιμότητες, ότι η ευημερία επιτυγχάνεται χωρίς μόχθο, ότι η ποιότητα ζωής ταυτίζεται με την καταναλωτική φρενίτιδα, ότι ο δημόσιος λόγος είναι ξύλινες κοινοτοπίες που δεν πείθουν και δεν εμπνέουν, ότι οι μειοψηφίες έχουν πάντα δίκιο, κι ότι η κοινωνική πλειοψηφία δεν έχει δικαιώματα, δεν έχει φωνή, δεν έχει βούληση, είναι άθυρμα στα χέρια επιτήδειων «επικοινωνιολόγων» που τη μετράνε, τη χειραγωγούν, αλλά δεν την αφουγκράζονται»…

http://www.antinews.gr/?p=4785

Ευρωπαϊκοί ουρανοί

Αποσύρθηκαν η Iberia και η Qatar από τον διαγωνισμό για την Ολυμπιακή Αεροπορία. Το έλεγα στα golden boys, ότι δεν πωλείται η ΟΑ, σίγουρα όχι σε ψυγειάδες και φορτηγατζήδες, και σχεδόν σίγουρα όχι σε σοβαρούς αγοραστές που την έχουν ήδη απορρίψει. Άσε που με την κατάρρευση της αγοράς, οι μόνοι που θα ενδιαφερθούν είναι αυτοί που θα τους πληρώσουμε κάτι για να πάρουν κομμάτια της ΟΑ.

Αυτά σκεφτόμουν όταν πήρε το μάτι μου στην τηλεόραση το “Euronews” την «Ευρωπαϊκή» εκδοχή των ειδήσεων. Νόμιζα ότι διαφήμιζε την Aegean, που τώρα είναι παράρτημα της Lufthansa. Και τι καλή που είναι, και τι νέα παιδιά και τι καινούργιο στόλο… Η Aegean είναι μάλλον η ωφελημένη από την κακοδιαχείριση και την κατάρρευση της ΟΑ. Ίσως και η Lufthansa. Τι είχε πει η Lufthansa to 1999; «Θα πάρουμε το έργο της ΟΑ, χωρίς να αγοράσουμε τις μετοχές της». Αφοπλιστική ειλικρίνεια και αποτελεσματικότητα. Θα περίμενα να τους ενδιαφέρει η τεχνική βάση, αλλά τα αχθοφορικά θα μας τα αφήσουν.

Το Euronews δεν έλεγε για την Aegean… Βασικά έλεγε για το SESAR (http://www.eurocontrol.int/sesar/public/subsite_homepage/homepage.html) το νέο Ευρωπαϊκό σχήμα ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας, όπου τα έθνη θα παραδώσουν τον εναέριο χώρο τους αρχικά σε ενότητες και αργότερα σε μία ολοκληρωμένη Ευρώπη. Τα Βαλκάνια θα ελέγχονται από κάποιο σχήμα Kaisertum Österreich.

Η τηλεόραση έδειξε χάρτες, που όμως δεν μπόρεσα να βρω στο διαδίκτυο για να σας ψυχαγωγήσω.

Χμμ… Αναβιώνουν οι Ευρωπαίοι τις αυτοκρατορίες τους;

Εξάκτινος (3)

Ξέρω, ξέρω, αντιγράφω κείμενο άλλου, αλλά βρέχει... Ο Εξάκτινος περιγράφει με ακρίβεια αυτό που έχω δει, από άλλη σκοπιά, από το 1989 μέχρι σήμερα. Οι έγχρωμες επισημάνσεις είναι δικές μου.

Εξάκτινος

Σάββατο, 4 Οκτώβριος 2008

Κρατισμός versus Φιλελευθερισμός a la Greca

Καταχωρημένο ως: Uncategorized — Εξάκτινος @ 23:02

Μετά το 1974 επικράτησε μια τάση άκρατου κρατισμού την οποία η χώρα πλήρωσε πολύ ακριβά όχι τόσο γιατί οι κρατικές επιχειρήσεις είναι άχρηστες ή μίασμα αλλά γιατί επιτράπηκε εν γνώσει όλων των κυβερνήσεων η δράση διάφορων τρωκτικών στις κρατικές επιχειρήσεις που σε συνδυασμό και με το ερασιτεχνικό management, το οποίο ασκούνταν από αποτυχημένους πολιτευτές τις οδήγησαν στην υπερχρέωση, την απαξίωση κι εν γένει την καταστροφή. Αυτό διευκολύνθηκε και από την ύπαρξη κρατικών μονοπωλίων (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ, ΕΥΔΑΠ, Ολυμπιακή, τράπεζες, ) και την έλλειψη ανταγωνισμού.

Αν υπήρχε ανταγωνισμός για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι κρατικές επιχειρήσεις, όπως κάνει επιτυχημένα, αν και θα μπορούσε ακόμη καλύτερα, ο ΟΤΕ θα όφειλαν να περιστείλουν τις κλοπές, να βάλουν τάξη στα οικονομικά τους και να αναζητήσουν καλούς διοικητές, που θα προέρχονται είτε από το δημόσιο είτε από τον ιδιωτικό τομέα. Μην ξεχνάμε το με διεθνή κριτήρια απόλυτα επιτυχημένο παράδειγμα της Cosmote, η οποία, διοικούμενη από άτομα που προέρχονταν από το δημόσιο τομέα αλλά γνώριζαν το αντικείμενό τους και δεν ήταν αποτυχημένοι πολιτευτές, στήθηκε και μεγάλωσε, προς όφελος του Έλληνα πολίτη αφού μειώθηκαν οι τιμές, ανεξάρτητα από τη μητρική της δηλ. τον ΟΤΕ σε μια ανταγωνιστική αγορά στην οποία είχαν ήδη λάβει θέση δύο άλλες εταιρίες.

Εκμεταλλευόμενοι την ανωτέρω κατάσταση οι διάφοροι καλοθελητές καλυμμένοι κάτω από τον ιδεολογικό μανδύα του φιλελευθερισμού ή του νεοφιλελευθερισμού στηλίτευαν τη σήψη και τα χάλια που επικρατούσαν στις κρατικές επιχειρήσεις και αντιπρότειναν την άκρατη ιδιωτικοποίηση. Από την άλλη οι κρατιστές ούτε να ακούσουν δεν ήθελαν για ιδιωτικοποιήσεις κι επιχειρηματολογούσαν υπέρ του κοινωνικού χαρακτήρα των επιχειρήσεων. Πίσω από αυτά τα ιδεολογήματα και ιδεολογίες που υπάρχουν για να τις καπηλεύονται οι έξυπνοι και να τις ασπάζονται οι βλάκες κρύβονται φυσικά τα ατομικά συμφέροντα της κάθε ομάδας.

Οι μεν «φιλελεύθεροι» επιθυμούν να υφαρπάξουν αντί πινακίου φακής τις κρατικές επιχειρήσεις ή να οικειοποιηθούν χωρίς να επωμισθούν το κόστος των επενδύσεων ένα μέρος του μεριδίου της αγοράς τους. Σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα θα διαλύσουν και τις εργασιακές σχέσεις, θα κατεβάσουν τους μισθούς στα 700 Ευρώ, χωρίς όμως να μειώσουν και τις τιμές των προϊόντων ή των παρεχόμενων υπηρεσιών τους και θα μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους χωρίς να έχουν κουραστεί και πολύ. Οι δε «κρατιστές» έχουν πιάσει την καλή μέσα στις κρατικές επιχειρήσεις, έχουν βολευτεί, έχουν κάνει περιουσίες από τις κλοπές και επιθυμούν να συνεχίσουν να κλέβουν και να διατηρήσουν τα κεκτημένα. Γι αυτούς είναι απειλή όχι μόνο η ιδιωτικοποίηση της εταιρίας στην οποία εργάζονται αλλά και η λειτουργία ανταγωνιστικών ιδιωτικών επιχειρήσεων διότι αν λειτουργήσει ο ανταγωνισμός τέρμα οι κλοπές, οι ξάπλες, οι μάσες και οι φούμες εις υγείαν των κορόιδων.

Από τα ανωτέρω είναι φανερό ότι και τα δύο συστήματα στην απολυτότητά τους είναι αποτυχημένα κι επικίνδυνα. Επιτυχημένο κρίνεται μόνο το μεικτό σύστημα που αποτελείται από ένα ισορροπημένο μείγμα κρατικών και ιδιωτικών επιχειρήσεων που ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Ο ρόλος των κρατικών επιχειρήσεων θα είναι να αποτελούν φρένο στην ασυδοσία και την απληστία του ιδιωτικού τομέα. Το μοντέλο αυτό δουλεύει στην Ελλάδα τόσο στις τηλεπικοινωνίες όσο και στις τράπεζες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις δε μπορούν να ανταγωνιστούν τον ΟΤΕ και ότι οι ιδιωτικές τράπεζες έπονται της Εθνικής που θέτει τους κανόνες στην αγορά.

Αντίθετα βλέπουμε να πετάνε οι τιμές στα ύψη διότι δεν υπάρχουν κρατικές εμπορικές επιχειρήσεις. Αν υπήρχε ένα σωστά οργανωμένο κρατικό σούπερ μάρκετ που θα κρατούσε χαμηλά τις τιμές δε θα τολμούσαν οι ιδιώτες να κερδοσκοπήσουν, διότι περί κερδοσκοπίας πρόκειται όταν οι τιμές όλων των προϊόντων, εκτός ίσως από τα ηλεκτρονικά, είναι διπλές από τις ευρωπαϊκές. Βασική προϋπόθεση για να δουλέψει αυτό το μοντέλο είναι να λειτουργεί ο ανταγωνισμός. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να καταργηθεί η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, να υπάρχουν ενιαίες συλλογικές συμβάσεις που να εγγυώνται όμοια εργασιακά δικαιώματα για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου και γενικότερα να δημιουργηθούν καταστάσεις παρόμοιες με τους αγώνες στίβου. Όλοι ξεκινούν από το ίδιο σημείο και διανύουν την ίδια απόσταση με παρόμοιες συνθήκες κάτι που δε συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα.

Δυό Χωριά (1)

Μέχρι πριν 10 χρόνια, από τα ωραιότερα χωριά στο νησί. Τώρα το ανακάλυψαν αυτοί με τα μεγάλα 4x4 και το ...«βελτιώνουν». Περίεργο πράγμα η αρχιτεκτονική. Έχουμε την ομορφότερη λαϊκή αρχιτεκτονική, αυθόρμητη δημιουργία φτωχών ανθρώπων που ήθελαν να αμυνθούν στους κλέφτες και τους πειρατές, και προσλαμβάνουμε αρχιτέκτονες και μηχανικούς με διπλώματα για να την βελτιώσουν...

Δεν ξέρω αν φταίνε οι αρχιτέκτονες ή οι πελάτες. Μάλλον οι τελευταίοι. Θα έπρεπε να απαγορευτούν τα αλφάδια και οι φαρδιές σανίδες που ισιώνουν τον σοβά.

Λιβάδα

Παλιά, όπως μου έλεγε κι η γιαγιά μου, αναφερόμενη στις αρχές του 20 αιώνα, έβρεχε πολύ περισσότερο από ότι τώρα. Με ανατολικό αέρα έβρεχε 10 συνέχεια. Τα μονοπάτια, αν δεν ήταν στρωμένα πέτρες, ήταν σκέτη λάσπη. Οι αγροτικές δουλειές αδιαπραγμάτευτες. Εκεί που σήμερα παρακαλάμε για βροχή, τότε παρακαλούσαν να σταματήσει να βρέχει. Τα χωράφια, μετά το φθινοπωρινό όργωμα, αποκτούσαν και εάν αυλάκι, («ξερεματ'στή», για να φεύγει το νερό, να μην λιμνάζει στην πεζούλα, και να αποφεύγονται οι «β'λήστρες».

Οι περισσότερες βροχές αλλά και οι περισσότερες πηγές ήταν και είναι στο βόρειο μέρος του νησιού. Και τα περισσότερα λαγκάδια έτρεχαν νερό, χειμώνα καλοκαίρι, και είχαν βατράχια, όχεντρες, νεροχελώνες και χέλια. Το Λιβάδι, στα Κάτω Μέρη είχε δύο «ποταμούς» που μέχρι και την δεκαετία του '70 τους θυμάμαι αδιαπέραστους, με εξαίρεση τον Αύγουστο.

Τα λαγκάδια υπάρχουν ακόμα για όποιον δεν βαριέται. Το συγκεκριμένο, είναι στην Λιβάδα.

Αντάρα

Δεν μπορώ να ξέρω αν έχετε πονοκέφαλο από χτες το βράδυ (μάλλον για την Πρωτοχρονιά θα είναι αυτό), ή αν είστε θύμα υπέρμετρου καταναλωτισμού, ή αν ετοιμάζεστε να βγείτε από το chalet για να πάτε στο χιονοδρομικό, αλλά εδώ έχει κρύο και αντάρα, μετά το χθεσινό χιονόνερο.

Το σπιτάκι αυτό, σε υψόμετρο 500 περίπου μέτρων κάποτε φιλοξενούσε οικογένεια επτά ατόμων. Αριστερά είναι μελισσοθυρίδες ή «σμοδόχια». Από πίσω, ίσα ίσα φαίνεται το πατητήρι. Στην ημιέρημη Τήνο, εδώ έχει πραγματική ηρεμία (και το σπιτάκι έχει τζάκι που λειτουργεί).

Μιά άλλη άποψη

Ενώ πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν την περίοδο των Χριστουγέννων τονωτική για την οικονομία, άλλοι την θεωρούν αρνητική και ζημιογόνα. Οι τελευταίοι επισημαίνουν ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στο τι πληρώνει κανείς για τα δώρα που χαρίζει, σε σχέση με το τι θα πλήρωνε (αν θα πλήρωνε) ο παραλήπτης των δώρων. Κοινώς, «πεταμένα λεφτά».

Οι Αμερικάνοι που είναι πιο αμείλικτοι σε κάτι τέτοια εκτιμούν ότι, στην Αμερική, το ύψος της ζημιάς από τα «πεταμένα λεφτά» είναι $4 δισεκατομμύρια! Και σε αυτά πρέπει να προστεθούν ο μπελάς του να φυλάξεις τα αμφιβόλου χρησιμότητας δώρα και να πετάξεις τα περιτυλίγματα (άσε τις περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις).

Οι παλαιότεροι, δεν θυμούνται πάντως τέτοιο άγχος για δώρα. Σίγουρα όχι τα Χριστούγεννα. Μετά το 1955-60 εμφανίστηκε ο Άγιος Βασίλης στην Αθήνα (αλλά την Πρωτοχρονιά), ενώ την ίδια περίοδο, στην επαρχία της Αγγλίας, το δώρο των Χριστουγέννων ήταν ένα …γλυκό. Αυτά σε περιόδους Ebenezer Scrooge

Ωστόσο για μία εντελώς διαφορετική απεικόνιση του «πνεύματος των Χριστουγέννων» που τάσσεται υπέρ του μισάνθρωπου σπαγκοραμμένου Scrooge, δείτε εδώ (και συγγνώμη, δεν έχει υπότιτλους και δεν έιναι καθόλου ...φιλανθρωπικό): http://www.youtube.com/watch?v=qNkvM1BSwy0

Παραμονή

Χιονόνερο, χαλάζι και χιόνι το πρωί, ξεροβόρι το απόγευμα και κρύο. Σήμερα έφυγαν και οι τελευταίοι. Συνήθως οι Τηνιακοί, που μπορούν, φεύγουν να κάνουν Χριστούγεννα «μέσα» στην Αθήνα, και οι Αθηναίοι Τηνιακοί κάνουν Πάσχα «κάτω» στην Τήνο. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι πριν 15 χρόνια, στα χωριά δεν υπήρχαν καλοριφέρ. Μόνο καμιά σόμπα. Πριν 25-30 χρόνια ούτε καν… Τότε λίγη ζέστη από το τζάκι της κουζίνας και από την «καρβνοστιά», το μαγκάλι με τα ξυλοκάρβουνα.

Το βράδυ έχει «εκκλησιά», ανάλογα τι ώρα θα «σ’μάν’» ο παπάς. Σε άλλα χωριά στις 7, σε άλλα στις 8. Μετά έχει οικογενειακό δείπνο, παραδοσιακά ψάρι.

Και του χρόνου

Ανατολή, 24 Δεκεμβρίου 1968

Η ανοησία και η φαγωμάρα των ανθρώπων μπορεί να μην έχει όρια. Αλλά να, που μια φορά το τόσο κάνουμε κάτι που μας κάνει περήφανους για χρόνια.

Η ανατολή της Γης. Αριθμός AS9-14-2383 της NASA, από τις πιο δημοφιλείς στο διαδίκτυο. Η φωτογραφία τραβήχτηκε στις 24 Δεκεμβρίου του 1968, από τον αστροναύτη William Anders, στην διάρκεια τροχιάς του «Απόλλων 8» γύρω από την Σελήνη.

Η χρονιά εκείνη ήταν ταραγμένη, από το Βιετνάμ στις ΗΠΑ, μέσω Παρισιού, στην αιχμή του ψυχρού πολέμου, 8 μήνες πριν το Woodstock, με χούντα στην Ελλάδα. Πόσο γρήγορα ξεχνάμε...

To 1968, μεταξύ άλλων, δημοφιλές ήταν και αυτό:

http://www.youtube.com/watch?v=TnW59E-zyZY&feature=related
Η Mrs. Robinson (Anne Bankroft) πέθανε τον Ιούνιο του 2005. Το όνομάτης ήταν Anna Maria Louisa Italiano

Μεγαλύνει η ψυχή μου

Μου έγραψε ο φωτογράφος που μου έστειλε αυτήν την εικόνα ότι θύμωσαν οι θείες δυνάμεις με τα βέβηλα που έγραψα για την εικόνα της Παναγίας και την όποια εμπλοκή είχε με τις ίντριγκες του 19ου αιώνα στην χώρα μας, εξ ου και ο δραματικός ουρανός…

Φωτογράφε, είδες πως δουλεύουν τα θαύματα; Εγώ ερμηνεύω την εικόνα σαν δείγμα της ευδαιμονίας των ουρανών που αποκάλυψα την άλλη πτυχή! Σχεδόν ακούω το Magnificat anima mea Dominum, et exsultavit spiritus meus in Deo salvatore meo, quia respexit humilitatem ancillae suae.

Ή ακούω «Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον καὶ ἠγαλλίασεν τὸ πνεῦμά μου ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ σωτῆρί μου, ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αυτοῦ»;

http://video.google.com/videosearch?hl=el&q=magnificat&um=1&ie=UTF-8&sa=X&oi=video_result_group&resnum=5&ct=title#

Στις αρχές του 19ου αιώνα

Όταν το 1715 έφυγαν οι Βενετοί, πράγματι ήρθαν φρέσκοι Έλληνες στην Τήνο. Όχι οι κατατρεγμένοι, οι άλλοι. Ή ίσως και αυτοί που είχαν φύγει εξαντλημένοι από τους πολέμους των 20 Βενετών και των 2.000 ντόπιων στρατιωτών τους ενάντια στους Τούρκους.

Η Επανάσταση, έπαιξε στα χέρια των Μεγάλων Δυνάμεων και των φιλοδοξιών τους. Άγγλοι, Γάλλοι, Αυστριακοί, Ρώσοι. Οι Ρώσοι πήραν την πρωτοβουλία να μειώσουν την επιρροή των Γάλλων και, φαίνεται, των Αυστριακών, στην Τήνο, επικαλούμενοι την προστασία των ορθοδόξων. Μην κοιτάτε μακριά, κοιτάξτε την Σερβία σήμερα (για να μην πω και εμάς).

Ο Καγκάδης και ο Γαβριήλ θεωρήθηκαν, τότε, φιλορώσοι και αντιαυστριακοί. Τον Γαβριήλ μάλιστα τον καταδίκασαν οι Αυστριακοί σε θάνατο αλλά την γλίτωσε. Οι Γάλλοι και οι Αυστριακοί μάλλον προσεταιρίστηκαν τους καθολικούς. Πενήντα χρόνια αργότερα, οι Άγγλοι και οι Γάλλοι και, αρχικά ,οι Ρώσοι ήταν σύμμαχοι εναντίον των Γερμανών. Οι Τούρκοι ήταν με τους Γερμανούς. Εμείς, διχασμένοι, αλλά τελικά με τους Αγγλο-Γάλλους. Οι Ρώσοι επαναστάτησαν. Αναρωτιέμαι αν κανείς φορτώνει στους καθολικούς της Τήνου την Μικρασιατική καταστροφή.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, οι περισσότεροι Τηνιακοί, έσκαβαν τα χωράφια τους, μετανάστευαν στην Πόλη ή την Σμύρνη, άλλοι πέθαιναν εκεί, άλλοι επέστρεφαν, έκαναν 10 ή 13 παιδιά, τους πέθαιναν τα μισά…

Το αυγό του φιδιού

Συνεχίζω από το βιβλίο της Κατερίνας Σεραϊδάρη «Μεγάλη η Χάρη της»

…Το 1822 ή 1823, η Πελαγία είδε την Παναγία, και το είπε σε δύο Τηνιακούς. Τον Σταματέλο Καγκάδη και τον Επίσκοπο Γαβριήλ. Τον Γαβριήλ τον ανέφερα προηγουμένως. Να προσθέσω ότι έγινε επίσκοπος το 1810, και το 1811, απαγόρευσε στους ορθόδοξους μιας περιοχής να γιορτάζουν με τους καθολικούς, αναγκάζοντάς τους να κάνουν δικιά τους χωριστή γιορτή.

Ο Καγκάδης ήταν προύχων, άρχοντας κλπ. Η οικογένειά του πρέπει να ήταν από αυτούς που ήρθαν στην Τήνο μετά το 1715 (όταν ήρθαν οι Τούρκοι), μάλλον από την Κάρυστο. Την εικόνα την βρήκαν, με καθυστέρηση, από το όραμα της Πελαγίας…

Και γιατί καθυστέρησε η ανεύρεση της εικόνας (το 1823) μετά το όνειρο της Πελαγίας; …«θρυλούμενον ότι η καθυστέρησις οφείλεται εις αντιδράσεις του καθολικού πληθυσμού της νήσου, υποκινηθείσας από τους ιερείς του Δυτικού Δόγματος, οίτινες δεν επεθύμουν, δήθεν, την Εύρεσιν, διότι τούτο θ’ απετέλει θρίαμβον της Ορθοδόξου εκκλησίας. Δεν υπάρχουν όμως ιστορικαί μαρτυρίαι περί αντιδράσεως τότε των καθολικών»

Οι καθολικοί αργότερα (το 1847) κατηγορήθηκαν για την «εφεύρεση» της …Μεγάλης Ιδέας που «απέβλεπε στην υποταγή των Ελλήνων στην παπική εκκλησία»

Που είσαι Ροΐδη… που είσαι Τσιφόρε…

Πεζούλες

Δύσκολο να περιγράψω σε αυτούς που δεν το έχουν δει... Αυτό το τοπίο κάποτε συντηρούσε μια οικογένεια. Οι πεζούλες φυτευόταν κριθάρι. Τέτοια εποχή θα είχε πρασινίσει, αφού θα είχε φυτευτεί Οκτώβριο μήνα. Οι πεζούλες, στην βάση τους ίσως είχαν αμπέλια. Σε αυτήν την περιοχή δεν έχει τρεχούμενο νερό άρα μόνο ό,τι ζει από τις βροχές και την υγρασία του Βορείου Αιγαίου.

Το «κατ'κιό» ήταν κανονικό σπιτάκι, αγροικία, δεν έχει σημασία τι θα το έλεγε κανείς. Ωστόσο η οικογένεια θα έμενε εκεί ή κατά την σπορά, ή το θέρος. Η έκταση απέναντι ήθελε μια βδομάδα να οργωθεί και να σπαρθεί και άλλη μια ίσως δύο βδομάδες για το θέρος και το αλώνισμα και το λίχνισμα. Το κουβάλημα ήταν επί πλέον. Με το χωριό 2-3 ώρες απόσταση, ήταν προτιμότερο να μείνουν οι άνθρωποι εκεί μέχρι να τελειώσουν τις δουλειές τους.

Η Τήνος σήμερα έχει περίπου 7.000 κατοίκους. Περίπου 1.000 ασχολούνται με γεωργία, αποκλειστικά. Πριν 500 χρόνια η Τήνος ίσως είχε 30.000 κατοίκους, όντας το μοναδικό μη Τουρκοκρατούμενο νησί. Για αυτό όλη η Τήνος είναι χειροποίητη, με πεζούλες που κρατούσαν το λίγο αλλά «γλυκό» χώμα. Για να ταΐσει τους πεινασμένους.

Δυσφήμιση

«Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, ορισμένοι, και πρωτίστως η αξιωματική αντιπολίτευση, αδιαφορούν για τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα και θυσιάζουν σε παιχνίδια ιδιοτέλειας το συλλογικό εθνικό συμφέρον»… «η πορεία της οικονομίας εξαρτάται από τη συμπεριφορά όλων μας, από την κοινωνική ειρήνη και από την εικόνα της χώρας προς τα έξω»

Αυτά είπε χτες βράδυ ο Πρωθυπουργός, για να βεβαιωθεί ότι θα πάρει τους 151 ψήφους, για ένα προϋπολογισμό που, άσχετα από πολιτικάντικες τοποθετήσεις είναι λίγο άνευ ουσίας. Είναι άνευ ουσίας, όχι γιατί είναι κακός ο κ. Αλογοσκούφης, αλλά γιατί είναι εξαιρετικά κακές και δύσκολες οι περιστάσεις.

Κατά τα λοιπά, μετά 5 χρόνια, η Κυβέρνηση κάνει ακόμα …αντιπολίτευση στο Πασόκ! Θράσος είναι; Ή αφέλεια; Ή δεν έχουμε τι άλλο «πιασάρικο» να πούμε και μιλάμε για δυσφήμιση στους ξένους. Λες και οι ξένοι δεν ξέρουν για τις υποκλοπές, ή για τα δομημένα ομόλογα, ή για τα κάθε χρώματος DVD, ή για την Siemens (25% του ετήσιου προϋπολογισμού μιζών για την Ελλάδα!), ή για το Βατοπέδι, ή για τα δημοσιονομικά μας. Αλλά φταίει το …Πασόκ που δυσφημεί την χώρα.

Μεταξύ μας, κανείς δεν θέλει εκλογές. Απλά, παλαμάκια, παλαμάκια, να χτυπούν τα τακουνάκια...

Ρείκι

Για πολλούς, αν κρίνω από τα διάφορα σχόλια που διαβάζω και ακούω, τα Χριστούγεννα δεν είναι ούτε όσο χαρμόσυνα, ούτε όσο εορταστικά θα ήθελαν να με πείσουν χαζοτράγουδα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Άσε την γκρίνια για το άν «θα ζεσταθεί ή όχι η αγορά από χρήμα». Μην ντρέπεστε αν δεν ξεχειλίζετε από κέφι και χαρά αυτές τις μέρες, οι περισσότεροι έτσι είμαστε, έχει σχέση με τις μικρές μέρες και την υπερβολική μελατονίνη. Ή την όχι αρκετή μελατονίνη; Χμμμ... θέλει ψάξιμο.

Με αφορμή τα ρείκια που έχουν την τιμητική τους στο νησί (χαρά οι μελισσοκόμοι...) βρήκα δύο blogs με λουλουδία από την Αττική και την Ικαρία: http://floraamorgina.blogspot.com/ ,
http://floraattica.blogspot.com/

Less is more

Παρακολουθώ την συζήτηση στο www.antinews.gr, που είχε την καλοσύνη να με φιλοξενήσει. Πώς θα βγούμε από την οικονομική δυσκολία; γιατί είμαστε σε πολιτικά, και, τελικά, ηθικά αδιέξοδα; γιατί έχουμε τέτοια φαινομενική κακοδαιμονία;

Η απάντηση είναι απλή νομίζω. Είμαστε μια φτωχή χώρα στην μέση τριών ηπείρων. Από φτωχοί αγρότες που πάλευαν να επιβιώσουν, παρακαλώντας να μην έρθουν φέτος πειρατές, ή να μην ξαναχτυπήσει η επιδημία, κάναμε όνειρα, θελήσαμε μεγαλεία.

Η εικόνα έχει το συστατικό της επιβίωσης πριν 60 ή 70 μόνο χρόνια: Ένα χωράφι, ένα αλώνι και ένας αχυρώνας που είναι και αγροικία. Κάτι έχουμε καταφέρει από τότε, νομίζω. Ή είναι ψευδαίσθηση;

nützliche Aufwendungen

Ο κύριος Σίκατσεκ είπε ότι από το 2002 έως το 2006 διαχειριζόταν ετήσιο κονδύλι δωροδοκιών περίπου $40-$50 εκατομμυρίων στην Siemens…για να διατηρήσει η Siemens την διεθνή της «ανταγωνιστικότητα» και να διατηρήσει θέσεις εργασίας.

Ο Uwe Dolata (που εκπροσωπεί Γερμανούς ομοσπονδιακούς ερευνητές κατά της διαφθοράς) ανέφερε ότι η διαφθορά ήταν στον επιχειρηματικό τρόπο λειτουργίας της Siemens, ότι η διαφθορά ήταν θεσμός.

Εσωτερικά, στην εταιρία, οι δωροδοκίες είχαν ονομασία: ΝΑ “nützliche Aufwendungen” που σημαίνει «χρήσιμο χρήμα»

Μόνο στην Ελλάδα, ο προϋπολογισμός διαφθοράς ήταν $10-$15 εκατομμύρια τον χρόνο. Ενώ η τυπική δωροδοκία ήταν συνήθως 5%-6% της αξίας των συμβολαίων, σε ιδιαίτερα διεφθαρμένες χώρες, το ποσοστό αυτό ήταν μέχρι 40% της αξίας του συμβολαίου

Αν ο παγκόσμιος ετήσιος προϋπολογισμός για μίζες ήταν $40-$50 εκατομμύρια, και η Ελλάδα έπαιρνε τα $10-$15 εκατομμύρια, το ερμηνεύω ότι η Ελλάδα ήταν από τους ιδιαίτερα διεφθαρμένους.

Δείτε τους Times της Νέας Υόρκης: http://www.nytimes.com/2008/12/21/business/worldbusiness/21siemens.html?_r=1
Και την Deutsche Welle: http://www.dw-world.de/dw/article/0,,1823340,00.html

Ούτε κουβέντα εδώ στην Ελλάδα για το θέμα… Πάει ξεχάστηκε!

Η φωτό είναι από το άρθρο των nytimes

Τα θαύματα...

Θα ψηφίσουν αύριο, λέει για τον προϋπολογισμό. Τέτοιο χάσιμο χρόνου... Ποιος θα πει τις περισσότερες σαπουνόφουσκες για να εντυπωσιάσει ποιόν; Πιστεύω ότι μέχρι τα τέλη Απριλίου θα ανακοινωθούν νέα μέτρα. Όχι ότι είμαι απαισιόδοξος, αλλά… Να ξαναγίνω μάντης κακών; Θα πειράξουν τον ΦΠΑ, το Ενιαίο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, τον φόρο στα καύσιμα, και ό,τι κεφαλικό φόρο σκαρφιστούνε.

Και μια ασήμαντη λεπτομέρεια: Ενώ το spread των ελληνικών ομολόγων έχει ανέβει στα 250bp από τα Γερμανικά, (αυτό πια το λένε και οι εφημερίδες), αυτό που θα λένε από βδομάδας είναι ότι έχουμε ξεφύγει και από το Ιταλικό κόστος δανεισμού: +70 bp’s. Πριν 6-7 μήνες, οι αναλυτές θα έλεγαν ότι δανειζόμαστε σαν να είμαστε εκτός Ευρωζώνης. Για αυτό ακούτε τόση κουβέντα για «πολιτικές συνεργασίες».

Deus Sol Invictus

«...ανάγκη της χριστιανικής Εκκλησίας να καθιερώσει κάποια εορτή παράλληλη προς τις ειδωλολατρικές εορτές που εορτάζονται στις στις 25 Δεκεμβρίου και τις προηγούμενες από αυτήν ημέρες. Στη Ρώμη από την 17η έως την 23η Δεκεμβρίου άρχιζαν οι εορτές Saturnalia, αφιερωμένες στο θεό Saturna (Κρόνο), που περιλάμβαναν θεατρικές παραστάσεις και κορυφώνονταν την 24η και 25η Δεκεμβρίου, αφιερωμένη στο θεό Μίθρα, δηλαδή τον «αήττητο Ήλιο» (Sol invictus), καθώς επίσης και οι εορτές Brumalia, εορτασμός της μικρότερης ημέρας του έτους (bruma)...

... κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ο Ήλιος αρχίζοντας την νικηφόρο πορεία του ξαναγεννιέται και γι' αυτό καθιερώθηκε ως γενέθλιος ημέρα του».

(από την Ιερά Σύνοδο)

Και πριν την ρωμαϊκή αμάμνηση της Ιεράς Συνόδου υπάρχει η ελληνική, και πριν από αυτή η πελασγική και πριν από αυτήν... Όλοι οι λαοί θυμούνται το ηλιοστάσιο.

Στην εικόνα, το χειμερινό ηλιοστάσιο, δεξιά (ο ήλιος χαμηλά στον ορίζοντα)

Ίχνη

Η αναφορά στο βιβλίο του Τανάγρα μου θύμισε άλλα. Ξεκίνησα κάποτε να φτιάξω το γενεαλογικό μου δέντρο από τα βιβλία της εκκλησίας και τις καταχωρήσεις γεννήσεων, γάμων και θανάτων. Πήγα πίσω μέχρι το 1780. Επισήμους, δούκες και Βενετούς ευγενείς, ούτε για δείγμα. Πολλοί στο χωριό ξενιτεύονταν, και μαζί και τα κορίτσια και οι γυναίκες... Μερικές πέθαναν στην Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη. Πολλοί γύρισαν πίσω, αρκετοί... απλά χάθηκαν τα ίχνη τους.

Ό, τι βλέπετε το δούλεψαν οι παππούδες σας και οι παππούδες τους και ποιος ξέρει ποιος πριν από αυτούς.

Το Δρακονήσι από την Βουρνή (Βουρνί;), και στο βάθος η Άνδρος

Η Τήνος αντικατέστησε την Δήλον

Πάντα απορούσα στο σχολείο, γιατί το μάθημα της Ιστορίας σταματούσε κάπου εκεί με την μάχη του Δράμαλη… Εγώ πήγα σχολείο παλαιότερα, και τότε δεν μας έλεγαν για τον …συνωστισμό στην Σμύρνη (και φυσικά ο,τιδήποτε είχε σχέση με αριστερούς, και εμφύλιο δεν υπήρχε καν).

Φαίνεται ότι η νεότερη ιστορία του τόπου πονάει, γιατί κρύβει διχασμό, απάτη, ψέματα, και πολλή ανθρώπινη ταλαιπωρία. Γιατί να είναι διαφορετική η Τήνος; Το ότι ο προσκυνηματικός τουρισμός είναι περισσότερο μπίζνα από ότι σωτηρία ψυχής δεν ήθελε μεγάλη διορατικότητα για να το φανταστώ. Περνάω μπροστά από την «εξέδρα» και τον νέο και τον παλιό «δρόμο της Παναγίας» αρκετά συχνά. Η έκπληξη ήταν την περασμένη εβδομάδα όταν είδα συσχέτιση της Εύρεσης, το 1823, με το …Μεγάλο Παιχνίδι. Ο νεοελληνικός εθνικισμός, η ίδια μας η ύπαρξη συνδέεται με την ίδια άσκηση.

«Η Τήνος αντικατέστησε την Δήλον… Απέθαναν οι παλαιοί θεοί!...Απόγονοι των παλαιών ιεροδούλων της Δήλου, τας οποίας εξαποστέλλουν η Σμύρνη πάλιν, η Σύρος, η Κωνσταντινούπολις, αι Αθήναι, έρχονται και αυταί τακτικαί προσκυνήτριαι, με βαμμένα πρόσωπα και προκλητικάς ενδυμασίας, με διπλούν σκοπόν ταξειδίου, προσκύνημα και άγρα πελατών. Όπως η Δήλος και η Τήνος… Οι αιώνες αντιγράφουν αλλήλους…» (από το βιβλό του Άγγελου Τανάγρα (1877-1964), στο βιβλίο της Κατερίνας Σεραϊδάρη, σελ. 23)

Μεγάλη η Χάρη της

Σήμερα είχαμε πάλι βροχή. Όχι την σιγανή ποτιστική βροχή που φέρνει ο απηλιώτης και βρέχει για 5 ή 10 μέρες, την άλλη, «μπόρες». Καλή ήταν. Μακριά από την Αθήνα και το άγχος για ψώνια. Μεγαλύτερη πολυτέλεια από μια σκεπαστή βεράντα, ή μια καταστέγα, παλιότερα, να κάθεσαι με ένα καφέ ή ένα τσάϊ και να ακούς την βροχή να πέφτει.

Φαίνεται ότι διάβασαν μερικοί την ανάρτησή μου για το Μεγάλο Παιχνίδι και το Π.Ι.Ι.Ε.Τ., γιατί κάποιος ανώνυμος μου άφησε ένα φάκελο με ένα βιβλίο της Κατερίνας Σεραϊδάρη «Μεγάλη η Χάρη της», εκδόσεις Ερίννη (του Στρατή Φιλιππότη).

Διαβάζω από το πίσω εξώφυλλο: «…Πώς αναπτύχθηκε σταδιακά ο προσκυνηματικός τουρισμός και πως συνδέθηκε το προσκύνημα με τις πολιτικές εξελίξεις, από την εύρεση της εικόνας το 1823 μέχρι σήμερα; Ποιο είναι το ιδιότυπο εκκλησιαστικό καθεστώς που διέπει το Ίδρυμα της Τήνου και γιατί μια άλλη κυκλαδίτικη εικόνα, η Αργοκοιλιώτισσα της Νάξου της οποίας οι περιπέτειες της εύρεσης ξεκίνησαν το 1835, δεν γνώρισε ποτέ την άμεση αναγνώριση της Τήνου;…»

ΔΝΤ ή μανδραγόρας

Όχι ότι μας επηρεάζει ιδιαίτερα, αλλά η Αμερική θα βοηθήσει την αυτοκινητοβιομηχανία της. Αυτό, κατά την γνώμη μου, σημαίνει πίεση στους Γερμανο-Γάλλους, που, μεταξύ μας, θα τους βόλευε να μην γίνει κάτι τέτοιο.

Αυτά είναι τα «άλλα όπλα» της εκεί κυβέρνησης. Τα κρατικά τους επιτόκια είναι από 0% (μέχρι 6 μήνες), έως 2% και κάτι στα 30 χρόνια. Πιο φτηνό χρήμα δεν έχω ξαναδεί. Τα αντίστοιχα καλά ευρωπαϊκά επιτόκια είναι υψηλότερα.

Θα πω τώρα κάτι ακαδημαϊκό: Υπάρχει κάτι που λέγεται “interest rate parity theory” (ψάξτε το). Κατ’ αυτήν την θεωρία, η διαφορά στα επιτόκια σηματοδοτεί ότι «στο μέλλον» το δολάριο θα ανέβει σε σχέση με ευρώ. Δεν θυμάμαι αρκετά για να σας πω αν θα είναι σε 1 χρόνο ή σε 10 χρόνια… Μετά από μια πτώση, το δολάριο ανέβηκε λίγο και είναι τώρα στο $1,39/€. To πετρέλαιο στα $42,5 και ο χρυσός αφού τσίμπησε, έπεσε στα $840.

Το ΧΑ, στα 1731, είναι μετά την πτώση του Κάστρου στους Τούρκους, οι φόβοι για αδυναμία διαχείρισης των δημοσιονομικών δίνουν και παίρνουν, και ο Αλογοσκούφης λέει ότι δεν θα προσφύγουμε στο ΔΝΤ. Μαζί σου Υπουργέ, αποκλείεται κάτι τέτοιο, τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο. Μετά, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει.

Το ΔΝΤ δεν είναι απαραίτητο… Η πειθαρχία που συνεπάγεται είναι απαραίτητη. Ο Σημίτης κάτι είπε για ΔΝΤ. Εγώ λέω ότι αν δεν υπήρχε ΔΝΤ, θα έπρεπε να το εφεύρουμε.

Τουλάχιστον έχουμε μανδραγόρες, στην Τήνο, αν χρειαστεί λίγη μαγεία.

Ηλιοβασιλέματα

Λίγο κλισέ τα ηλιοβασιλέματα, αλλά μετά από βροχές, με υγρασία στην ατμόσφαιρα, έχουν ωραία χρώματα. Άλλοι χαζεύουν την Χώρα και, στο βάθος, την Σύρο, και άλλοι αναρωτιούνται τι σημαίνει υπερκομματικός Υπουργός Οικονομίας σε προεκλογική περίοδο (http://www.antinews.gr/?p=4712). Με μπερδεύουν όλα αυτά...

Η «κρίση» θα είναι προφανώς συνδυασμός ανέχειας, ανεργίας, φορολογίας, κοινωνικών πιέσεων (έχουμε δείγματα νομίζω) και αναποφασιστικότητας, με φόντο διεθνή ύφεση και ποιος ξέρει τι άλλα απρόβλεπτα. Μία μακρινή συνέπεια του δεύτερου νόμου της θερμοδυναμικής είναι ότι τα πράγματα πάνε χάλια όταν είναι ήδη δύσκολα.

Αν θέλουν υπηρεσιακό Υπουργό Οικονομίας για να πάνε σε εκλογές, καήκαμε. Τόσο από το «υπηρεσιακό» όσο και από τις εκλογές εν μέσω κρίσης.

Για να ξεκαθαρίσω την θέση μου: Έπρεπε να είχαμε κάνει τις περιβόητες «διαρθρωτικές αλλαγές» σε περίοδο παχειών αγελάδων. Τώρα θα είναι ακρωτηριασμοί χωρίς αναισθητικό, και με σβηστά τα φώτα. Και αν περιμένουμε τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο για να ξεκινήσουμε, η Κασσάνδρα λέει ότι ο Απρίλιος θα είναι ο «σκληρός Απρίλης του 2009».

Μας βλέπω με ...δικτατορικό ΚΚΕ. Το Πασόκ φταίει που δεν έγιναν οι αλλαγές επί Σημίτη, και η ΝΔ φτάιει που δεν έγινε τίποτα 4-5 χρόνια τώρα. Ίσως να αναθέσουμε την κυβέρνηση στους Κινέζους που πήραν το λιμάνι...

αλά γκρέκα

Το ανεμοδαρμένο νησί δεν είναι ούτε μαντείο των Δελφών, ούτε κέντρο πρόγνωσης αγορών και οικονομικών εξελίξεων. Γκρινιάζω… πόσο καιρό; για τις Τράπεζες, και το παράλογο ή την κοροϊδία (έτσι μου φαίνεται εμένα) της επαναγοράς ιδίων μετοχών τους, μεσούσης διεθνούς κρίσης «ρευστότητας» και με ανακοινωμένο το κρατικό πρόγραμμα ενίσχυσης. Το θέμα το έχουν πιάσει blogs πολιτικού κυρίως περιεχομένου… Για τις οικονομικές ιστοσελίδες είναι λίγο ταμπού… Αλλά να, μία γνωστή «οικονομική» ιστοσελίδα έχει (ψευδώνυμα και εκεί) αρθράκι με τίτλο «Τράπεζες: Επαναγορές ιδίων… αλά γκρέκα» http://www.euro2day.gr/specials/dr_money/131/articles/423275/Article.aspx
Αυτό το «αλά γρέκα» μας έχει φάει…

Η φωτό είναι του Reuters

Μετά την βροχή (1)

Και μετά την βροχή, το σούρουπο χαρίζει μυρουδιές, υγρασία και χρώματα. Το νησί έχει ερημώσει… Αλλά τέτοιες μέρες, λίγο πριν το χειμερινό ηλιοστάσιο, είναι όπως ήταν παλιά, όταν οι παππούδες μας ζούσαν από την γη.

Το ενδόμυχο φως που ασπρογαλιάζει
Κατ’ εικόνα και ομοίωση του απείρου…

Σπεροκαθίζουμε

Έβρεξε πάλι σήμερα. Ξέρω ότι στην Αθήνα έχετε πάλι δακρυγόνα, και 22άρες σφαίρες και φασαρία και προ-Χριστουγεννιάτικο άγχος. Ξεχάστε το άγχος σας… Δεν χρειάζεται να ψωνίσετε (ούτε χρειάζεται να πάτε να σπάτε βιτρίνες). Εδώ οι ρυθμοί έχουν πέσει. Το πρωί να βγάλουμε καμιά πατάτα, άχυρα για τα ζώα. Άλλες εποχές τα βράδια θα σπεροκαθίζαμε στο τσαγκαριό.

Τώρα σπεροκαθίζουμε στον καφενέ, βλέπουμε προπαγάνδα, βλέπουμε ότι το πετρέλαιο έπεσε κάτω από $39, και αναρωτιόμαστε… Πως από $150 έχει πέσει στα $40, και η βενζίνη έπεσε από το €1,20 στα €0,95; Κάποιοι θα τρώνε με δυό μαγ’λα.

Π’κρά

Μετά από τις πρώτες δυο-τρεις βροχές αρχίζει άλλη άσκηση στην Τήνο. Τα πικρά, ή π’κρά, στο χωριό μου… Taraxcum officinale, dandelion (από το dent de lion), ή pissenlit (προφανώς για τις διουρητικές του ιδιότητες), πικραλίδα, αγριοράδικο.

Αν το ψάξετε θα δείτε ότι έχει διάφορες φαρμακευτικές ιδιότητες… αντιοξειδωτικό, κατά της χοληστερίνης, τονωτικό του ήπατος, πλούσιο σε βιταμίνες Α, C, σε κάλιο, ιχνοστοιχεία κλπ κλπ.

Τέτοιες μέρες, ενώ οι κυνηγοί τελειώνουν με τους τελευταίους λαγούς, έρχονται άλλοι, με σακούλες, και περνάνε την μέρα τους μαζεύοντας… Πρέπει να έχει οικονομική αξία, αν κρίνω από την τιμή στο supermarket της λεωφόρου Τριποτάμου. Κι αν γυρίζετε με το καράβι της γραμμής θα δείτε διάφορους να τα καθαρίζουν εν όψει της πολυπόθητης σαλάτας στο σπίτι.

Κάτω Καστρί (3)

Το Κάτω Καστρί είναι κηρυγμένος νεολιθικός οχυρωματικός οικισμός, Πολύ πριν τους Βενετούς, τους Βυζαντινούς και άλλους αρχαίους ημών προγόνους.

Σε τι ζώνη είναι;

Κάτω Καστρί (2)

Το "Κάτω Καστρί" στον χάρτη. Τόσα τοπωνύμια που σιγά σιγά ξεχνιούνται από τους διαφόρους "Φίλους" και "Πολιτιστικούς", δικούς μας και ξενόφερτους, αυτόχθονες και μη...

Πόλες, Κιόνια, Ελληνοπή, Σπιτάλια... (τώρα δεν ξέρω αν η Ελληνοπή είναι Ελληνοπή ή Ληνοπή, ή Λινοπή, ή κάτι άλλο).

Κάτω Καστρί (1)

Η θέα των Κιονίων από το Κάτω Καστρί… Ο Ναός της Αμφιτρίτης χαμένος πίσω από το "Τήνος Beach", αλλά όχι ξεχασμένος… Δεν είναι τυχαία η παρουσία Της στην Τήνο, και ίσως ο μητροπολίτης Γαβριήλ ίσως κάτι ήξερε, τελικά. Στην άκρη της παραλίας, το μεσαιωνικό; αρχαίο; λιμάνι. Τότε δεν είχαν ανάγκη από μεγάλα λιμάνια με πολλά χωματουργικά, αλλά άντε να μάθεις τι άλλα προβλήματα είχαν τότε.

Πρόωρες εκλογές;

Δεν έχω ούτε τις πολιτικές γνώσεις, ούτε τις επαφές, για να έχω εγώ άποψη για τέτοιο θέμα... Σίγουρα, το νησί έχει πολλές ανησυχίες για διάφορα θέματα, και προφανώς παρακολουθούν τα δρώμενα, και τα αδιέξοδα και τα "νέα".

Δεν έχουμε ανεξάρτητη έρευνα από όλα τα χωριά, αλλά στον Αρνάδο υπάρχει τουλάχιστον ένας απογοητευμένος πολίτης.

Δεν είμαι υπέρ της αποχής ή της άρνησης. Όποτε και αν έχουμε εκλογές, ζητήστε να πάρετε απαντήσεις σε θέματα που σας καίνε. Ζητήστε απόψεις, μπροστά σε κόσμο, για να έχετε μάρτυρες. Ζητήστε το πρόγραμμα και πως σκοπεύει ο κάθε υποψήφιος να το υλοποιήσει. Μην δεχθείτε στείρα κριτική, ούτε να εντυπωσιαστείτε επειδή κάποιος σας χαιρέτησε. Διαμορφώστε ψύχραιμη άποψη. Αποφύγετε τις κομματικές ταμπέλες και τις ντουντούκες. Μην πιστέψετε κούφιες υποσχέσεις. Αν κάποιος σας τάξει λεφτά, ρωτήστε τον που θα τα βρει. Έξυπνοι άνθρωποι είστε...

Σκεπτόμενη Δημοκρατία.

Π.Ι.Ι.Ε.Τ. και το Μεγάλο Παιχνίδι

Σήμερα θα πάμε σε βαθιά νερά.

Το Μεγάλο Παιχνίδι, η Ελληνική Επανάσταση, o Μητροπολίτης Γαβριήλ και το …Π.Ι.Ι.Ε.Τ., η θαυματουργή Εικόνα της Τήνου, η παρ’ ολίγον θαυματουργή εικόνα της Νάξου, η Φαγωμάρα για τον Λουφέ, οι βάσεις του Εμφυλίου Πολέμου και του Διχασμού…

Όλα αυτά πίσω από την τριβή Ορθοδόξων και Καθολικών στην Τήνο, που μάλλον δεν ξεκίνησε τον μεσαίωνα, αλλά με την Ελληνική Επανάσταση, όταν το «θαύμα» χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως και είχε σαν αποτέλεσμα, μετά από χρόνια, να υπάρχει βαθύ παρασκήνιο στον έλεγχο του Π.Ι.Ι.Ε.Τ. και να ...απαγορεύεται η χρήση της Εξέδρας από Καθολικούς.

Το Μεγάλο Παιχνίδι, είναι η σύγκρουση Άγγλων (και των διαδόχων τους) με τους Ρώσους, για κυριαρχία στην Ασία, την Μεσόγειο και τις αποικίες. Στην μέση του Μεγάλου Παιχνιδιού είναι οι φιλοδοξίες των Γερμανών και των Αυστριακών. Η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η δημιουργία της Ελλάδας, η Μεγάλη Ιδέα και η Μικρασιατική Καταστροφή είναι στην περιφέρειας του Μεγάλου Παιχνιδιού.

Οι Έλληνες επαναστάτες ήταν, μερικοί με τους Άγγλους (στην ανατολική Πελοπόννησο), μερικοί με τους Γάλλους, μερικοί με τους Ρώσους και συγκυριακά συμμαχούν πότε έτσι πότε αλλιώς, κυρίως για τον έλεγχο του λουφέ, τότε, του Δανείου. Αργότερα, του πακέτου Τρούμαν. Πολύ αργότερα, του πακέτου Ντελόρ. Ο Εμφύλιος έχει ξεκινήσει από το 1821.

Το Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου έπαιξε, φαίνεται καταλυτικό ρόλο στην διαχείριση ανθρώπων και στον κατευνασμό του εμφυλίου στα μέσα του 19ου αιώνα και ο ιδρυτής του, μητροπολίτης Γαβριήλ, δεν βρήκε μία αλλά δύο «θαυματουργές εικόνες». Η πρώτη στην Τήνο, η δεύτερη στην Νάξο, στις 25 Μαρτίου του 1836! Η δεύτερη δεν έπιασε.

Διαβάστε τα πλήρη κείμενα του Μιχάλη Μιχελή:
http://www.apopsy.gr/2007/t_190/apo_02.htm
http://www.apopsy.gr/2007/t_191/apo_02.htm

Νομίζω ότι θα κάνω αφιερώματα στον Ανδρέα Λασκαράτο και τον Εμμανουήλ Ροΐδη Η φωτό, με την Εξέδρα στη μέση, είναι του Δημητρίου Α. Κορρέ από το Google Earth.